1. ภูมิหลัง
วิกฤตการณ์ทางเศรษฐกิจส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อภาวะการจ้างงาน ซึ่งทางกระทรวงแรงงานฯ คาดการณ์ว่า ในปี 2541 จะมีผู้ว่างงานและผู้ถูกเลิกจ้างประมาณ 2 ล้านคน
ปัญหาดังกล่าวจะขยายผลสู่ปัญหาสังคมในอนาคต ดังนั้น รัฐบาลต้องมีมาตรการช่วยเหลืออย่างเร่งด่วน แต่เนื่อง จากความจำกัดของงบประมาณ รัฐบาลจึงจำเป็น ต้องพิจารณาขอเงินกู้จากธนาคารโลกและองค์กรระหว่างประเ ทศ อื่น ๆ
โครงการเงินกู้ที่มุ่งแก้ไขปัญหาสังคมทั้งในระยะสั้นและระยะยาว
จึงเกิดขึ้นภายใต้ชื่อ "โครงการลงทุนเพื่อ สังคม" (Social Investment Project - SIP) ภายใต้ความรับผิดชอบของกระทรวงการคลัง
2. แนวทางดำเนินโครงการ
การดำเนินโครงการแบ่งออกเป็น 2 แนวทาง (Channel) ดังนี้
(1) แนวทางที่ 1: เพื่อแก้ไขปัญหาระยะสั้น
วัตถุประสงค์ : เพื่อเพิ่มโอกาสการจ้างงานโดยสนับสนุนการเงินแก่กิจกรรมภาครัฐ (ส่วนราชการและรัฐ วิสาหกิจ) ที่ก่อให้เกิดการจ้างงาน , เพิ่มรายได้ , เพิ่มสวัสดิการทางสังคมแก่ผู้มีรายได้น้อย ผู้ด้วยโอกาส และ คนตกงาน
รายละเอียด : ประกอบด้วยโครงการรวม 79 โครงการ วงเงิน 13,284 ล้านบาท
เมื่อพิจารณาจำแนกตามหน่วย งาน มีการจัดสรรเงินกู้ ดังนี้
กระทรวงสาธารณสุข (2โครงการ)
1,365.94 ล้านบาท
กระทรวงอุตสาหกรรม (1โครงการ)
312.80 ล้านบาท
กระทรวงแรงงานฯ (2โครงการ)
1,543.77 ล้านบาท
กระทรวงมหาดไทย (3โครงการ)
3,013.37 ล้านบาท
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (1 โครงการ) 2,143.00 ล้านบาท
กรุงเทพมหานคร (4 โครงการ)
663.08 ล้านบาท
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (66 โครงการ)
4,242.00 ล้านบาท
ระยะเวลา : 28 เดือน
(2) แนวทางที่ 2 : เพื่อแก้ไขปัญหาระยะยาว
วัตถุประสงค ์ : เพื่อปรับโครงสร้างทางสังคมอันเป็นการสร้างฐานการพัฒนาที่ยั่งยืน โดยมุ่งเน้นการกระจาย อำนาจ , สร้างความเข็มแข็งแก่องค์กรชุมชนและองค์กรส่วนท้องถิ่น , สร้างเศรษฐกิจชุมชนให้มีเครือข่ายที่สมบูรณ์ และมีประสิทธิภาพ และกระตุ้นให้คนในท้องถิ่นมีส่วนร่วมในการพัฒนาสังคมอย่างกว้างขวาง
รายละเอียด : ดำเนินการผ่าน "กองทุน" ที่กระทรวงการคลังจัดตั้ง โดยมีธนาคารออมสินเป็นผู้รับผิดชอบการ บริหารและจัดการตามคู่มือที่ธนาคารโลกเห็นชอบ
กองทุนแบ่งเป็น 2 ประเภท ได้แก่
(1) กองทุนเพื่อการลงทุนทางสังคม (Social Investment Fund - SIF) หรือ กลส. เป็นกองทุนสนับสนุนเงินให้ เปล่าแก่โครงการที่ตอบสนองความต้องการชุมชนและเพื่อชุมชน โดยองค์กรท้องถิ่นริเริ่มเสนอโครงการโดยตรงต่อ SIF
โครงการที่ได้รับความช่วยเหลือต้องเป็นโครงการที่ชุมชนร่วมกันก ำหนด , แก้ปัญหาในชุมชน , เสริมสมรรถนะ ของท้องถิ่น
โดยในระยะยาว สนับสนุนท้องถิ่นที่พร้อมให้มี "ประชาคมจังหวัด" ที่ประกอบด้วยบุคคลทุกฝ่าย ทั้งนักธุรกิจ นักวิชาการ นักการเมือง สนับสนุนและให้คำแนะนำโครงการ เกิดเป็นเครือข่ายของชุมชนขึ้น
ค่าใช้จ่าย : 5,976 ล้านบาท
โดยมูลค่าของแต่ละโครงการประมาณ 450,000 - 11,250,000 บาท
(2) กองทุนพัฒนาเมืองในภูมิภาค (Regional Urban Development Fund) หรือ กพมภ.
เป็นกองทุนให้เงินกู้ แก่หน่วยงานท้องถิ่นโดยเฉพาะอย่างยิ่ง "เทศบาล" ในโครงสร้างพื้นฐาน และ สาธารณูปโภคที่ช่วยส่งเสริม ให้ เทศบาลสามารถเตรียมพร้อม สำหรับการบริหารโครงการและขยายการลงทุน ด้วย ตนเองในอนาคต
โครงการที่ เทศบาล เสนอมาจากระดมความคิดประชาชนในเมืองว่าด้วยการพัฒนาเมือง โดยหลักเกณฑ์การ อนุมัติเงินกำหนด ร่วมกันระหว่างกระทรวงการคลัง และมหาดไทย
ค่าใช้จ่าย : 1,877 ล้านบาท
โดยมูลค่าของแต่ละ โครงการประมาณ 9,000,000 - 90,000,000 ล้านบาท
ระยะเวลา : 40 เดือน
3. แหล่งเงินทุน
คณะรัฐมนตรีมีมติให้กระทรวงการคลังดำเนินโครงการภายใต้วงเงินทั ้งสิ้นประมาณ 482 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือประมาณ 21,689 ล้านบาท
โดยวงเงินเหล่านั้นมีแหล่งที่มา 4 แหล่ง ดังนี้
(1) ธนาคารโลก (World Bank) เป็นเงินกู้จำนวน 300 เหรียญฯ (13,500 ล้านบาท)
(2) กองทุนความร่วมมือทางเศรษฐกิจโพ้นทะเลแห่งญี่ปุ่น (OECF) เป็นเงินกู้จำนวน 127. ล้านเหรียญฯ (5,746) ล้านบาท
(3) เงินบาทสมทบ เป็นจำนวนเงิน 2,351.5 ล้านบาท (52.3 ล้านเหรียญฯ) โดยมีที่มาจาก
- หน่วยงานที่ได้รับความช่วยเหลือภายใต้แนวทางที่ 1 ในอัตรา 10 % ของค่าใช้ จ่ายทั้งหมด
- ชุมชนที่ได้ประโยชน์จาก SIF ในอัตรา 10 % ของค่าใช้จ่ายทั้งหมด
- เทศบาลผู้กู้จาก RUDF ในอัตรา 10 % ของค่าใช้จ่าย
-เงินสมทบค่าใช้จ่ายในการบริหารจัดการโครงการที่ธนาค ารออมสินได้รับ
(4) สำนักโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (UNDP) และรัฐบาลออสเตรเลีย (AUSAID) เป็นเงินให้เปล่า 2 ล้านเหรีญฯ (90ล้านบาท)
4. สาระสำคัญของโครงการที่เสนอขอใช้เงินกู้เพื่อแก้ไขปัญหาระยะสั้น
- โครงการก่อสร้างถนนในหมู่บ้านโดยใช้แรงงานเป็นหลัก
1,199.11 ล้านบาท
- โครงการก่อสร้างฝายน้ำล้น
1,001.65 ล้านบาท
- โครงการขุดลอกฝาย
812.61 ล้านบาท
- โครงการสนับสนุนการพัฒนาอุตสาหกรรม
312.80 ล้านบาท
- โครงการฝึกอาชีพแรงงานในภูมิภาคเพื่อบรรเทาปัญหาการว่างงาน 1,453.64 ล้านบาท
- โครงการซ่อมแซมอาคารเรียน
80.01 ล้านบาท
- โครงการสวัสดิการประชาชนด้านรักษาพยาบาล
1,251.14 ล้านบาท
- โครงการป้องกันและแก้ไขปัญหาเอดส์โดยชุมชน
114.80 ล้านบาท
- โครงการฝึกอบรมเพื่อปรับฝีมือแรงงาน
90.05 ล้านบาท
- โครงการฝึกอบรมเพื่อปรับฝีมือแรงงาน
62.36 ล้านบาท
- โครงการปรับปรุงทางเท้าในชุมชน
502.25 ล้านบาท
- โครงการฝึกอาชีพชุมชนระยะสั้นภาคเกษตรกรรม
18.44 ล้านบาท
- โครงการซ่อมแซมและปรับปรุงโครงการชลประทานขนาดเล็ก
2,143.00 ล้านบาท
- แผนงานการท่องเที่ยวภายใต้การท่องเที่ยว (66 โครงการ) 4,242.00 ล้านบาท
รวม 79 โครงการ เป็นเงิน 21,689 ล้านบาท
-----------------------------------------------------------------จบ--
วิกฤตการณ์ทางเศรษฐกิจส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อภาวะการจ้างงาน ซึ่งทางกระทรวงแรงงานฯ คาดการณ์ว่า ในปี 2541 จะมีผู้ว่างงานและผู้ถูกเลิกจ้างประมาณ 2 ล้านคน
ปัญหาดังกล่าวจะขยายผลสู่ปัญหาสังคมในอนาคต ดังนั้น รัฐบาลต้องมีมาตรการช่วยเหลืออย่างเร่งด่วน แต่เนื่อง จากความจำกัดของงบประมาณ รัฐบาลจึงจำเป็น ต้องพิจารณาขอเงินกู้จากธนาคารโลกและองค์กรระหว่างประเ ทศ อื่น ๆ
โครงการเงินกู้ที่มุ่งแก้ไขปัญหาสังคมทั้งในระยะสั้นและระยะยาว
จึงเกิดขึ้นภายใต้ชื่อ "โครงการลงทุนเพื่อ สังคม" (Social Investment Project - SIP) ภายใต้ความรับผิดชอบของกระทรวงการคลัง
2. แนวทางดำเนินโครงการ
การดำเนินโครงการแบ่งออกเป็น 2 แนวทาง (Channel) ดังนี้
(1) แนวทางที่ 1: เพื่อแก้ไขปัญหาระยะสั้น
วัตถุประสงค์ : เพื่อเพิ่มโอกาสการจ้างงานโดยสนับสนุนการเงินแก่กิจกรรมภาครัฐ (ส่วนราชการและรัฐ วิสาหกิจ) ที่ก่อให้เกิดการจ้างงาน , เพิ่มรายได้ , เพิ่มสวัสดิการทางสังคมแก่ผู้มีรายได้น้อย ผู้ด้วยโอกาส และ คนตกงาน
รายละเอียด : ประกอบด้วยโครงการรวม 79 โครงการ วงเงิน 13,284 ล้านบาท
เมื่อพิจารณาจำแนกตามหน่วย งาน มีการจัดสรรเงินกู้ ดังนี้
กระทรวงสาธารณสุข (2โครงการ)
1,365.94 ล้านบาท
กระทรวงอุตสาหกรรม (1โครงการ)
312.80 ล้านบาท
กระทรวงแรงงานฯ (2โครงการ)
1,543.77 ล้านบาท
กระทรวงมหาดไทย (3โครงการ)
3,013.37 ล้านบาท
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (1 โครงการ) 2,143.00 ล้านบาท
กรุงเทพมหานคร (4 โครงการ)
663.08 ล้านบาท
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (66 โครงการ)
4,242.00 ล้านบาท
ระยะเวลา : 28 เดือน
(2) แนวทางที่ 2 : เพื่อแก้ไขปัญหาระยะยาว
วัตถุประสงค ์ : เพื่อปรับโครงสร้างทางสังคมอันเป็นการสร้างฐานการพัฒนาที่ยั่งยืน โดยมุ่งเน้นการกระจาย อำนาจ , สร้างความเข็มแข็งแก่องค์กรชุมชนและองค์กรส่วนท้องถิ่น , สร้างเศรษฐกิจชุมชนให้มีเครือข่ายที่สมบูรณ์ และมีประสิทธิภาพ และกระตุ้นให้คนในท้องถิ่นมีส่วนร่วมในการพัฒนาสังคมอย่างกว้างขวาง
รายละเอียด : ดำเนินการผ่าน "กองทุน" ที่กระทรวงการคลังจัดตั้ง โดยมีธนาคารออมสินเป็นผู้รับผิดชอบการ บริหารและจัดการตามคู่มือที่ธนาคารโลกเห็นชอบ
กองทุนแบ่งเป็น 2 ประเภท ได้แก่
(1) กองทุนเพื่อการลงทุนทางสังคม (Social Investment Fund - SIF) หรือ กลส. เป็นกองทุนสนับสนุนเงินให้ เปล่าแก่โครงการที่ตอบสนองความต้องการชุมชนและเพื่อชุมชน โดยองค์กรท้องถิ่นริเริ่มเสนอโครงการโดยตรงต่อ SIF
โครงการที่ได้รับความช่วยเหลือต้องเป็นโครงการที่ชุมชนร่วมกันก ำหนด , แก้ปัญหาในชุมชน , เสริมสมรรถนะ ของท้องถิ่น
โดยในระยะยาว สนับสนุนท้องถิ่นที่พร้อมให้มี "ประชาคมจังหวัด" ที่ประกอบด้วยบุคคลทุกฝ่าย ทั้งนักธุรกิจ นักวิชาการ นักการเมือง สนับสนุนและให้คำแนะนำโครงการ เกิดเป็นเครือข่ายของชุมชนขึ้น
ค่าใช้จ่าย : 5,976 ล้านบาท
โดยมูลค่าของแต่ละโครงการประมาณ 450,000 - 11,250,000 บาท
(2) กองทุนพัฒนาเมืองในภูมิภาค (Regional Urban Development Fund) หรือ กพมภ.
เป็นกองทุนให้เงินกู้ แก่หน่วยงานท้องถิ่นโดยเฉพาะอย่างยิ่ง "เทศบาล" ในโครงสร้างพื้นฐาน และ สาธารณูปโภคที่ช่วยส่งเสริม ให้ เทศบาลสามารถเตรียมพร้อม สำหรับการบริหารโครงการและขยายการลงทุน ด้วย ตนเองในอนาคต
โครงการที่ เทศบาล เสนอมาจากระดมความคิดประชาชนในเมืองว่าด้วยการพัฒนาเมือง โดยหลักเกณฑ์การ อนุมัติเงินกำหนด ร่วมกันระหว่างกระทรวงการคลัง และมหาดไทย
ค่าใช้จ่าย : 1,877 ล้านบาท
โดยมูลค่าของแต่ละ โครงการประมาณ 9,000,000 - 90,000,000 ล้านบาท
ระยะเวลา : 40 เดือน
3. แหล่งเงินทุน
คณะรัฐมนตรีมีมติให้กระทรวงการคลังดำเนินโครงการภายใต้วงเงินทั ้งสิ้นประมาณ 482 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือประมาณ 21,689 ล้านบาท
โดยวงเงินเหล่านั้นมีแหล่งที่มา 4 แหล่ง ดังนี้
(1) ธนาคารโลก (World Bank) เป็นเงินกู้จำนวน 300 เหรียญฯ (13,500 ล้านบาท)
(2) กองทุนความร่วมมือทางเศรษฐกิจโพ้นทะเลแห่งญี่ปุ่น (OECF) เป็นเงินกู้จำนวน 127. ล้านเหรียญฯ (5,746) ล้านบาท
(3) เงินบาทสมทบ เป็นจำนวนเงิน 2,351.5 ล้านบาท (52.3 ล้านเหรียญฯ) โดยมีที่มาจาก
- หน่วยงานที่ได้รับความช่วยเหลือภายใต้แนวทางที่ 1 ในอัตรา 10 % ของค่าใช้ จ่ายทั้งหมด
- ชุมชนที่ได้ประโยชน์จาก SIF ในอัตรา 10 % ของค่าใช้จ่ายทั้งหมด
- เทศบาลผู้กู้จาก RUDF ในอัตรา 10 % ของค่าใช้จ่าย
-เงินสมทบค่าใช้จ่ายในการบริหารจัดการโครงการที่ธนาค ารออมสินได้รับ
(4) สำนักโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (UNDP) และรัฐบาลออสเตรเลีย (AUSAID) เป็นเงินให้เปล่า 2 ล้านเหรีญฯ (90ล้านบาท)
4. สาระสำคัญของโครงการที่เสนอขอใช้เงินกู้เพื่อแก้ไขปัญหาระยะสั้น
- โครงการก่อสร้างถนนในหมู่บ้านโดยใช้แรงงานเป็นหลัก
1,199.11 ล้านบาท
- โครงการก่อสร้างฝายน้ำล้น
1,001.65 ล้านบาท
- โครงการขุดลอกฝาย
812.61 ล้านบาท
- โครงการสนับสนุนการพัฒนาอุตสาหกรรม
312.80 ล้านบาท
- โครงการฝึกอาชีพแรงงานในภูมิภาคเพื่อบรรเทาปัญหาการว่างงาน 1,453.64 ล้านบาท
- โครงการซ่อมแซมอาคารเรียน
80.01 ล้านบาท
- โครงการสวัสดิการประชาชนด้านรักษาพยาบาล
1,251.14 ล้านบาท
- โครงการป้องกันและแก้ไขปัญหาเอดส์โดยชุมชน
114.80 ล้านบาท
- โครงการฝึกอบรมเพื่อปรับฝีมือแรงงาน
90.05 ล้านบาท
- โครงการฝึกอบรมเพื่อปรับฝีมือแรงงาน
62.36 ล้านบาท
- โครงการปรับปรุงทางเท้าในชุมชน
502.25 ล้านบาท
- โครงการฝึกอาชีพชุมชนระยะสั้นภาคเกษตรกรรม
18.44 ล้านบาท
- โครงการซ่อมแซมและปรับปรุงโครงการชลประทานขนาดเล็ก
2,143.00 ล้านบาท
- แผนงานการท่องเที่ยวภายใต้การท่องเที่ยว (66 โครงการ) 4,242.00 ล้านบาท
รวม 79 โครงการ เป็นเงิน 21,689 ล้านบาท
-----------------------------------------------------------------จบ--