ญี่ปุ่นเป็นประเทศผู้นำเข้าอาหารสัตว์เลี้ยงรายใหญ่ที่สุดของเอเชียด้วยมูลค่านำเข้าเฉลี่ยสูงถึง 780 ล้านดอลลาร์สหรัฐในช่วงปี 2542-2546 ขยายตัวเฉลี่ยร้อยละ 4 ต่อปีโดยมีแหล่งนำเข้าสำคัญ 3 อันดับแรก คือ สหรัฐอเมริกา คิดเป็นร้อยละ 37 ไทย ร้อยละ 22 และออสเตรเลีย ร้อยละ 20 จากศักยภาพของตลาดญี่ปุ่นที่เป็นแหล่งนำเข้าอาหารสัตว์เลี้ยงรายใหญ่ของเอเชีย ประกอบกับแนวโน้มที่สดใสทั้งจากปัจจัยของขนาดครอบครัวที่เล็กลง ทำให้มีจำนวนครอบครัวที่เลี้ยงสัตว์เพิ่มขึ้นรวมทั้งมีกลุ่มคนที่นิยมเลี้ยงสัตว์เพิ่มขึ้น อาทิ ผู้หญิงวัยทำงาน ผู้สูงอายุ และครอบครัวที่ยังไม่พร้อมมีบุตร จึงเป็นโอกาสของผู้ส่งออกไทยในการเร่งขยายตลาดอาหารสัตว์เลี้ยงในญี่ปุ่น
ข้อมูลที่น่าสนใจของตลาดอาหารสัตว์เลี้ยงในญี่ปุ่น มีดังนี้
ประเภทของอาหารสัตว์เลี้ยงซึ่งเป็นที่นิยม ปัจจุบันอาหารสัตว์เลี้ยงของสุนัขและแมวครองส่วนแบ่งตลาดเกือบร้อยละ 90 ของมูลค่าตลาดอาหารสัตว์เลี้ยงทั้งหมดในญี่ปุ่น ทั้งนี้ ลักษณะของอาหารสุนัขซึ่งเป็นที่นิยมคือ แบบแห้งที่บรรจุในถุงหรือกล่อง ส่วนอาหารแมวคือ แบบเปียกที่บรรจุในกระป๋อง สำหรับประเภทของอาหารสัตว์เลี้ยงที่มีแนวโน้มได้รับความสนใจมากขึ้นจากผู้เลี้ยงสัตว์ชาวญี่ปุ่นคือ อาหารสัตว์เลี้ยงที่มีรสชาติดีและมีประโยชน์ต่อสุขภาพ อาทิ อาหารสัตว์เลี้ยงที่ผลิตจากวัตถุดิบเกษตรอินทรีย์ผสมสมุนไพรและเพิ่มธาตุอาหาร เช่น โปรตีนและวิตามิน
ระเบียบการนำเข้าที่สำคัญ
- ภาษีนำเข้า ญี่ปุ่นไม่เก็บภาษีนำเข้าอาหารสัตว์เลี้ยง แต่เรียกเก็บภาษีผู้บริโภคในอัตราร้อยละ 5 ของราคาสินค้า ทั้งนี้ โดยทั่วไปราคาจำหน่ายปลีกอาหารสัตว์เลี้ยงในญี่ปุ่นมักเพิ่มขึ้นจากราคานำเข้าประมาณกว่าเท่าตัว
- ฉลากสินค้า ญี่ปุ่นกำหนดให้อาหารสัตว์เลี้ยงต้องติดฉลากระบุรายละเอียดสำคัญต่างๆ อาทิ ระบุว่าเป็นอาหารสำหรับสัตว์ วัตถุประสงค์ในการบริโภค คือ บริโภคเป็นอาหารว่างหรือเป็นอาหารหลัก ส่วนผสมของอาหารสัตว์ วิธีรับประทาน วันหมดอายุ ที่อยู่ และเบอร์โทรศัพท์ของผู้ผลิต
ช่องทางการจัดจำหน่าย ผู้ส่งออกส่วนใหญ่นิยมส่งสินค้าให้กับตัวแทนจำหน่ายซึ่งจะส่งสินค้าต่อไปยังร้านค้าส่งเพื่อกระจายสินค้าสู่ผู้ซื้อ มีช่องทางจำหน่ายสำคัญดังนี้
- ศูนย์จำหน่ายสินค้าที่ใช้ในครัวเรือน (Home Center) เป็นช่องทางจำหน่ายที่สำคัญที่สุดมีสัดส่วนร้อยละ 57 ของยอดจำหน่ายอาหารสัตว์เลี้ยงรวม เน้นจำหน่ายอาหารสัตว์เลี้ยงหลายยี่ห้อ ส่วนใหญ่อยู่ในลักษณะของถุงขนาดใหญ่และจำหน่ายในราคาถูก
- ห้างสรรพสินค้า (Supermarket) มีสัดส่วนร้อยละ 26 เน้นจำหน่ายอาหารสัตว์เลี้ยงหลากหลายยี่ห้อเช่นเดียวกับศูนย์จำหน่ายสินค้าที่ใช้ในครัวเรือน แต่หีบห่อมีขนาดเล็กกว่า
- ร้านจำหน่ายสัตว์เลี้ยงและของใช้สำหรับสัตว์เลี้ยงและโรงพยาบาลสัตว์ (Pet Shop & Animal Hospital) มีสัดส่วนร้อยละ 12 เน้นจำหน่ายอาหารสัตว์เลี้ยงทั้งที่บรรจุในหีบห่อขนาดกลางและขนาดเล็ก และวางจำหน่ายสินค้าหลายยี่ห้อแต่ไม่มากเท่าศูนย์จำหน่ายสินค้าที่ใช้ในครัวเรือนและห้างสรรพสินค้า
- ร้านค้าปลีก (Convenience Store) มีสัดส่วนร้อยละ 5 เน้นจำหน่ายอาหารสัตว์เลี้ยงที่บรรจุในหีบห่อขนาดเล็กและจำหน่ายสินค้าเพียงไม่กี่ยี่ห้อ เนื่องจากมีข้อจำกัดในเรื่องพื้นที่
เพื่อให้อาหารสัตว์เลี้ยงของไทยสามารถรักษาและขยายส่วนแบ่งตลาดในญี่ปุ่นไว้ได้อย่างต่อเนื่อง ผู้ผลิตและผู้ส่งออกจึงควรเร่งพัฒนาทั้งรสชาติ กลิ่น รูปลักษณ์ รวมถึงคุณค่าทางโภชนาการและความปลอดภัยของอาหารสัตว์เลี้ยง ซึ่งล้วนเป็นปัจจัยที่ผู้เลี้ยงสัตว์ชาวญี่ปุ่นให้ความสำคัญเป็นอันดับแรก ขณะเดียวกันผู้ผลิตและผู้ส่งออกไทยควรให้ความสำคัญกับการผลิตที่เหมาะกับสัตว์เลี้ยงแต่ละชนิดและในแต่ละช่วงวัย เพื่อเป็นการสร้างความแตกต่างและสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับอาหารสัตว์เลี้ยงส่งออกของไทย
--ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย มกราคม 2548--
-พห-
ข้อมูลที่น่าสนใจของตลาดอาหารสัตว์เลี้ยงในญี่ปุ่น มีดังนี้
ประเภทของอาหารสัตว์เลี้ยงซึ่งเป็นที่นิยม ปัจจุบันอาหารสัตว์เลี้ยงของสุนัขและแมวครองส่วนแบ่งตลาดเกือบร้อยละ 90 ของมูลค่าตลาดอาหารสัตว์เลี้ยงทั้งหมดในญี่ปุ่น ทั้งนี้ ลักษณะของอาหารสุนัขซึ่งเป็นที่นิยมคือ แบบแห้งที่บรรจุในถุงหรือกล่อง ส่วนอาหารแมวคือ แบบเปียกที่บรรจุในกระป๋อง สำหรับประเภทของอาหารสัตว์เลี้ยงที่มีแนวโน้มได้รับความสนใจมากขึ้นจากผู้เลี้ยงสัตว์ชาวญี่ปุ่นคือ อาหารสัตว์เลี้ยงที่มีรสชาติดีและมีประโยชน์ต่อสุขภาพ อาทิ อาหารสัตว์เลี้ยงที่ผลิตจากวัตถุดิบเกษตรอินทรีย์ผสมสมุนไพรและเพิ่มธาตุอาหาร เช่น โปรตีนและวิตามิน
ระเบียบการนำเข้าที่สำคัญ
- ภาษีนำเข้า ญี่ปุ่นไม่เก็บภาษีนำเข้าอาหารสัตว์เลี้ยง แต่เรียกเก็บภาษีผู้บริโภคในอัตราร้อยละ 5 ของราคาสินค้า ทั้งนี้ โดยทั่วไปราคาจำหน่ายปลีกอาหารสัตว์เลี้ยงในญี่ปุ่นมักเพิ่มขึ้นจากราคานำเข้าประมาณกว่าเท่าตัว
- ฉลากสินค้า ญี่ปุ่นกำหนดให้อาหารสัตว์เลี้ยงต้องติดฉลากระบุรายละเอียดสำคัญต่างๆ อาทิ ระบุว่าเป็นอาหารสำหรับสัตว์ วัตถุประสงค์ในการบริโภค คือ บริโภคเป็นอาหารว่างหรือเป็นอาหารหลัก ส่วนผสมของอาหารสัตว์ วิธีรับประทาน วันหมดอายุ ที่อยู่ และเบอร์โทรศัพท์ของผู้ผลิต
ช่องทางการจัดจำหน่าย ผู้ส่งออกส่วนใหญ่นิยมส่งสินค้าให้กับตัวแทนจำหน่ายซึ่งจะส่งสินค้าต่อไปยังร้านค้าส่งเพื่อกระจายสินค้าสู่ผู้ซื้อ มีช่องทางจำหน่ายสำคัญดังนี้
- ศูนย์จำหน่ายสินค้าที่ใช้ในครัวเรือน (Home Center) เป็นช่องทางจำหน่ายที่สำคัญที่สุดมีสัดส่วนร้อยละ 57 ของยอดจำหน่ายอาหารสัตว์เลี้ยงรวม เน้นจำหน่ายอาหารสัตว์เลี้ยงหลายยี่ห้อ ส่วนใหญ่อยู่ในลักษณะของถุงขนาดใหญ่และจำหน่ายในราคาถูก
- ห้างสรรพสินค้า (Supermarket) มีสัดส่วนร้อยละ 26 เน้นจำหน่ายอาหารสัตว์เลี้ยงหลากหลายยี่ห้อเช่นเดียวกับศูนย์จำหน่ายสินค้าที่ใช้ในครัวเรือน แต่หีบห่อมีขนาดเล็กกว่า
- ร้านจำหน่ายสัตว์เลี้ยงและของใช้สำหรับสัตว์เลี้ยงและโรงพยาบาลสัตว์ (Pet Shop & Animal Hospital) มีสัดส่วนร้อยละ 12 เน้นจำหน่ายอาหารสัตว์เลี้ยงทั้งที่บรรจุในหีบห่อขนาดกลางและขนาดเล็ก และวางจำหน่ายสินค้าหลายยี่ห้อแต่ไม่มากเท่าศูนย์จำหน่ายสินค้าที่ใช้ในครัวเรือนและห้างสรรพสินค้า
- ร้านค้าปลีก (Convenience Store) มีสัดส่วนร้อยละ 5 เน้นจำหน่ายอาหารสัตว์เลี้ยงที่บรรจุในหีบห่อขนาดเล็กและจำหน่ายสินค้าเพียงไม่กี่ยี่ห้อ เนื่องจากมีข้อจำกัดในเรื่องพื้นที่
เพื่อให้อาหารสัตว์เลี้ยงของไทยสามารถรักษาและขยายส่วนแบ่งตลาดในญี่ปุ่นไว้ได้อย่างต่อเนื่อง ผู้ผลิตและผู้ส่งออกจึงควรเร่งพัฒนาทั้งรสชาติ กลิ่น รูปลักษณ์ รวมถึงคุณค่าทางโภชนาการและความปลอดภัยของอาหารสัตว์เลี้ยง ซึ่งล้วนเป็นปัจจัยที่ผู้เลี้ยงสัตว์ชาวญี่ปุ่นให้ความสำคัญเป็นอันดับแรก ขณะเดียวกันผู้ผลิตและผู้ส่งออกไทยควรให้ความสำคัญกับการผลิตที่เหมาะกับสัตว์เลี้ยงแต่ละชนิดและในแต่ละช่วงวัย เพื่อเป็นการสร้างความแตกต่างและสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับอาหารสัตว์เลี้ยงส่งออกของไทย
--ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย มกราคม 2548--
-พห-