โรคอัลไซเมอร์เป็นโรคที่เกิดกับผู้คนนับล้านทั่วโลก โดยด้านองค์การอนามัยโลก (World Health Organization) คาดการณ์ว่าจำนวนผู้ป่วยทั่วโลกจะเพิ่มขึ้นถึง 139 ล้านคนในปี 2593 และเนื่องในเดือนอัลไซเมอร์โลก (World Alzheimer's Month) ดร. Gabrielle Walcott-Bedeau ผู้ช่วยอธิการบดี ฝ่ายวิชาการและกิจการนักศึกษา รองศาสตราจารย์จากภาควิชาสรีรวิทยา ประสาทวิทยา และพฤติกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเซนต์จอร์จ (SGU) ได้แบ่งปันความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคสมองเสื่อมและมาตรการป้องกัน
ทำความเข้าใจโรคอัลไซเมอร์
การเป็นโรคอัลไซเมอร์ส่งผลให้ความจำเสื่อมลงอย่างช้า ๆ อย่างต่อเนื่อง ซึ่งจะแย่ลงตามกาลเวลา โดยเซลล์สมองจะค่อย ๆ ถูกทำลาย สาเหตุมาจากการสะสมของโปรตีนผิดปกติ และผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์อาจมีชีวิตอยู่ได้นานกว่าสิบปีโดยที่อาการยังไม่แสดงชัดเจน
นอกจากนี้ เมื่อเซลล์สมองตาย โรคนี้จะกระทบสมองในส่วนความจำ ซึ่งจะมีอาการเริ่มแรกที่สังเกตเห็นได้ชัดคือการสูญเสียความทรงจำ โดยเฉพาะความจำที่เพิ่งเกิดขึ้นล่าสุด
ความกังวลด้านสุขภาพระดับโลก
โรคอัลไซเมอร์สามารถพบได้ง่าย ซึ่งเป็นสาเหตุของภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุกว่า 80% ทั่วโลก โดยมีผู้ป่วยมากกว่า 50 ล้านคน ตามข้อมูลจากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีผู้ป่วยโรคสมองเสื่อมในประเทศไทยประมาณ 700,000 คน ซึ่งในจำนวนนี้มีผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ประมาณ 500,000 คน
สาเหตุและการป้องกัน
จากการวิจัยมากมายเกี่ยวกับสาเหตุของโรคอัลไซเมอร์ พบว่ายังมีวิจัยที่สามารถยืนยันสาเหตุที่แน่ชัดของโรคนี้ได้ แต่ด้านนักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าเกิดจากพันธุกรรม สิ่งแวดล้อม และวิถีชีวิต ซึ่งจากการวิจัยหลายฉบับได้เผยถึงความสำคัญของการดูแลตัวเองที่อาจจะสามารถลดความเสี่ยงหรือชะลอการเกิดโรคนี้ได้ โดยประกอบไปด้วย:
- การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์: โภชนาการด้านอาหารมีความสำคัญต่อสุขภาพสมอง ซึ่งการรับประทานอาหารที่มีผลไม้ ถั่ว และไฟเบอร์สูงอาจช่วยลดความเสี่ยงของโรคอัลไซเมอร์ได้
- การออกกำลังกาย: การออกกำลังกายเป็นประจำส่งผลดีกับทั้งร่างกายและสมอง โดยมีกิจกรรมให้ทำหลากหลาย เช่น การเดิน การว่ายน้ำ หรือการเล่นโยคะ ที่สามารถช่วยพัฒนาการทำงานของสมองและลดความเสี่ยงที่จะสูญเสียความจำได้
- การมีส่วนร่วมทางสังคม: การมีปฏิสัมพันธ์กับผู้คนในแง่บวกและในทางที่ดีนั้น ส่งผลดีต่อสุขภาพสมอง ไม่ว่าจะเป็นการใช้เวลาอยู่กับครอบครัว การทำกิจกรรม หรือการมีส่วนร่วมชุมชนที่อยู่อาศัย โดยการทำกิจกรรมร่วมกับคนทั่วไปสามารถช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นโรคอัลไซเมอร์ได้
SGU ขอเชิญชวนบุคคลทั่วไปและองค์กรต่าง ๆ ในประเทศไทย เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับโรคอัลไซเมอร์ เพื่อนำความรู้เข้าช่วยเหลือผู้ที่ได้รับผลกระทบ และช่วยให้ทุกคนมีสุขภาพที่ดียิ่งขึ้น