กรุงเทพฯ--16 ม.ค.--สำนักงานเลขานุการกองทัพเรือ
วันนี้ (๑๖ มกราคม ๒๕๔๙) เวลา ๑๐.๐๐ น. พลเรือโท เสน่ห์ สุนทรมงคล เจ้ากรม อุทกศาสตร์ เป็นประธานในพิธีทำบุญทางศาสนา เนื่องในวันคล้ายวันสถาปนาหน่วย ณ กองบัญชาการ กรมอุทกศาสตร์ บางนา กรุงเทพมหานคร
กรมอุทกศาสตร์ เป็นหน่วยขึ้นตรงกองทัพเรือ มีหน้าที่อำนวยการ ประสานงาน แนะนำ กำกับการ และดำเนินการเกี่ยวกับการวิจัยและพัฒนาอุทกศาสตร์ สมุทรศาสตร์ อุตุนิยมวิทยา วิศวกรรมชายฝั่ง การขุดลอกและการเครื่องหมายทางเรือ รวมทั้งการส่งกำลังพัสดุสายอุทกศาสตร์ สมุทรศาสตร์ และอุตุนิยมวิทยา ตลอดจนให้การฝึกและการศึกษาวิชาการอุทกศาสตร์ สมุทรศาสตร์ อุตุนิยมวิทยาและวิชาการอื่น ตามที่ได้รับมอบหมายจากกองทัพเรือ
งานอุทกศาสตร์เป็นงานวิศวกรรม และวิทยาศาสตร์ประยุกต์ เพื่อใช้ในการสำรวจตรวจสอบและศึกษาสภาพของทะเลและบริเวณชายฝั่งติดต่อกับทะเล ผลที่ได้นำมาใช้ในการผลิตแผนที่ทะเลสำหรับใช้ในการเดินเรือ การทหาร การประมงและการเศรษฐกิจอื่น ๆ งานอุทกศาสตร์ที่ได้ดำเนินการในประเทศไทย ครั้งแรกสุดเป็นแผนที่เดินเรือหยาบ ๆ ของโปรตุเกสสำรวจเมื่อประมาณ พ.ศ.๒๐๖๐ ต่อมาได้มี ฝรั่งชาวยุโรปเข้ามาสำรวจแก้ไขปรับปรุงเรื่อยมาจนปรากฎรูปร่างประเทศไทยและอ่าวไทยชัดเจนขึ้นเรื่อย ๆ การสำรวจ แผนที่อย่างถูกหลักวิชาเริ่มใน พ.ศ.๒๓๙๙ เมื่ออังกฤษส่งเรือซาราเซนเข้ามาขอพระราชทาน พระบรมราชานุญาตจากพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อสำรวจแผนที่ทะเลในน่านน้ำไทย เป็นเวลา ๓ ปี เมื่อคำนึงถึงประโยชน์ที่จะได้รับในการพัฒนาประเทศในเวลาต่อมาในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัฐบาลไทยจึงทำสัญญาจ้าง นาวาโท อัลเฟรด เจ. ลอฟตัส นายทหารเรืออังกฤษ เข้ามารับราชการเป็นหัวหน้าสำรวจแผนที่ทะเล โดยใช้นายทหารเรือและเรือของไทย นาวาโท ลอฟตัส ได้ทำงานในหน้าที่เป็นอย่างดี ควรแก่การได้รับการยกย่อง จึงได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์ให้เป็นพระนิเทศชลที ซึ่งท่านรับราชการจนถึง พ.ศ.๒๔๓๕ จึงลาออกจากราชการ ต่อจากนั้นมีนายทหารต่างชาติ อีกหลายนายที่ดำเนินการต่อมา จนถึง พ.ศ.๒๔๕๕ เพื่อให้นายทหารเรือไทยสามารถดำเนินงานได้เอง รัฐบาลไทยจึงจ้างนายทหารเรือเดนมาร์ก ๒ นาย คือ นาวาโท ฟริตซ์ ทอมเซ็น และ นาวาโท แม็กนัส บอยเซ็น เข้ามาทำงานในกองแผนที่ทะเล กรมยุทธศึกษาทหารเรือ มีหน้าที่สอนนายทหารเรือไทยทั้งทางทฤษฎีและปฏิบัติจนสามารถทำงานได้เอง พ.ศ.๒๔๕๗ กองแผนที่ทะเล เปลี่ยนชื่อเป็น กองอุทกศาสตร์วันที่ ๑๖ มกราคม พ.ศ.๒๔๖๔ ยกกองอุทกศาสตร์ขึ้นเป็นกรมอุทกศาสตร์ทหารเรือ ขึ้นตรงต่อกระทรวงทหารเรือ มีพลเรือจัตวา ฟริตช์ ทอมเซ็น เป็นเจ้ากรม และเป็นฝรั่งคนสุดท้ายที่ รับราชการในกองทัพเรือ ต่อมาในปี พ.ศ.๒๔๗๖ คงเหลือแต่ชื่อกรมอุทกศาสตร์ ไม่มีคำว่า "ทหารเรือ" ต่อท้ายมาจนถึงทุกวันนี้
ในด้านการดำเนินงาน กรมอุทกศาสตร์มีฐานะเป็นหน่วยงานด้านวิศวกรรมและวิทยาศาสตร์ทางทะเลของกองทัพเรือ จึงได้มีการขยายขอบเขตความรับผิดชอบ ออกไปอย่างกว้างขวาง นอกเหนือจากงานด้านการสำรวจและสร้างแผนที่เดินเรือ การจัดหาอุปกรณ์และบรรณสารการเดินเรือ และการออกประกาศชาวเรือ ที่มีมาแต่เริ่มต้น ดังมีประวัติ สังเขปดังนี้
พ.ศ.๒๔๔๖ ทางราชการได้มอบให้กองแผนที่ทะเล กรมยุทธศึกษาทหารเรือ มีหน้าที่ ตรวจสอบและรักษาเวลามาตรฐาน ซึ่งก็ได้ทำหน้าที่นี้ต่อเนื่องมาจนเป็นกรมอุทกศาสตร์ในปัจจุบัน พ.ศ.๒๔๕๑ ได้เริ่มการทำนายน้ำขึ้น - น้ำลง และจัดทำมาตราน้ำ ซึ่งเป็นการเริ่มงานด้านสมุทรศาสตร์ และได้ขยายงานไปในเรื่องการตรวจระดับน้ำ จนถึง พ.ศ.๒๔๗๖ จึงตั้งกองสมุทรศาสตร์เพื่อศึกษาวิจัย เกี่ยวกับน้ำทะเล พื้นท้องทะเล พืชและสัตว์ในทะเล พ.ศ.๒๔๖๒ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการให้โอนกิจการกระโจมไฟและทุ่นจากกรมเจ้าท่า กระทรวงนครบาล และกระทรวงมหาดไทย มาอยู่ในความดูแลของกระทรวงทหารเรือ โดยอยู่ในความรับผิดชอบกองอุทกศาสตร์ทหารเรือ พ.ศ.๒๔๗๙ จัดตั้งกองอุตุนิยมวิทยาขึ้นและรับโอนงานอุตุนิยมวิทยาจากกรมทดน้ำลง
ต่อมา กองอุตุนิยมวิทยาได้รับการยกฐานะขึ้นเป็นกรมอุตุนิยมวิทยา ใน พ.ศ.๒๔๘๕ และโอนไปจากกองทัพเรือ ใน พ.ศ.๒๕๐๕ อย่างไรก็ตามความจำเป็นของงานอุตุนิยมวิทยาทางทะเล ต่อกองทัพเรือยังมีอยู่มาก กรมอุทกศาสตร์ จึงตั้งกองอุตุนิยมวิทยาขึ้นใหม่ใน พ.ศ.๒๕๒๐
พ.ศ.๒๕๑๙ รัฐบาลได้อนุมัติให้กรมอุทกศาสตร์ กองทัพเรือ ดำเนินการสถานีวัดความสั่นสะเทือน จังหวัดเชียงใหม่
ในปัจจุบัน กรมอุทกศาสตร์ได้ย้ายที่ตั้งจากที่ทำการในเขตพระราชวังเดิม มาอยู่ ณ ที่ตั้งแห่งใหม่ เลขที่ ๒๒๒ ถนนริมทางรถไฟเก่า แขวงบางนา เขตบางนา กรุงเทพมหานคร
ที่มา:http://www.navy.mi.th/hydro/ และ การ์ดเชิญร่วมงานวันคล้ายวันสถาปนา อศ.)--จบ--