PwC ประเทศไทย เผยธนาคารไทยส่วนใหญ่ยังไม่สามารถเปลี่ยนแปลงองค์กรสู่ดิจิทัลได้สำเร็จแม้จะมีการลงทุนและความพยายามอย่างมากก็ตาม ขณะที่การนำระบบคลาวด์มาใช้งานยังอยู่ในระยะเริ่มต้น เปรียบเทียบกับธนาคารชั้นนำอื่น ๆ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ชี้แบงก์ไทยต้องกำจัดสี่อุปสรรคสำคัญเพื่อสร้างฐานลูกค้าใหม่ พัฒนาความสามารถด้านเทคโนโลยี-ทักษะของบุคลากร รวมทั้งมีพันธมิตรทางระบบนิเวศที่เกื้อหนุนซึ่งกันและกันอย่างแท้จริงเพื่อช่วยขับเคลื่อนการเปลี่ยนผ่านให้สัมฤทธิผล
นางสาว วิไลพร ทวีลาภพันทอง หัวหน้าสายงานธุรกิจที่ปรึกษา PwC ประเทศไทย และหัวหน้ากลุ่มลูกค้าธุรกิจบริการทางการเงินเชิงกลยุทธ์และการดำเนินงาน PwC South East Asia Consulting กล่าวว่า แม้ว่าภาคธุรกิจธนาคารของไทยจะมีความคึกคักในการสร้างความได้เปรียบทางการแข่งขันและปรับปรุงประสบการณ์การทำธุรกรรมทางการเงินของลูกค้าในช่วงที่ผ่านมา แต่ช่องว่างระหว่างการวางกลยุทธ์ดิจิทัลและการนำกลยุทธ์ไปปฏิบัติให้เกิดผลสำเร็จ ยังคงเป็นเหตุผลสำคัญที่ทำให้การเปลี่ยนแปลงองค์กรสู่ดิจิทัล (Digital Transformation) ไม่คืบหน้าเท่าที่ควร
"แม้ว่าแบงก์ไทยส่วนใหญ่จะมีกลยุทธ์ หรือมีวิสัยทัศน์ด้านดิจิทัลเชิงรุกมากแค่ไหน แต่ในทางปฏิบัติยังคงเป็นเรื่องที่ท้าทาย โดยเฉพาะการปิดช่องว่างในการวางกลยุทธ์ดิจิทัลและการนำแผนกลยุทธ์นั้นไปปฏิบัติจริง" นางสาว วิไลพร กล่าว
แนวโน้มดังกล่าว สอดคล้องกับรายงานผลสำรวจ Digital Banking Survey 2023: Southeast Asia landscape ของ PwC ที่ระบุว่า 80% ของธนาคารในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ยังไม่สามารถเปลี่ยนแปลงองค์กรสู่ดิจิทัลได้สำเร็จ และแม้ว่ามากกว่า 70% ของผู้ตอบแบบสำรวจกล่าวว่า พวกเขามีกลยุทธ์ดิจิทัลที่ชัดเจนแล้วก็ตาม
นางสาว วิไลพร กล่าวว่า ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ภาคธนาคารของไทยมีความกระตือรือร้นในการเปลี่ยนแปลงองค์กรสู่ดิจิทัล โดยในปัจจุบันธนาคารแทบทุกแห่ง รวมถึงธุรกิจที่มิใช่สถาบันการเงิน (Nonbanks) มีการพัฒนาระบบหน้าร้านเพื่อให้บริการลูกค้า ซึ่งระบบหน้าร้านนี้ กำลังขยายไปยังลูกค้าทุกกลุ่มครอบคลุมกลุ่มลูกค้ารายใหญ่ บริษัทขนาดกลางและขนาดเล็ก และลูกค้ารายย่อย นอกจากนี้ ในเดือนสิงหาคม ที่ผ่านมา ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ยังได้เปิดตัวบริการระบบการชำระเงินในภาคธุรกิจ หรือ 'พร้อมบิส' (PromptBiz) เพื่อช่วยให้ภาคธุรกิจสามารถทำธุรกรรมการค้าและการชำระเงิน รวมถึงขอสินเชื่อและบริการทางการเงินอื่น ๆ ในรูปแบบดิจิทัลได้อย่างครบวงจรขึ้น
นอกจากนี้ ธนาคารในประเทศหลายแห่ง ได้จับมือกับพันธมิตรทางระบบนิเวศ (Ecosystem Partner) เพื่อเพิ่มนวัตกรรมทางการเงินใหม่ ๆ โดยธนาคารทำหน้าที่เป็นผู้บริหารระบบหน้าร้าน และกระจายผลิตภัณฑ์ของตนไปยังแพลตฟอร์ตของพันธมิตร เช่น การกู้เงิน โอนเงิน และระบบซื้อสินค้า เพื่อสร้างความสะดวกสบายและตอบสนองความต้องการของลูกค้า อีกทั้งเป็นการขยายฐานลูกค้าได้อีกทางหนึ่ง นางสาว วิไลพร กล่าว
สี่อุปสรรคสำคัญของธนาคารในการนำกลยุทธ์ดิจิทัลไปปฏิบัติให้เกิดผล
อย่างไรก็ดี นางสาว วิไลพร กล่าวว่า ธนาคารไทยยังคงเผชิญกับอุปสรรคสำคัญสี่ประการในการนำแผนกลยุทธ์ดิจิทัลไปปฏิบัติให้เกิดผลจริง ดังต่อไปนี้
การนำระบบคลาวด์มาใช้งานของธนาคารไทยยังอยู่ในระยะเริ่มต้น
ทั้งนี้ การประยุกต์ใช้ระบบคลาวด์ (Cloud adoption) ถือเป็นอีกหนึ่งกุญแจสำคัญที่จะช่วยให้ธนาคารสามารถขับเคลื่อนกลยุทธ์การเปลี่ยนแปลงสู่ดิจิทัลไปสู่ความสำเร็จ โดยรายงานผลสำรวจของ PwC ฉบับนี้ระบุว่า 60% ของธนาคารในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้กล่าวว่า ตนมีความสามารถด้านคลาวด์อยู่ในระดับสูง หรือกำลังอยู่ในกระบวนการสร้างความสามารถในด้านดังกล่าว ขณะที่ 30% อยู่ระหว่างการวางแผนและการสำรวจ และมีเพียง 10% ที่ยังไม่ใช้เทคโนโลยีคลาวด์
อย่างไรก็ดี นางสาว วิไลพร กล่าวว่า การใช้งานระบบคลาวด์ของธนาคารในประเทศไทย ยังคงอยู่ในระยะเริ่มต้น (Early stage) และยังไม่ได้ใช้ระบบคลาวด์อย่างเต็มศักยภาพ โดยอุปสรรคสำคัญส่วนหนึ่งมาจากการมีแอปพลิเคชันเก่าบนระบบหลักของธนาคารเป็นจำนวนมาก จึงทำให้การบูรณาการสู่ระบบใหม่เป็นเรื่องยาก นอกจากนี้ ธนาคารยังคงเผชิญกับปัญหาช่องว่างทักษะในการดำเนินงานตามวาระด้านดิจิทัลควบคู่ไปด้วย
"แบงก์ที่ต้องการใช้คลาวด์ให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด จำเป็นที่จะต้องมีบุคลาการที่มีทักษะคลาวด์ มีการบริหารทรัพยากรบนคลาวด์ที่ดี และมีการจัดการต้นทุนของคลาวด์ และ optimise ให้เต็มที่เพื่อดึงศักยภาพของเทคโนโลยีออกมาใช้ให้เกิดผลอย่างแท้จริง ซึ่งการใช้คลาวด์ ถ้าใช้อย่างไม่ถูกต้อง จะยิ่งเกิดค่าใช้จ่ายที่สูงกว่าการไม่ใช้คลาวด์ในหลายกรณี" เธอ กล่าว
สำหรับสาเหตุอื่น ๆ ที่ทำให้ธนาคารไทยยังคงไม่สามารถใช้งานระบบคลาวด์ได้เต็มศักยภาพ เช่นธนาคารบางแห่งได้ลงทุนระบบดาต้า เซ็นเตอร์ ไปแล้วจึงต้องการใช้งานให้คุ้มค่าเสียก่อน และบางแห่งยังคงอยู่ระหว่างการพัฒนาขีดความสามารถด้านคลาวด์ เป็นต้น
นางสาว วิไลพร กล่าวว่า ในปัจจุบันมีธนาคารไทยเพียงไม่กี่แห่งเท่านั้นที่มีการย้ายระบบงานบางอย่างขึ้นบนคลาวด์สาธารณะ (Public cloud) เช่น การบริหารลูกค้าสัมพันธ์ แต่ระบบงานสำคัญ ๆ เช่น ระบบหลักของธนาคาร ยังไม่พบว่ามีรายใดย้ายขึ้นคลาวด์สาธารณะ เนื่องจากความกังวลด้านความปลอดภัย และการปฏิบัติตามกฎระเบียบข้อบังคับ (Regulatory compliance) แต่เชื่อว่าในอนาคตอันใกล้จะมีธนาคารย้ายระบบงานขึ้นคลาวด์สาธารณะมากขึ้น