ภาษีศุลกากร

        ภาษีศุลกากรเป็นภาษีทางอ้อม  ซึ่งจัดเก็บจากสินค้าที่มีการนำเข้าจากต่างประเทศ  วัตถุประสงค์หลักของการจัดเก็บภาษีศุลกากรในอดีต  ก็เพื่อเป็นการช่วยเหลือและปกป้องคุ้มครองอุตสาหกรรมการผลิตภายในประเทศ  โดยมีการกำหนดอัตราอากรขาเข้าในอัตราที่สูงสำหรับอุตสาหกรรมที่มีศักยภาพในการผลิตของประเทศที่ยังไม่สามารถแข่งขันได้  แต่ในสภาวการณ์กระแสโลกาภิวัฒน์  (Globalization)  ปัจจุบันส่งผลให้แต่ละประเทศมีการเปิดประเทศเพื่อค้าขายกันมากขึ้น  ดังนั้น  บทบาทของภาษีศุลกากรเพื่อใช้เป็นวัตถุประสงค์ในการปกป้องอุตสาหกรรมภายในประเทศจึงลดน้อยถอยลงตามลำดับ
        โครงสร้างอัตราภาษีศุลกากร 
        ปัจจุบัน อัตราอากรขาเข้าจะอยู่ระหว่างร้อยละ  0-80  อัตราอากรเฉลี่ย  ณ  วันที่  1  มกราคม  2547  เท่ากับ  ร้อยละ  12.00  โดยอัตราอากรขาเข้าแบ่งออกเป็น
        1) อัตราอากรขาเข้าตามกรอบทั่วไป MFN (Most Favoured  Nation) ซึ่งใช้เป็นการทั่วไปกับทุกประเทศ  
        2) อัตราอากรขาเข้าภายใต้กรอบการปฏิบัติตามข้อผูกพันตามความตกลงมาร์ราเกชจัดตั้งองค์การการค้าโลก  (WTO)  และความตกลงการค้าพหุภาคีอื่นที่ผนวกท้ายความตกลงดังกล่าว  ซึ่งการขอรับสิทธิเพื่อใช้อัตราอากรขาเข้าภายใต้กรอบ  WTO นี้  ผู้นำเข้าต้องยื่น  Form  A  เพื่อแสดงถิ่นกำเนิดของสินค้าจากประเทศที่เป็นภาคีของความตกลงมาร์ราเกชจัดตั้งองค์การการค้าโลก  
        3) อัตราอากรขาเข้าเพื่อปฏิบัติตามข้อผูกพันในการให้สิทธิประโยชน์ด้านอากรตามความตกลงว่าด้วยการใช้มาตรการกำหนดอัตราอากรร่วมเพื่อจัดตั้งเขตการค้าเสรีอาเซียน  (Agreement  on  the  Common  Effective  Preferential  Tariff  (CEPT)  Scheme  for  the  ASEAN  Free  Trade  Area  (AFTA))  และพิธีสารแก้ไขความตกลงว่าด้วยการใช้มาตรการกำหนดอัตราอากรร่วมเพื่อจัดตั้งเขตการค้าเสรีอาเซียน  (Protocol  to  Amend  the  Agreement  on  the  Common  Effective  Preferential  Tariff  (CEPT)  Scheme  for  the  ASEAN  Free  Trade  Area  (AFTA)  ในการขอรับสิทธิเพื่อใช้อัตรา  CEPT  ภายใต้กรอบ  AFTA  นั้น  ผู้นำเข้าต้องมีใบรับรองแหล่งกำเนิดสินค้า  (Form  D)  ที่ออกตามกฎว่าด้วยแหล่งกำเนิดสินค้าภายใต้ความตกลงว่าด้วยการใช้มาตรการกำหนดอัตราอากรร่วมเพื่อจัดตั้งเขตการค้าเสรีอาเซียนและข้อกำหนดเพิ่มเติมที่ออกตามความในกฎดังกล่าว
        หลักการของการไต่มูลค่าเพิ่ม (Value Added Escalation)
        จากข้อตกลงตามกรอบพันธกรณีระหว่างประเทศและแนวโน้มนโยบายการเปิดเสรีการค้าของประเทศไทย ส่งผลให้อุตสาหกรรมการผลิตในประเทศต้องมีการพัฒนาและขับเคลื่อนไปข้างหน้าอย่างต่อเนื่อง เพื่อปรับตัวและเพิ่มศักยภาพให้สามารถแข่งขันกับประเทศคู่ค้าอื่นๆได้  ดังนั้นนโยบายในการปรับปรุงโครงสร้างพิกัดอัตราศุลกากรภายใต้กรอบอัตราอากรทั่วไป  (MFN)  จึงเป็นปัจจัยหนึ่งที่สำคัญเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันและลดปัญหาความลักลั่นของโครงสร้างภาษีระหว่างอุตสาหกรรมต้นน้ำ  กลางน้ำ  และปลายน้ำ  อีกทั้งเพื่อให้สอดคล้องกับนโยบายการเปิดเสรีของประเทศ  ทั้งนี้ การกำหนดอัตราอากรขาเข้าเพื่อปรับปรุงโครงสร้างพิกัดอัตราศุลกากรได้ยึดหลักการของการไต่มูลค่าเพิ่ม (Value Added  Escalation) ของสินค้ามาเป็นเกณฑ์ซึ่งหมายถึงอัตราอากรขาเข้าของวัตถุดิบต้องไม่สูงกว่าผลิตภัณฑ์กึ่งสำเร็จรูป  และผลิตภัณฑ์กึ่งสำเร็จรูปต้องไม่สูงกว่าผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปตามลำดับ และได้แบ่งกลุ่มสินค้าในพิกัดอัตราศุลกากรทั้งหมดออกเป็น 3  กลุ่มตามขั้นตอนการผลิต คือ กลุ่มวัตถุดิบ  อัตราอากรเป้าหมาย  คือ  ร้อยละ  1  กลุ่มสินค้ากึ่งสำเร็จรูป  อัตราอากรเป้าหมาย  คือ  ร้อยละ  5  และกลุ่มสินค้าสำเร็จรูป  อัตราอากรเป้าหมาย  คือ  ร้อยละ  10  
        อย่างไรก็ดี เนื่องจากศักยภาพของอุตสาหกรรมในประเทศบางสาขายังไม่มีความพร้อมเพียงพอที่จะก้าวเข้าสู่เวทีการแข่งขันกับประเทศคู่ค้าที่สำคัญๆ ได้  นโยบายการให้ความคุ้มครองแก่อุตสาหกรรมดังกล่าวในระยะแรกยังคงมีความจำเป็นอยู่ โดยได้กำหนดอัตราอากรเป้าหมายเพื่อให้ความคุ้มครองกับอุตสาหกรรมเหล่านี้ไว้ที่ร้อยละ  20  ซึ่งการจะให้ความคุ้มครองกับอุตสาหกรรมใดบ้างจะต้องมีการศึกษาในรายละเอียดของแต่ละอุตสาหกรรมต่อไป
        กรณีสินค้าส่งออก โดยทั่วไปจะได้รับการยกเว้นอากร ยกเว้นสินค้าส่งออก 2 ชนิด  ที่ยังคงต้องเสียอากรขาออกอยู่ในปัจจุบัน คือ  หนังสัตว์ และไม้ 
        กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ อาคาร ค ถ.ราชดำเนินกลาง แขวงบวรนิเวศน์ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร 10200 โทรศัพท์ (66) 2282-6171-9 แฟกซ์ (66) 2280-0775
-พห-