1. ความเป็นมา
1.1 เมื่อวันที่ 14 พฤศจิกายน 2544 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ไทย และรัฐมนตรีกระทรวง การค้าและต่างประเทศได้ประกาศร่วมกันให้ดำเนินการศึกษาเกี่ยวกับการจัดทำ FTA ไทย-ออสเตรเลีย และได้มีการจัดตั้งคณะทำงานขึ้นมาศึกษา ซึ่งเสร็จสิ้นลงเมื่อเดือนเมษายน 2545 โดยเสนอให้มีการเจรจาจัดทำ FTA ร่วมกัน
1.2 เมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม 2545 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ไทย และรัฐมนตรีกระทรวง การค้าและต่างประเทศออสเตรเลีย ได้ร่วมลงนามใน Joint Ministerial Record of Discussion ในระหว่างการเยือนประเทศไทยของรัฐมนตรีกระทรวงการค้าและต่างประเทศ เห็นชอบร่วมกันที่จะขยายขอบเขตของความร่วมมือจาก FTA เป็น CER (Closer Economic Relations) โดยจะเสนอเรื่องเพื่อให้มีการประกาศเริ่มการเจรจาจัดทำความตกลง CER ในระดับนายกรัฐมนตรีต่อไป
1.3 เมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม 2545 นายกรัฐมนตรีไทยและนายกรัฐมนตรีออสเตรเลียได้ประกาศ ร่วมกันถึงเจตนารมณ์ของทั้งสองประเทศที่จะเริ่มการเจรจาเพื่อจัดทำความตกลง Closer Economic Relations (CER) ซึ่งจะมีขอบเขตกว้างกว่าการจัดทำ FTA โดยรวมประเด็นด้านอื่นๆ ด้วย อาทิ การลงทุนความร่วมมือทางวิชาการ พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ มาตรฐานผลิตภัณฑ์ ทรัพย์สินทางปัญญา การค้าบริการ รวมทั้งการแก้ไขปัญหาด้านสุขอนามัย เป็นต้น
2. แนวทางการเจรจา
2.1 แผนงานขั้นแรกกำหนดการเจรจาไว้ 6 ครั้ง ให้มีการเจรจากันทุก 3 เดือน ตั้งแต่เดือน สิงหาคม 2545 -- กรกฎาคม 2546 โดยให้มีการทบทวนผลในช่วงเดือนกันยายน / ตุลาคม 2546 และกำหนดแผนงานในการเจรจารอบต่อไป
2.2 ให้มีการจัดตั้ง Expert Groups เพื่อเจรจารายละเอียดเฉพาะเรื่อง และรายงานผลต่อคณะเจรจา
2.3 ดำเนินการเจรจาโดยยึดหลัก
- การต่างตอบแทนที่ให้ผลประโยชน์แก่ทั้งสองฝ่าย
- ความสอดคล้องกับกฎระเบียบของ WTO
- คำนึงถึงความแตกต่างของระดับการพัฒนาทางเศรษฐกิจของไทยและออสเตรเลีย โดยระยะเวลาดำเนินการลดภาษีสินค้าฝ่ายไทยจะยาวกว่าออสเตรเลีย ทั้งนี้ ระยะเวลาในการเปิดเสรีควรเร็วกว่าการเปิดเสรีภายใต้กรอบ APEC แต่สำหรับไทย จะไม่เกินกว่าและเร็วกว่า AFTA
3. การดำเนินการได้มีการเจรจามาแล้ว 4 ครั้ง ดังนี้
ครั้งที่ 1 ไทยเป็นเจ้าภาพ จัดขึ้นระหว่างวันที่ 26-27 สิงหาคม 2545 ที่กรุงเทพฯ
ครั้งที่ 2 ออสเตรเลียเป็นเจ้าภาพ จัดขึ้นระหว่างวันที่ 23-25 ตุลาคม 2545 ที่ซิดนีย์
ครั้งที่ 3 ไทยเป็นเจ้าภาพ จัดขึ้นระหว่างวันที่ 29-31 มกราคม 2546 ที่ จ.เชียงใหม่
ครั้งที่ 4 ไทยเป็นเจ้าภาพ จัดขึ้นระหว่างวันที่ 2-4 เมษายน 2546 ที่ จ.เชียงราย สำหรับ ครั้งที่ 5 ฝ่ายออสเตรเลียจะเป็นเจ้าภาพ จะจัดการประชุมระหว่างวันที่ 10-11 มิถุนายน 2546 ที่นครซิดนีย์
4. สถานะปัจจุบัน
มาตรการภาษี
จากการหารือกับผู้ประกอบการในภาคอุตสาหกรรมพบว่าส่วนใหญ่มีความพร้อมที่จะ ยกเว้นภาษีศุลกากรให้แก่ออสเตรเลีย หากออสเตรเลียยกเว้นภาษีศุลกากรให้แก่ไทย (สินค้ากลุ่ม R) เว้นแต่อุตสาหกรรมเหล็ก อุตสาหกรรมอลูมิเนียม อุตสาหกรรมชิ้นส่วนยานยนต์ และอุตสาหกรรมรถยนต์นั่ง (87.03) ทั้งนี้ คาดว่าออสเตรเลียมีความพร้อมที่จะยกเว้นภาษีสินค้าส่วนใหญ่ในวันที่ความตกลงมีผลใช้บังคับทันที เว้นแต่ ปิโตรเคมี สิ่งทอ และรถยนต์นั่ง ดังนั้น การกำหนดท่าทีของไทยที่เสนอ จะไม่นำรายการที่ไทยมีความพร้อมที่จะยกเว้นภาษีได้ทันที (สินค้ากลุ่ม U) และรายการที่ผู้ประกอบการมีความพร้อมในการแลกเปลี่ยนการยกเว้นภาษี (สินค้ากลุ่ม R) ให้แจ้งออสเตรเลียทันที ซึ่งจะเก็บไว้ใช้ในการเจรจาต่อไป ในชั้นนี้ ร่างรายการที่จะเสนอลดภาษีเบื้องต้น (Initial Offer) จะแบ่งรายการสินค้าออกเป็น 4 กลุ่ม ดังนี้
1. รายการสินค้าที่จะลดภาษีในวันที่ความตกลงมีผลใช้บังคับทันที
1.1 สินค้าที่สามารถลดภาษีให้ออสเตรเลียแบบ "ลดฝ่ายเดียว" (Unilateral) ซึ่งได้ พิจารณาจากรายการตาม Indicative Thailand's Modalities on Tariff Reduction / Elimination และประกอบกับรายการสินค้าตามกลุ่ม U และท่าทีเบื้องต้นของแต่ละอุตสาหกรรม รวมถึงมูลค่าการนำเข้าจากออสเตรเลีย จำนวน 176 ประเภทย่อย ครอบคลุมร้อยละ 58 ของมูลค่าการนำเข้าในปี 2545 จากออสเตรเลีย
1.2 รายการสินค้าที่สามารถลดภาษีให้ออสเตรเลียแบบ "ต่างตอบแทน" (Reciprocal) ได้แก่ รายการสินค้าที่คณะทำงานจัดทำแผนการปรับปรุงภาษีศุลกากรเพื่อเปิดเสรีทางการค้า (ผศค.) จัดอยู่ในกลุ่ม R กับออสเตรเลีย และออสเตรเลียยังมีอัตราอากรขาเข้าสูงอยู่ หรือเป็นรายการที่ออสเตรเลียขอให้ยกเว้นภาษีในวันที่ความตกลงมีผลใช้บังคับ จำนวน 886 ประเภทย่อย
สำหรับรายการอื่นที่อยู่ในกลุ่ม U และ R นั้น ในชั้นนี้ ยังไม่ต้องแจ้งฝ่ายออสเตรเลียทราบ เพื่อที่ไทย จะได้ใช้ในการเจรจาต่อรองต่อไป โดยจะยังไม่ระบุใน paper ของไทยแต่ให้แจ้งในการเจรจาภายหลัง
เมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม 2546 ผศค. ได้จัดการประชุมทางเทคนิคเพื่อพิจารณาท่าทีของสินค้า อุตสาหกรรมตอนที่ 25-97 แล้ว เว้นแต่ กลุ่มยานยนต์และชิ้นส่วน ซึ่ง สศอ. เป็นหน่วยงานจัดประชุมให้ ขณะนี้ สศอ.ได้แจ้งท่าทีเบื้องต้นของกลุ่มอุตสาหกรรมดังกล่าวให้ สศค. ทราบแล้ว กำลังอยู่ในขั้นตอน การประสานงานแก้ไขเพิ่มเติม
2. รายการสินค้าที่จะลดภาษีลงเหลือร้อยละ 0 ในวันที่ 1 มกราคม 2553 คือ รายการสินค้า นอกจากสินค้าตามข้อ 1. และรายการสินค้าอ่อนไหวที่จะกล่าวถึงในข้อ 3. ทั้งหมด ทั้งนี้ให้ใช้อัตรา ณ วันที่ 1 กรกฎาคม 2546 เป็นอัตราฐาน (วันเดียวกับอัตราฐานตามกรอบอาเซียน-จีน และวันเดียวกับที่ไทยได้เสนอ อินเดียตามกรอบไทย-อินเดีย อย่างไม่เป็นทางการ) ดังนี้
2.1 สินค้าอุตสาหกรรม (ตอนที่ 25-97)
ให้ลดตามกรอบเวลาที่ออสเตรเลียขอมา โดยรายการที่มีภาษีสูงกว่าร้อยละ 20 ให้ลดภาษีลง เหลือร้อยละ 20 ทันที และลดภาษีลงเหลือร้อยละ 0 ในวันที่ 1 มกราคม 2553 สำหรับรายการที่มีภาษีต่ำกว่านั้น ให้ลดลงเร็วกว่านั้น ทั้งนี้ สำหรับกลุ่มสินค้าที่มีอัตราภาษีต่ำสุด คือ ไม่เกินร้อยละ 5 จะให้เริ่มลดภาษีในปี 2550 (เป็นวันเดียวกับที่ไทยต้องเพิ่มการลดภาษีภายใต้เขตการค้าเสรีอาเซียนลงเหลือร้อยละ 0 ให้เป็นร้อยละ 80 ของรายการสินค้าในบัญชีลดภาษี) โดยลดลงเหลือร้อยละ 0 ทันที
อนึ่ง สำหรับออสเตรเลียหากมีรายการสินค้าใดทั้งเกษตรและอุตสาหกรรม ที่ยังไม่ลดภาษีลงเหลือร้อยละ 0 ในวันที่ความตกลงมีผลบังคับใช้ตามตารางนี้ด้วย
2.2 สินค้าเกษตร (ตอนที่ 01-24)
เนื่องจากสินค้าเกษตรส่วนมากมีอัตราภาษีสูงกว่าสินค้าอุตสาหกรรมและสูงกว่าร้อยละ 20 อยู่มาก นอกจากนี้ ออสเตรเลียยังมี NTB อยู่ ดังนั้น เห็นว่าไม่สามารถจะลดภาษีสินค้าเกษตรทั้งหมดลงเหลือ ร้อยละ 20 ในปี 2548 ได้ จึงขอเสนอ ให้ลดภาษีลงเหลือไม่เกินร้อยละ 30 ในปีแรก หลังจากที่สามารถตกลงเรื่อง SPS และ MRA ได้ จากนั้นจึงให้ลดภาษีตามตารางที่แนบ
3. รายการสินค้าอ่อนไหว (Sensitive List : SL) รายการสินค้าอ่อนไหวของไทยภายใต้องค์การ การค้าโลก (WTO) และเขตการค้าเสรีอาเซียน (AFTA) 52 ประเภทย่อย นั้น มีเพียงรายการนม กาแฟ และน้ำตาล จำนวน 13 ประเภทย่อย ที่เป็นสินค้าอ่อนไหวกับประเทศออสเตรเลีย ได้แก่
เมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม 2546 สำนักงานเศรษฐกิจการคลังได้ร่วมกับภาคเอกชนพิจารณา รายการสินค้าอ่อนไหวภายใต้ FTA สินค้าอุตสาหกรรมเสนอทองแดงจำนวน 3 ประเภทย่อยเพิ่มเติม
4. สินค้าอื่นๆ
ท่าทีของสินค้ายานยนต์ทั้งหมดให้เป็นไปตามมติที่ประชุมของ สศอ. เมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม 2546
5. ประเด็นอื่นๆ
5.1 ภาษีตามฤดูกาล (Seasonal Tariffs) ประเทศไทยไม่มีการเก็บภาษีตามฤดูกาล จึงสามารถ ใช้อัตราภาษีที่ต่ำที่สุดสำหรับทั้งปีเป็นฐานในการลดภาษีตามที่ทางออสเตรเลียเสนอได้
5.2 อัตราภาษีตามสภาพ รายการสินค้าที่มีทั้งอัตราตามสภาพและตามราคา ให้ใช้อัตรา ตามราคาเป็นฐานในการลดภาษี เช่นเดียวกับที่ไทยได้ผูกพันไว้กับ WTO ได้ สำหรับรายการสินค้าที่มีอัตรา ภาษีตามสภาพเพียงอย่างเดียว ประเทศไทยไม่สามารถจะยกเลิกภาษี ณ วันที่ความตกลงฯ มีผลบังคับใช้ ตามที่ออสเตรเลียเสนอ แต่จะแปลงให้เป็นอัตราตามราคาก่อนนำไปลดภาษีตามกรอบระยะเวลาการลดภาษี รายการนั้น
ในชั้นนี้ ประเทศไทยและออสเตรเลียได้แลกเปลี่ยนรายการที่จะขอให้อีกฝ่ายหนึ่งลดภาษี (Initial Request Lists) แล้ว โดยทั้งสองฝ่ายจะยื่นรายการที่จะเสนอลดภาษีเบื้องต้น (Initial Offers) ก่อน การเจรจาครั้งที่ 5 ซึ่ง สำนักงานเศรษฐกิจการคลังจะเป็นผู้จัดทำ Initial Offers ของฝ่ายไทย โดยจะพิจารณา จาก Initial Offers ที่ฝ่ายออสเตรเลียส่งมาให้พิจารณาก่อน (--จนถึงวันที่ 22 พฤษภาคม 2546-- ฝ่ายไทยยัง ไม่ได้รับ Initial Offers จากฝ่ายออสเตรเลีย)
กฏว่าด้วยแหล่งกำเนิดสินค้า (Rules of Origin : ROOs)
ทั้งสองฝ่ายยังมีท่าทีที่แตกต่างกันในเรื่องหลักเกณฑ์ของการกำหนดแหล่งกำเนิดสินค้า โดยเฉพาะหลักเกณฑ์ที่เกี่ยวกับ substantial transformation ซึ่งเป็นหลักเกณฑ์ที่ฝ่ายไทยพยายามผลักดันให้บรรจุไว้ใน ROOs และวิธีการคำนวณแหล่งกำเนิดสินค้าโดยใช้หลักของ local content ในชั้นนี้ กรมศุลกากร ซึ่งเป็นหน่วยงานที่รับผิดชอบในเรื่องนี้กำลังพิจารณาใน 3 ประเด็น คือ คำจำกัดความ หลักเกณฑ์การนำ ROOs มาใช้ และการคำนวณ certified origin
มาตรการสุขอนามัย (Sanitary and Phytosanitary Measures : SPS)
ทั้งสองฝ่ายมีความเห็นร่วมกันว่า การแก้ไขปัญหาด้าน SPS จะเป็นประเด็นสำคัญที่รัฐมนตรีพาณิชย์ของทั้งสองประเทศแถลงการณ์ร่วมกันเกี่ยวกับความคืบหน้าของการเจรจาฯ ในเดือนตุลาคม 2546 แต่ทั้งสองฝ่ายยังมีท่าทีต่างกันในเรื่องแนวทางการแก้ไขปัญหาทางด้าน SPS ซึ่งฝ่ายไทยยืนยันว่าควรมีการ จัดตั้งกลไกการปรึกษาหารือด้าน SPS ภายใต้ความตกลง CER-FTA และให้ถือเป็นส่วนหนึ่งของโครงการ ภายใต้ early harvest
มาตรฐานสินค้าอุตสาหกรรม (Industrial Technical Barriers to Trade)
สมอ. ซึ่งเป็น focal point ในเรื่องดังกล่าว จะได้ร่วมปรับปรุงร่าง revised draft text on Industrial Technical Barriers to Trade กับฝ่ายออสเตรเลียต่อไป และในชั้นนี้ ฝ่ายไทยได้เสนอขอ ความช่วยเหลือจากออสเตรเลียในด้านการเสริมสร้างสมรรถนะด้านมาตรฐานสินค้าอุตสาหกรรม และ จะได้จัดทำรายละเอียดข้อเสนอดังกล่าวให้ฝ่ายออสเตรเลียพิจารณาต่อไป โดยอาจให้ สมอ. เป็นหน่วยงาน counterpart
--สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม--
-พห-
1.1 เมื่อวันที่ 14 พฤศจิกายน 2544 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ไทย และรัฐมนตรีกระทรวง การค้าและต่างประเทศได้ประกาศร่วมกันให้ดำเนินการศึกษาเกี่ยวกับการจัดทำ FTA ไทย-ออสเตรเลีย และได้มีการจัดตั้งคณะทำงานขึ้นมาศึกษา ซึ่งเสร็จสิ้นลงเมื่อเดือนเมษายน 2545 โดยเสนอให้มีการเจรจาจัดทำ FTA ร่วมกัน
1.2 เมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม 2545 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ไทย และรัฐมนตรีกระทรวง การค้าและต่างประเทศออสเตรเลีย ได้ร่วมลงนามใน Joint Ministerial Record of Discussion ในระหว่างการเยือนประเทศไทยของรัฐมนตรีกระทรวงการค้าและต่างประเทศ เห็นชอบร่วมกันที่จะขยายขอบเขตของความร่วมมือจาก FTA เป็น CER (Closer Economic Relations) โดยจะเสนอเรื่องเพื่อให้มีการประกาศเริ่มการเจรจาจัดทำความตกลง CER ในระดับนายกรัฐมนตรีต่อไป
1.3 เมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม 2545 นายกรัฐมนตรีไทยและนายกรัฐมนตรีออสเตรเลียได้ประกาศ ร่วมกันถึงเจตนารมณ์ของทั้งสองประเทศที่จะเริ่มการเจรจาเพื่อจัดทำความตกลง Closer Economic Relations (CER) ซึ่งจะมีขอบเขตกว้างกว่าการจัดทำ FTA โดยรวมประเด็นด้านอื่นๆ ด้วย อาทิ การลงทุนความร่วมมือทางวิชาการ พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ มาตรฐานผลิตภัณฑ์ ทรัพย์สินทางปัญญา การค้าบริการ รวมทั้งการแก้ไขปัญหาด้านสุขอนามัย เป็นต้น
2. แนวทางการเจรจา
2.1 แผนงานขั้นแรกกำหนดการเจรจาไว้ 6 ครั้ง ให้มีการเจรจากันทุก 3 เดือน ตั้งแต่เดือน สิงหาคม 2545 -- กรกฎาคม 2546 โดยให้มีการทบทวนผลในช่วงเดือนกันยายน / ตุลาคม 2546 และกำหนดแผนงานในการเจรจารอบต่อไป
2.2 ให้มีการจัดตั้ง Expert Groups เพื่อเจรจารายละเอียดเฉพาะเรื่อง และรายงานผลต่อคณะเจรจา
2.3 ดำเนินการเจรจาโดยยึดหลัก
- การต่างตอบแทนที่ให้ผลประโยชน์แก่ทั้งสองฝ่าย
- ความสอดคล้องกับกฎระเบียบของ WTO
- คำนึงถึงความแตกต่างของระดับการพัฒนาทางเศรษฐกิจของไทยและออสเตรเลีย โดยระยะเวลาดำเนินการลดภาษีสินค้าฝ่ายไทยจะยาวกว่าออสเตรเลีย ทั้งนี้ ระยะเวลาในการเปิดเสรีควรเร็วกว่าการเปิดเสรีภายใต้กรอบ APEC แต่สำหรับไทย จะไม่เกินกว่าและเร็วกว่า AFTA
3. การดำเนินการได้มีการเจรจามาแล้ว 4 ครั้ง ดังนี้
ครั้งที่ 1 ไทยเป็นเจ้าภาพ จัดขึ้นระหว่างวันที่ 26-27 สิงหาคม 2545 ที่กรุงเทพฯ
ครั้งที่ 2 ออสเตรเลียเป็นเจ้าภาพ จัดขึ้นระหว่างวันที่ 23-25 ตุลาคม 2545 ที่ซิดนีย์
ครั้งที่ 3 ไทยเป็นเจ้าภาพ จัดขึ้นระหว่างวันที่ 29-31 มกราคม 2546 ที่ จ.เชียงใหม่
ครั้งที่ 4 ไทยเป็นเจ้าภาพ จัดขึ้นระหว่างวันที่ 2-4 เมษายน 2546 ที่ จ.เชียงราย สำหรับ ครั้งที่ 5 ฝ่ายออสเตรเลียจะเป็นเจ้าภาพ จะจัดการประชุมระหว่างวันที่ 10-11 มิถุนายน 2546 ที่นครซิดนีย์
4. สถานะปัจจุบัน
มาตรการภาษี
จากการหารือกับผู้ประกอบการในภาคอุตสาหกรรมพบว่าส่วนใหญ่มีความพร้อมที่จะ ยกเว้นภาษีศุลกากรให้แก่ออสเตรเลีย หากออสเตรเลียยกเว้นภาษีศุลกากรให้แก่ไทย (สินค้ากลุ่ม R) เว้นแต่อุตสาหกรรมเหล็ก อุตสาหกรรมอลูมิเนียม อุตสาหกรรมชิ้นส่วนยานยนต์ และอุตสาหกรรมรถยนต์นั่ง (87.03) ทั้งนี้ คาดว่าออสเตรเลียมีความพร้อมที่จะยกเว้นภาษีสินค้าส่วนใหญ่ในวันที่ความตกลงมีผลใช้บังคับทันที เว้นแต่ ปิโตรเคมี สิ่งทอ และรถยนต์นั่ง ดังนั้น การกำหนดท่าทีของไทยที่เสนอ จะไม่นำรายการที่ไทยมีความพร้อมที่จะยกเว้นภาษีได้ทันที (สินค้ากลุ่ม U) และรายการที่ผู้ประกอบการมีความพร้อมในการแลกเปลี่ยนการยกเว้นภาษี (สินค้ากลุ่ม R) ให้แจ้งออสเตรเลียทันที ซึ่งจะเก็บไว้ใช้ในการเจรจาต่อไป ในชั้นนี้ ร่างรายการที่จะเสนอลดภาษีเบื้องต้น (Initial Offer) จะแบ่งรายการสินค้าออกเป็น 4 กลุ่ม ดังนี้
1. รายการสินค้าที่จะลดภาษีในวันที่ความตกลงมีผลใช้บังคับทันที
1.1 สินค้าที่สามารถลดภาษีให้ออสเตรเลียแบบ "ลดฝ่ายเดียว" (Unilateral) ซึ่งได้ พิจารณาจากรายการตาม Indicative Thailand's Modalities on Tariff Reduction / Elimination และประกอบกับรายการสินค้าตามกลุ่ม U และท่าทีเบื้องต้นของแต่ละอุตสาหกรรม รวมถึงมูลค่าการนำเข้าจากออสเตรเลีย จำนวน 176 ประเภทย่อย ครอบคลุมร้อยละ 58 ของมูลค่าการนำเข้าในปี 2545 จากออสเตรเลีย
1.2 รายการสินค้าที่สามารถลดภาษีให้ออสเตรเลียแบบ "ต่างตอบแทน" (Reciprocal) ได้แก่ รายการสินค้าที่คณะทำงานจัดทำแผนการปรับปรุงภาษีศุลกากรเพื่อเปิดเสรีทางการค้า (ผศค.) จัดอยู่ในกลุ่ม R กับออสเตรเลีย และออสเตรเลียยังมีอัตราอากรขาเข้าสูงอยู่ หรือเป็นรายการที่ออสเตรเลียขอให้ยกเว้นภาษีในวันที่ความตกลงมีผลใช้บังคับ จำนวน 886 ประเภทย่อย
สำหรับรายการอื่นที่อยู่ในกลุ่ม U และ R นั้น ในชั้นนี้ ยังไม่ต้องแจ้งฝ่ายออสเตรเลียทราบ เพื่อที่ไทย จะได้ใช้ในการเจรจาต่อรองต่อไป โดยจะยังไม่ระบุใน paper ของไทยแต่ให้แจ้งในการเจรจาภายหลัง
เมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม 2546 ผศค. ได้จัดการประชุมทางเทคนิคเพื่อพิจารณาท่าทีของสินค้า อุตสาหกรรมตอนที่ 25-97 แล้ว เว้นแต่ กลุ่มยานยนต์และชิ้นส่วน ซึ่ง สศอ. เป็นหน่วยงานจัดประชุมให้ ขณะนี้ สศอ.ได้แจ้งท่าทีเบื้องต้นของกลุ่มอุตสาหกรรมดังกล่าวให้ สศค. ทราบแล้ว กำลังอยู่ในขั้นตอน การประสานงานแก้ไขเพิ่มเติม
2. รายการสินค้าที่จะลดภาษีลงเหลือร้อยละ 0 ในวันที่ 1 มกราคม 2553 คือ รายการสินค้า นอกจากสินค้าตามข้อ 1. และรายการสินค้าอ่อนไหวที่จะกล่าวถึงในข้อ 3. ทั้งหมด ทั้งนี้ให้ใช้อัตรา ณ วันที่ 1 กรกฎาคม 2546 เป็นอัตราฐาน (วันเดียวกับอัตราฐานตามกรอบอาเซียน-จีน และวันเดียวกับที่ไทยได้เสนอ อินเดียตามกรอบไทย-อินเดีย อย่างไม่เป็นทางการ) ดังนี้
2.1 สินค้าอุตสาหกรรม (ตอนที่ 25-97)
ให้ลดตามกรอบเวลาที่ออสเตรเลียขอมา โดยรายการที่มีภาษีสูงกว่าร้อยละ 20 ให้ลดภาษีลง เหลือร้อยละ 20 ทันที และลดภาษีลงเหลือร้อยละ 0 ในวันที่ 1 มกราคม 2553 สำหรับรายการที่มีภาษีต่ำกว่านั้น ให้ลดลงเร็วกว่านั้น ทั้งนี้ สำหรับกลุ่มสินค้าที่มีอัตราภาษีต่ำสุด คือ ไม่เกินร้อยละ 5 จะให้เริ่มลดภาษีในปี 2550 (เป็นวันเดียวกับที่ไทยต้องเพิ่มการลดภาษีภายใต้เขตการค้าเสรีอาเซียนลงเหลือร้อยละ 0 ให้เป็นร้อยละ 80 ของรายการสินค้าในบัญชีลดภาษี) โดยลดลงเหลือร้อยละ 0 ทันที
อนึ่ง สำหรับออสเตรเลียหากมีรายการสินค้าใดทั้งเกษตรและอุตสาหกรรม ที่ยังไม่ลดภาษีลงเหลือร้อยละ 0 ในวันที่ความตกลงมีผลบังคับใช้ตามตารางนี้ด้วย
2.2 สินค้าเกษตร (ตอนที่ 01-24)
เนื่องจากสินค้าเกษตรส่วนมากมีอัตราภาษีสูงกว่าสินค้าอุตสาหกรรมและสูงกว่าร้อยละ 20 อยู่มาก นอกจากนี้ ออสเตรเลียยังมี NTB อยู่ ดังนั้น เห็นว่าไม่สามารถจะลดภาษีสินค้าเกษตรทั้งหมดลงเหลือ ร้อยละ 20 ในปี 2548 ได้ จึงขอเสนอ ให้ลดภาษีลงเหลือไม่เกินร้อยละ 30 ในปีแรก หลังจากที่สามารถตกลงเรื่อง SPS และ MRA ได้ จากนั้นจึงให้ลดภาษีตามตารางที่แนบ
3. รายการสินค้าอ่อนไหว (Sensitive List : SL) รายการสินค้าอ่อนไหวของไทยภายใต้องค์การ การค้าโลก (WTO) และเขตการค้าเสรีอาเซียน (AFTA) 52 ประเภทย่อย นั้น มีเพียงรายการนม กาแฟ และน้ำตาล จำนวน 13 ประเภทย่อย ที่เป็นสินค้าอ่อนไหวกับประเทศออสเตรเลีย ได้แก่
เมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม 2546 สำนักงานเศรษฐกิจการคลังได้ร่วมกับภาคเอกชนพิจารณา รายการสินค้าอ่อนไหวภายใต้ FTA สินค้าอุตสาหกรรมเสนอทองแดงจำนวน 3 ประเภทย่อยเพิ่มเติม
4. สินค้าอื่นๆ
ท่าทีของสินค้ายานยนต์ทั้งหมดให้เป็นไปตามมติที่ประชุมของ สศอ. เมื่อวันที่ 21 พฤษภาคม 2546
5. ประเด็นอื่นๆ
5.1 ภาษีตามฤดูกาล (Seasonal Tariffs) ประเทศไทยไม่มีการเก็บภาษีตามฤดูกาล จึงสามารถ ใช้อัตราภาษีที่ต่ำที่สุดสำหรับทั้งปีเป็นฐานในการลดภาษีตามที่ทางออสเตรเลียเสนอได้
5.2 อัตราภาษีตามสภาพ รายการสินค้าที่มีทั้งอัตราตามสภาพและตามราคา ให้ใช้อัตรา ตามราคาเป็นฐานในการลดภาษี เช่นเดียวกับที่ไทยได้ผูกพันไว้กับ WTO ได้ สำหรับรายการสินค้าที่มีอัตรา ภาษีตามสภาพเพียงอย่างเดียว ประเทศไทยไม่สามารถจะยกเลิกภาษี ณ วันที่ความตกลงฯ มีผลบังคับใช้ ตามที่ออสเตรเลียเสนอ แต่จะแปลงให้เป็นอัตราตามราคาก่อนนำไปลดภาษีตามกรอบระยะเวลาการลดภาษี รายการนั้น
ในชั้นนี้ ประเทศไทยและออสเตรเลียได้แลกเปลี่ยนรายการที่จะขอให้อีกฝ่ายหนึ่งลดภาษี (Initial Request Lists) แล้ว โดยทั้งสองฝ่ายจะยื่นรายการที่จะเสนอลดภาษีเบื้องต้น (Initial Offers) ก่อน การเจรจาครั้งที่ 5 ซึ่ง สำนักงานเศรษฐกิจการคลังจะเป็นผู้จัดทำ Initial Offers ของฝ่ายไทย โดยจะพิจารณา จาก Initial Offers ที่ฝ่ายออสเตรเลียส่งมาให้พิจารณาก่อน (--จนถึงวันที่ 22 พฤษภาคม 2546-- ฝ่ายไทยยัง ไม่ได้รับ Initial Offers จากฝ่ายออสเตรเลีย)
กฏว่าด้วยแหล่งกำเนิดสินค้า (Rules of Origin : ROOs)
ทั้งสองฝ่ายยังมีท่าทีที่แตกต่างกันในเรื่องหลักเกณฑ์ของการกำหนดแหล่งกำเนิดสินค้า โดยเฉพาะหลักเกณฑ์ที่เกี่ยวกับ substantial transformation ซึ่งเป็นหลักเกณฑ์ที่ฝ่ายไทยพยายามผลักดันให้บรรจุไว้ใน ROOs และวิธีการคำนวณแหล่งกำเนิดสินค้าโดยใช้หลักของ local content ในชั้นนี้ กรมศุลกากร ซึ่งเป็นหน่วยงานที่รับผิดชอบในเรื่องนี้กำลังพิจารณาใน 3 ประเด็น คือ คำจำกัดความ หลักเกณฑ์การนำ ROOs มาใช้ และการคำนวณ certified origin
มาตรการสุขอนามัย (Sanitary and Phytosanitary Measures : SPS)
ทั้งสองฝ่ายมีความเห็นร่วมกันว่า การแก้ไขปัญหาด้าน SPS จะเป็นประเด็นสำคัญที่รัฐมนตรีพาณิชย์ของทั้งสองประเทศแถลงการณ์ร่วมกันเกี่ยวกับความคืบหน้าของการเจรจาฯ ในเดือนตุลาคม 2546 แต่ทั้งสองฝ่ายยังมีท่าทีต่างกันในเรื่องแนวทางการแก้ไขปัญหาทางด้าน SPS ซึ่งฝ่ายไทยยืนยันว่าควรมีการ จัดตั้งกลไกการปรึกษาหารือด้าน SPS ภายใต้ความตกลง CER-FTA และให้ถือเป็นส่วนหนึ่งของโครงการ ภายใต้ early harvest
มาตรฐานสินค้าอุตสาหกรรม (Industrial Technical Barriers to Trade)
สมอ. ซึ่งเป็น focal point ในเรื่องดังกล่าว จะได้ร่วมปรับปรุงร่าง revised draft text on Industrial Technical Barriers to Trade กับฝ่ายออสเตรเลียต่อไป และในชั้นนี้ ฝ่ายไทยได้เสนอขอ ความช่วยเหลือจากออสเตรเลียในด้านการเสริมสร้างสมรรถนะด้านมาตรฐานสินค้าอุตสาหกรรม และ จะได้จัดทำรายละเอียดข้อเสนอดังกล่าวให้ฝ่ายออสเตรเลียพิจารณาต่อไป โดยอาจให้ สมอ. เป็นหน่วยงาน counterpart
--สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม--
-พห-