เมื่อวันที่ 17 - 18 มกราคม 2568 เจ้าหน้าที่สำนักปฏิบัติการภาคเหนือ สถาบันส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมปิดทองหลังพระ สืบสานแนวพระราชดำริ พร้อมด้วย นายกฤษณ์ สุวรรณศรี ประธานกลุ่มวิสาหกิจผู้ปลูกมะนาวบ้านยอด และคณะเกษตรกรบ้านยอด อำเภอสองแคว จังหวัดน่าน จำนวน 7 คน ลงพื้นที่ศึกษาดูงานการปลูกมะนาวตาฮิติ ณ ไร่กาญจนา บ้านแจ้คอน ตำบลทุ่งผึ้ง อำเภอแจ้ห่ม จังหวัดลำปาง
กิจกรรมนี้เป็นส่วนหนึ่งของการส่งเสริมการปลูกพืชเพื่อสร้างอาชีพให้กับเกษตรกร ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้ปลูกมะนาวบ้านยอด ที่เกิดขึ้นหลังจากการพัฒนาระบบน้ำ ในโครงการพัฒนาพื้นที่ต้นแบบบูรณาการแก้ไขปัญหาและพัฒนาพื้นที่จังหวัด น่าน ของสถาบันปิดทองหลังพระฯ โดยในปัจจุบัน กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้ปลูกมะนาวบ้านยอด มีสมาชิกกว่า 223 คน มีพื้นที่ปลูกมะนาวกว่า 589 ไร่ สามารถสร้างผลผลิตได้ถึงสัปดาห์ละ 4-8 ตัน ส่งขายห้างสรรพสินค้าค้าปลีก ส่งขายพ่อค้าคนกลางด้วยราคาที่เป็นธรรม มีอำนาจในการต่อรองราคา และส่งให้กับโรงงานคั้นน้ำมะนาวนอกพื้นที่ได้ สร้างรายได้ให้กับเกษตรกรและประชาชนในพื้นที่ครอบคลุมกว่า 400 คน
ในการศึกษาดูงานการปลูกมะนาวตาฮิติ ณ ไร่กาญจนาครั้งนี้ กลุ่มเกษตรกรจากกลุ่มวิสาหกิจผู้ปลูกมะนาวบ้านยอด ได้รับความรู้เกี่ยวกับการดูแลดิน,การดูแลต้นมะนาวอย่างมีระบบด้วยการทำปฏิทินเพื่อกำหนดระยะการตัดแต่งกิ่งเพื่อให้ต้นมะนาวแข็งแรง ไม่ติดโรคง่าย, การใส่ปุ๋ยให้ถูกช่วงเวลา เช่น ตัดแต่งกิ่งในเดือน มิถุนายน และให้ปุ๋ยทันที เพื่อให้ผลผลิตมีคุณภาพ และเพิ่มปริมาณการผลิตมากยิ่งขึ้น สามารถสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจครัวเรือนและชุมชนให้กับกลุ่มเกษตรผู้ปลูกมะนาวอีกทั้งจะนำองค์ความรู้ที่ได้รับครั้งนี้ไปขับเคลื่อนกลไกต่อยอดการพัฒนาพื้นที่เรียนรู้และฝึกปฏิบัติ (Social Lab) การเพิ่มผลผลิตมะนาวนอกฤดูอีกด้วย