รำข้าว (Rice Bran) คือ ส่วนของผิวหรือเยื่อหุ้มเนื้อเมล็ดข้าว เป็นส่วนที่ถูกขัดสีออกจากเมล็ดข้าว
โดยทั่วไปแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ รำหยาบ ได้จากการขัดผิวเมล็ดข้าวกล้อง และรำละเอียด ได้จากการขัดขาวและขัดมัน มีกลิ่นหอม รสหวาน มัน อร่อย รับประทานง่าย นำไปผสมกับเครื่องดื่มได้ทุกชนิด หรือจะนำไปผสมข้าวต้ม โจ๊ก ข้าวผัด หรือข้าวสวย เนื่องจากมีสารอาหารและวิตามินอี ที่ทำหน้าที่ต้านรังสี UV จากแสงแดด ช่วยเก็บน้ำไว้ใต้เซลล์ผิวหนัง ทำให้ผิวยืดหยุ่นเรียบเนียน ลดริ้วรอย ช่วยเพิ่มไขมันดีในกระแสเลือด เสริมสร้างการทำงานของระบบเลือด มีฮอร์โมนเมลาโทนิน ช่วยในการนอนหลับ และผ่อนคลาย อุดมด้วยกรดไขมันดีที่จำเป็นต่อร่างกาย ทั้งกรด Omega-9, Omega-6 และ Omega-3
กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดย สถาบันวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) ประสบผลสำเร็จในการวิจัยและพัฒนา ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารลดความดันและคอเรสเตอรอลจากสารสกัดรำข้าว
โดยเป็นผลิตภัณฑ์ที่เน้นการใช้สารสกัดจากรำข้าวมาใช้ประโยชน์ในการบำรุงสุขภาพ ป้องกันการเกิดโรคเรื้อรัง ลดความเสี่ยงโรคหัวใจ หลอดเลือด จากภาวะความดันสูง และช่วยลดไขมันไม่ดีในเลือด ซึ่งมีประสิทธิภาพสูงและถือเป็นนวัตกรรมใหม่
การวิจัยและพัฒนา ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารลดความดันและคอเรสเตอรอลจากสารสกัดรำข้าว เป็นผลสืบเนื่องจาก ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมผลิตภัณฑ์สมุนไพร วว. ได้ศึกษาวิจัยสารสกัดเพปไทค์ไฮโดรโลเซทจากข้าว พบว่าเป็นสารสกัดในกลุ่มโปรตีนหรือเพบไทด์ที่มีขนาดโมเลกุลเล็ก และมีสาร g-aminobutyric acid (GABA) ซึ่งมีสรรพคุณในการยับยั้ง Angiotensin II ที่เป็นสาเหตุของการเกิดโรคความดันโลหิตและลดไขมันชนิดเลวในเลือด
จากนั้นได้ทดสอบในสัตว์ทดลองพบว่า สามารถลดความดันโลหิตได้ ซึ่งเป็นการลดความเสี่ยงของโรคหัวใจและหลอดเลือดจากภาวะความดันสูงได้ และเมื่อนำมาใช้กับมนุษย์พบว่า เป็นสารสกัดที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย ช่วยในเรื่องลดความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือดจากภาวะความดันสูง ได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงและได้ผลจริง
โดยกรรมวิธีการสกัดได้เลือกใช้วัตถุดิบที่มีความใหม่ ภายหลังการสีข้าวแล้ว เพื่อให้ได้สารสกัดที่มีสารออกฤทธิ์ตามที่ต้องการในปริมาณที่สูง ซึ่งผลิตภัณฑ์จากข้าวส่วนใหญ่จะเน้นการใช้น้ำมันรำข้าวเป็นส่วนประกอบที่มีปริมาณของ linoleic acid และ oryzanol สูงและสารในกลุ่มของสารสี anthocyanin หรือสารในกลุ่ม Flavonoid แต่ผลิตภัณฑ์ที่ วว. พัฒนาจะเน้นสารสกัดในกลุ่มโปรตีนหรือเพปไทด์จากข้าวมาใช้ประโยชน์ในการบำรุงสุขภาพ ป้องกันการเกิดโรคเรื้อรัง ลดความเสี่ยงโรคหัวใจ หลอดเลือด จากภาวะความดันสูง ซึ่งถือเป็นนวัตกรรมใหม่ โดย วว. ได้จดสิทธิบัตรขั้นตอนของกระบวนการสกัดสารออกฤทธิ์เรียบร้อยแล้ว
วว. ถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตผลิตภัณฑ์นี้สู่การผลิตเชิงพาณิชย์ ให้แก่ บริษัทโอดี สไตล์ จำกัด และบริษัทโฮปฟูล จำกัด โดยจำหน่ายผลิตภัณฑ์ภายใต้ชื่อสินค้า เบต้าออยล์ : Beta oil นับเป็นการสร้างมูลค่าเพิ่มจากการนำรำข้าวไปใช้ประโยชน์เพิ่มขึ้น ส่งเสริมให้กลุ่มธุรกิจเสริมอาหารใช้วัตถุดิบภายในประเทศ ซึ่งมีความหลากหลายและมีสรรพคุณไม่แพ้สารที่นำเข้ามาจากต่างประเทศ
ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารลดความดันและคอเรสเตอรอลจากสารสกัดรำข้าว ได้รับรางวัลในเวทีนานาชาติ ในปี 2566 ดังนี้
- รางวัลชนะเลิศ SILVER MEDAL & BRONZE MEDAL ในงานสิ่งประดิษฐ์นานาชาติเจนีวา ครั้งที่ 48
- รางวัลเหรียญทอง (Gold Medal) ในงานแสดงนวัตกรรมและสิ่งประดิษฐ์นานาชาติ สหรัฐอเมริกา
ปัจจุบัน วว. ทำงานวิจัยอย่างครบวงจร นักวิจัยมีความเชี่ยวชาญ มีโครงสร้างพื้นฐาน มีความร่วมมือกับพันธมิตรทั้งในและต่างประเทศ ทำงานใกล้ชิดกับ SMEs มากขึ้น มุ่งพัฒนาสินค้าที่มีมาตรฐานให้ผู้ประกอบการ ทั้งนี้ วว. เป็นที่ยอมรับในการทำงานวิจัยด้านสมุนไพรเป็นระยะเวลานาน นอกจากนี้ยังมีห้องปฏิบัติการวิจัยที่ได้รับมาตรฐานสากล ทำให้สินค้าเกษตรมีมูลค่าเพิ่ม ด้วยองค์ความรู้วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม ผลักดันให้เกิดการใช้วัตถุดิบในการผลิตขึ้นภายในประเทศ โดยการนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ ที่ให้ผลจริง มีข้อมูลด้านการวิจัยรองรับทั้งทางด้านสรรพคุณและความปลอดภัย ซึ่งจะช่วยเสริมสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภค เป็นการสร้างมูลค่าเพิ่มจากการนำรำข้าวไปใช้ประโยชน์เพิ่มขึ้น ส่งเสริมให้กลุ่มธุรกิจเสริมอาหารใช้วัตถุดิบภายในประเทศ ซึ่งมีความหลากหลายและมีสรรพคุณไม่แพ้สารที่นำเข้ามาจากต่างประเทศ อีกทั้งสารสกัดยังมีประสิทธิภาพสูงและสามารถนำไปใช้ได้กับทุกกลุ่มช่วงอายุ
วว. โดย ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมผลิตภัณฑ์สมุนไพร พร้อมให้บริการวิจัยแก่ผู้ประกอบการทุกท่าน ติดต่อได้ที่ โทร. 0 2577 9104 โทร. 0 2577 9110 E-mail : innoherb_service @ tistr.or.th Facebook : //www.fb.com/innoherb.tistr หรือที่ "วว. JUMP" https://tistrservices.tistr.or.th/