ภาวะการค้าข้าวออสเตรเลีย
ออสเตรเลียมีผลผลิตข้าวประมาณ 3.5% ของผลผลิตข้าวโลก เป็นผู้ค้ารายใหญ่ลำดับ 3 ของโลก มีการส่งออกข้าวประมาณ 1.4 ล้านตันและส่งออกราว 30 ประเทศ การส่งออกคิดเป็นประมาณ 3% ของปริมาณการค้าโลก
ความสำเร็จในการผลิตการค้าข้าวของออสเตรเลียเกิดจากการรวมตัวของชาวนาผู้ปลูกข้าวทั้งหมดโดยมีการรวมตัวกันในรูประบบสหกรณ์โรงสี ทำให้มีอำนาจในการต่อรองสูง นอกจากนี้ยังมีการสนับสนุนทางด้านเงินทุนในการค้นคว้าวิจัยพัฒนา อีกทั้งมีการจัดระบบน้ำที่ดีจนได้ผลผลิตข้าวสูงสุดในโลกถึง 9 ตันต่อเอเคอร์ มีการใช้คอมพิวเตอร์ในการคัดเลือกพันธุ์จนได้ข้าวมากมายหลายชนิดออกสู่ตลาดกว่า 2,000 ยี่ห้อ ออสเตรเลียอ้างว่าข้าวออสเตรเลียเป็นข้าวที่มีคุณภาพดีที่สุดในโลก โดยที่ไม่ต้องใช้ปุ๋ย เพราะการเพาะปลูกข้าวหมุนเวียนกับการเลี้ยงแกะ และปลูกธัญญพืชอื่น ๆ ทำให้รักษาคุณค่าดินไว้ นอกจากนี้ออสเตรเลียได้นำเรื่องคุณค่าทางโภชนาการอาหารต่อสุขภาพมนุษย์ (Human Nutrition) มาเป็นจุดขาย โดยเฉพาะการปลอดคอเรสเตอรอล และอ้างว่า RIVERINA ในรัฐนิวเซาท์เวลเป็นแหล่งเพาะปลูกข้าวแห่งเดียวของโลกที่มีประสิทธิภาพสูงปราศจากแมลง
สินค้าและการบรรจุหีบห่อ
สินค้าข้าวทั่วไปในตลาดซุปเปอร์มาร์เก็ตของออสเตรเลีย มีการบรรจุหีบห่อที่ทันสมัยโดยมีหลายขนาดให้เลือก การบรรจุหีบห่อส่วนใหญ่จะบรรจุในถุงพลาสติคใสคุณภาพดี สามารถมองเห็นสินค้าได้ชัดเจน สวยงาม ข้างถุงจะติดฉลากโฆษณาและให้ความรู้แก่ผู้บริโภคในเรื่องต่าง ๆ ข้าวที่วางจำหน่ายส่วนมากจะเป็นข้าวขาว แต่ขณะนี้ได้มีการวางจำหน่ายข้าวกล้องและกำลังเป็นที่นิยมมากขึ้นเพราะมีคุณค่าทางโภชนาการ แต่ข้าวกล้องที่วางจำหน่ายมีราคาแพงกว่าข้าวขาว สำหรับข้าวแบบญี่ปุ่นได้มีการวางจำหน่ายมากพอสมควร การวางจำหน่ายปลายข้าวนั้นมีน้อยมากอาจนำไปเพื่อทำแป้งหรือขนม สำหรับข้าวเหนียวขาวและข้าวเหนียวดำมีวางจำหน่ายน้อยมากเพราะยังไม่เป็นที่รู้จักของผู้บริโภคมากนัก
การแข่งขันทางตลาด
ผู้ผลิตข้าวในท้องถิ่น ซึ่งได้มีการรวมตัวกันอย่างเข้มแข็งภายใต้การดำเนินการในรูปสหกรณ์ผู้ผลิต ได้ร่วมกันผลักดันการส่งออกและการจัดจำหน่าย ตลอดจนการเรียกร้องให้รัฐบาลสนับสนุนการตลาด การปรับปรุงคุณภาพและการค้นคว้าวิจัย ฯลฯ
สำหรับข้าวที่นำเข้าออสเตรเลียส่วนใหญ่มาจากประเทศเวียดนาม ซึ่งในช่วงหลายปีที่ผ่านมาเวียดนามสามารถขยายตลาดในออสเตรเลียเพิ่มมากขึ้นหลายเท่าตัว นอกจากนี้ออสเตรเลียได้มีการนำเข้าข้าวส่วนหนึ่งมาจากประเทศที่มิใช่ผู้ผลิตข้าว เช่น อังกฤษ ซึ่งคาดว่าจะเป็นการนำเอาข้าวจากประเทศที่เคยเป็นอาณานิคมของอังกฤษหรือของสหภาพยุโรปมาส่งออกต่อ เช่น หมู่เกาะส่วนใดส่วนหนึ่ง (คูราเซาท์, สุรินาม)เป็นต้น ออสเตรเลียมีการนำเข้าข้าวจากประเทศอื่น ๆ อีกเช่นสิงคโปร์ อเมริกาใต้ บราซิล และแคนาดา เป็นต้น
ข้าวไทยที่เข้าตลาด
การตลาดและจัดจำหน่าย ปัจจุบันส่วนใหญ่ข้าวขาวของไทยวางจำหน่ายในร้านขายของชำเอเชียทั่วไป มีทั้งขนาดบรรจุถูงเล็ก 1 กิโลกรัม ตลอดจนขนาดบรรจุถุงใหญ่ 25 กิโลกรัม ผู้บริโภคยังคงจำกัดอยู่เฉพาะคนเอเซียหรือคนตะวันตกจำนวนหนึ่งเท่านั้น การวางจำหน่ายข้าวไทยในร้านขายของชำจะมีการจัดวางที่ไม่ค่อยสวยงาม ไม่ดึงดูดใจผู้บริโภค เนื่องจากร้านขายของชำมีขนาดเล็ก อีกทั้งส่วนใหญ่ข้าวไทยมีการบรรจุหีบห่อแบบดั้งเดิม ไม่ทันสมัย ขาดคำอธิบาย และการบรรจุถุงมีรูปแบบที่ไม่สะดวกต่อการถือ นอกจากนี้ขัาวไทยยังถูกจัดวางรวมกับข้าวออสเตรเลียและข้าวอื่น ๆ ที่วางขายในตลาดซุปเปอร์มาร์เก็ตซึ่งมีการบรรจุถุงที่สวยงาม ทั้งที่เป็นพลาสติกใส กระสอบพลาสติก ถุงผ้าขาวสะอาดและมีขนาดต่าง ๆ กันตั้งแต่ขนาดบรรจุ 350 กรัม จนถึงขนาดบรรจุ 25 กิโลกรัม มีรูปแบบที่สะดวกต่อการถือ เช่น มีมือจับถุงสำหรับหิ้ว เป็นต้น การบรรจุหีบห่อข้าวไทยที่วางจำหน่ายในออสเตรเลียเป็นเรื่องที่สำคัญ ซึ่งทางผู้นำเข้าได้แจ้งว่ามีปัญหาในเรื่องของพื้นที่ในการจัดวางจำหน่ายเพราะจะถูกกำหนดขนาดพื้นที่ในการจัดวาง ถ้าการบรรจุหีบห่อไม่สะดวกจะทำให้เสียโอกาสทางการตลาด เช่น การบรรจุในกระป๋องอลูมิเนียม ตรงกันข้ามหากสินค้ามาในรูปกระป๋องพลาสติกพร้อมใส่ไมโคเวฟทานได้จะทำให้โอกาสที่จะจำหน่ายมีมากขึ้น
ตลาดของชำในออสเตรเลียประมาณร้อยละ 80 ถูกครอบครองโดยซุปเปอร์มาร์เก็ตใหญ่ 3 ราย คือ Coles, Woolworth และ Franklin สำหรับข้าวไทยที่วางจำหน่ายในซุปเปอร์มาร์เก็ตอาจมีบ้าง โดยเฉพาะที่ซิดนี่ย์ แต่ที่อื่น ๆ นั้นมีค่อนข้างน้อยคาดว่าไม่เกิน 1% สำหรับการส่งออกข้าวไทยไปตลาดออสเตรเลียเป็นข้าวขาว 100% ประมาณร้อยละ 85 ข้าวเหนียวประมาณร้อยละ 6 ปลายข้าวประมาณร้อยละ 2 ที่เหลือเป็นข้าวขาว 10% และ 5% ข้าวที่วางจำหน่ายในตลาดส่วนมากจะเป็นข้าวคุณภาพปานกลาง สำหรับผลิตภัณฑ์จากข้าวเช่น ของขบเคี้ยวรสชาดต่าง ๆ รวมทั้งแครกเกอร์ และข้าวพองแบบของไทย ก็มีวางจำหน่ายในตลาดออสเตรเลีย
ผู้ส่งออกไทยที่จะเข้าสู่ตลาดออสเตรเลียควรมีการวางแผนการตลาดและการจัดจำหน่ายอย่างรอบคอบ เนื่องจากประเทศออสเตรเลียมีวัตถุดิบที่ผลิตได้เองในประเทศทุกอย่าง เพียงแต่อาจจะมากหรือน้อยและต่างฤดูกาลกับไทยเท่านั้น และที่สำคัญออสเตรเลียมีศักยภาพในการพัฒนาผลิตภัณฑ์สูงมาก สามารถผลิตตามต้นแบบและปรับปรุงคุณภาพให้ดีกว่าของเดิม เช่นในขณะนี้ออสเตรเลียผลิตน้ำนมถั่วเหลืองออกมาจำหน่ายซึ่งราคาสูงกว่าของไทยมาก แม้ว่ารสชาดจะด้อยกว่าที่คนไทยผลิต แต่อย่างไรก็ตามการบรรจุกล่อง ฉลาก การโฆษณาผลิตภัณฑ์ มีการจูงใจลูกค้ามาก
โอกาสของไทย
สินค้าข้าวและอาหารกึ่งสำเร็จรูปต่าง ๆ มีโอกาสเข้าตลาดออสเตรเลียสูงมาก คุณภาพข้าวและอาหารไทยเป็นที่รู้จักและนิยมแพร่หลายโดยเฉพาะภัตตาคารไทย นอกจากนั้น การที่ประเทศออสเตรเลียมีชนหลายเชื้อชาติอยู่อาศัยทำให้รับวัฒนธรรมการกินอยู่สากลได้ง่าย อาหารไทยจึงมีชื่อเสียงติดตลาดและยังเป็นที่อ้างในแผ่นโฆษณาของผู้ผลิตท้องถิ่นและแหล่งอื่นใช้ความเด่นของข้าวไทยเป็นจุดขาย เช่น ข้าวบาสมาติจากอินเดีย ยี่ห้อ TILDA RICE -TILDA THAI JASMINE RICE The Essential Rice for the True Taste of Thai Also Goes Well Indian Curries and Other Types of Meals.1 kg 500 g. ข้าวไทยที่วางจำหน่ายในออสเตรเลียจะมีราคาสูงกว่าข้าวอื่น ๆ อีกทั้งในการหุงต้มการปรุงอาหารไทยนั้นยังเป็นเรื่องที่ยุ่งยากสำหรับคนออสเตรเลียเนื่องจากไม่ม่ฉลากบอกวิธีการหุงต้ม ซึ่งต่างจากข้าวหรืออาหารออสเตรเลียที่จะมีฉลากบอกวิธีการหุงต้มไว้ และมีการเผยแพร่ตำราควบคู่กับสินค้าเกือบทุกอย่าง ทำให้เข้าใจง่ายเป็นที่น่าสนใจของผู้บริโภค นอกจากนี้ออสเตรเลียเป็นประเทศที่ให้ความสำคัญต่อคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อมมาก นอกจากสินค้าจะเป็นที่ต้องการของตลาดแล้ว การผลิตการจัดจำหน่ายที่สอดคล้องกับข้อกำหนดกฎเกณฑ์ การคำนึงถึงลักษณะพฤติกรรมผู้บริโภค การบรรจุหีบห่อ เป็นเรื่องที่ผู้ส่งออกสินค้าที่ประสงค์จะเข้าสู่ตลาดนี้ต้องให้ความสนใจเป็นพิเศษ ฉะนั้นในฐานะข้าวไทยเป็นสินค้าส่งออกดั้งเดิมคู่ประเทศไทยมาแต่อดีต ควรที่รัฐบาลจะให้การสนับสนุนในเรื่องค่าใช้จ่าย เพื่อศึกษาวิจัยทั้งพันธุ์ข้าว การตลาด บรรจุภัณฑ์ โดยคำนึงถึงข้อเท็จจริงในการสนองตอบตลาดดังกล่าวข้างต้นเพื่อข้าวไทยสามารถติดตลาดยั่งยืนในอนาคต
ที่มา : สำนักงานส่งเสริมการค้า ณ กรุงแคนเบอร์ร่า--จบ--
--วารสาร สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย ฉบับที่ 8/2543 วันที่ 30 เมษายน 2543--
-อน-
ออสเตรเลียมีผลผลิตข้าวประมาณ 3.5% ของผลผลิตข้าวโลก เป็นผู้ค้ารายใหญ่ลำดับ 3 ของโลก มีการส่งออกข้าวประมาณ 1.4 ล้านตันและส่งออกราว 30 ประเทศ การส่งออกคิดเป็นประมาณ 3% ของปริมาณการค้าโลก
ความสำเร็จในการผลิตการค้าข้าวของออสเตรเลียเกิดจากการรวมตัวของชาวนาผู้ปลูกข้าวทั้งหมดโดยมีการรวมตัวกันในรูประบบสหกรณ์โรงสี ทำให้มีอำนาจในการต่อรองสูง นอกจากนี้ยังมีการสนับสนุนทางด้านเงินทุนในการค้นคว้าวิจัยพัฒนา อีกทั้งมีการจัดระบบน้ำที่ดีจนได้ผลผลิตข้าวสูงสุดในโลกถึง 9 ตันต่อเอเคอร์ มีการใช้คอมพิวเตอร์ในการคัดเลือกพันธุ์จนได้ข้าวมากมายหลายชนิดออกสู่ตลาดกว่า 2,000 ยี่ห้อ ออสเตรเลียอ้างว่าข้าวออสเตรเลียเป็นข้าวที่มีคุณภาพดีที่สุดในโลก โดยที่ไม่ต้องใช้ปุ๋ย เพราะการเพาะปลูกข้าวหมุนเวียนกับการเลี้ยงแกะ และปลูกธัญญพืชอื่น ๆ ทำให้รักษาคุณค่าดินไว้ นอกจากนี้ออสเตรเลียได้นำเรื่องคุณค่าทางโภชนาการอาหารต่อสุขภาพมนุษย์ (Human Nutrition) มาเป็นจุดขาย โดยเฉพาะการปลอดคอเรสเตอรอล และอ้างว่า RIVERINA ในรัฐนิวเซาท์เวลเป็นแหล่งเพาะปลูกข้าวแห่งเดียวของโลกที่มีประสิทธิภาพสูงปราศจากแมลง
สินค้าและการบรรจุหีบห่อ
สินค้าข้าวทั่วไปในตลาดซุปเปอร์มาร์เก็ตของออสเตรเลีย มีการบรรจุหีบห่อที่ทันสมัยโดยมีหลายขนาดให้เลือก การบรรจุหีบห่อส่วนใหญ่จะบรรจุในถุงพลาสติคใสคุณภาพดี สามารถมองเห็นสินค้าได้ชัดเจน สวยงาม ข้างถุงจะติดฉลากโฆษณาและให้ความรู้แก่ผู้บริโภคในเรื่องต่าง ๆ ข้าวที่วางจำหน่ายส่วนมากจะเป็นข้าวขาว แต่ขณะนี้ได้มีการวางจำหน่ายข้าวกล้องและกำลังเป็นที่นิยมมากขึ้นเพราะมีคุณค่าทางโภชนาการ แต่ข้าวกล้องที่วางจำหน่ายมีราคาแพงกว่าข้าวขาว สำหรับข้าวแบบญี่ปุ่นได้มีการวางจำหน่ายมากพอสมควร การวางจำหน่ายปลายข้าวนั้นมีน้อยมากอาจนำไปเพื่อทำแป้งหรือขนม สำหรับข้าวเหนียวขาวและข้าวเหนียวดำมีวางจำหน่ายน้อยมากเพราะยังไม่เป็นที่รู้จักของผู้บริโภคมากนัก
การแข่งขันทางตลาด
ผู้ผลิตข้าวในท้องถิ่น ซึ่งได้มีการรวมตัวกันอย่างเข้มแข็งภายใต้การดำเนินการในรูปสหกรณ์ผู้ผลิต ได้ร่วมกันผลักดันการส่งออกและการจัดจำหน่าย ตลอดจนการเรียกร้องให้รัฐบาลสนับสนุนการตลาด การปรับปรุงคุณภาพและการค้นคว้าวิจัย ฯลฯ
สำหรับข้าวที่นำเข้าออสเตรเลียส่วนใหญ่มาจากประเทศเวียดนาม ซึ่งในช่วงหลายปีที่ผ่านมาเวียดนามสามารถขยายตลาดในออสเตรเลียเพิ่มมากขึ้นหลายเท่าตัว นอกจากนี้ออสเตรเลียได้มีการนำเข้าข้าวส่วนหนึ่งมาจากประเทศที่มิใช่ผู้ผลิตข้าว เช่น อังกฤษ ซึ่งคาดว่าจะเป็นการนำเอาข้าวจากประเทศที่เคยเป็นอาณานิคมของอังกฤษหรือของสหภาพยุโรปมาส่งออกต่อ เช่น หมู่เกาะส่วนใดส่วนหนึ่ง (คูราเซาท์, สุรินาม)เป็นต้น ออสเตรเลียมีการนำเข้าข้าวจากประเทศอื่น ๆ อีกเช่นสิงคโปร์ อเมริกาใต้ บราซิล และแคนาดา เป็นต้น
ข้าวไทยที่เข้าตลาด
การตลาดและจัดจำหน่าย ปัจจุบันส่วนใหญ่ข้าวขาวของไทยวางจำหน่ายในร้านขายของชำเอเชียทั่วไป มีทั้งขนาดบรรจุถูงเล็ก 1 กิโลกรัม ตลอดจนขนาดบรรจุถุงใหญ่ 25 กิโลกรัม ผู้บริโภคยังคงจำกัดอยู่เฉพาะคนเอเซียหรือคนตะวันตกจำนวนหนึ่งเท่านั้น การวางจำหน่ายข้าวไทยในร้านขายของชำจะมีการจัดวางที่ไม่ค่อยสวยงาม ไม่ดึงดูดใจผู้บริโภค เนื่องจากร้านขายของชำมีขนาดเล็ก อีกทั้งส่วนใหญ่ข้าวไทยมีการบรรจุหีบห่อแบบดั้งเดิม ไม่ทันสมัย ขาดคำอธิบาย และการบรรจุถุงมีรูปแบบที่ไม่สะดวกต่อการถือ นอกจากนี้ขัาวไทยยังถูกจัดวางรวมกับข้าวออสเตรเลียและข้าวอื่น ๆ ที่วางขายในตลาดซุปเปอร์มาร์เก็ตซึ่งมีการบรรจุถุงที่สวยงาม ทั้งที่เป็นพลาสติกใส กระสอบพลาสติก ถุงผ้าขาวสะอาดและมีขนาดต่าง ๆ กันตั้งแต่ขนาดบรรจุ 350 กรัม จนถึงขนาดบรรจุ 25 กิโลกรัม มีรูปแบบที่สะดวกต่อการถือ เช่น มีมือจับถุงสำหรับหิ้ว เป็นต้น การบรรจุหีบห่อข้าวไทยที่วางจำหน่ายในออสเตรเลียเป็นเรื่องที่สำคัญ ซึ่งทางผู้นำเข้าได้แจ้งว่ามีปัญหาในเรื่องของพื้นที่ในการจัดวางจำหน่ายเพราะจะถูกกำหนดขนาดพื้นที่ในการจัดวาง ถ้าการบรรจุหีบห่อไม่สะดวกจะทำให้เสียโอกาสทางการตลาด เช่น การบรรจุในกระป๋องอลูมิเนียม ตรงกันข้ามหากสินค้ามาในรูปกระป๋องพลาสติกพร้อมใส่ไมโคเวฟทานได้จะทำให้โอกาสที่จะจำหน่ายมีมากขึ้น
ตลาดของชำในออสเตรเลียประมาณร้อยละ 80 ถูกครอบครองโดยซุปเปอร์มาร์เก็ตใหญ่ 3 ราย คือ Coles, Woolworth และ Franklin สำหรับข้าวไทยที่วางจำหน่ายในซุปเปอร์มาร์เก็ตอาจมีบ้าง โดยเฉพาะที่ซิดนี่ย์ แต่ที่อื่น ๆ นั้นมีค่อนข้างน้อยคาดว่าไม่เกิน 1% สำหรับการส่งออกข้าวไทยไปตลาดออสเตรเลียเป็นข้าวขาว 100% ประมาณร้อยละ 85 ข้าวเหนียวประมาณร้อยละ 6 ปลายข้าวประมาณร้อยละ 2 ที่เหลือเป็นข้าวขาว 10% และ 5% ข้าวที่วางจำหน่ายในตลาดส่วนมากจะเป็นข้าวคุณภาพปานกลาง สำหรับผลิตภัณฑ์จากข้าวเช่น ของขบเคี้ยวรสชาดต่าง ๆ รวมทั้งแครกเกอร์ และข้าวพองแบบของไทย ก็มีวางจำหน่ายในตลาดออสเตรเลีย
ผู้ส่งออกไทยที่จะเข้าสู่ตลาดออสเตรเลียควรมีการวางแผนการตลาดและการจัดจำหน่ายอย่างรอบคอบ เนื่องจากประเทศออสเตรเลียมีวัตถุดิบที่ผลิตได้เองในประเทศทุกอย่าง เพียงแต่อาจจะมากหรือน้อยและต่างฤดูกาลกับไทยเท่านั้น และที่สำคัญออสเตรเลียมีศักยภาพในการพัฒนาผลิตภัณฑ์สูงมาก สามารถผลิตตามต้นแบบและปรับปรุงคุณภาพให้ดีกว่าของเดิม เช่นในขณะนี้ออสเตรเลียผลิตน้ำนมถั่วเหลืองออกมาจำหน่ายซึ่งราคาสูงกว่าของไทยมาก แม้ว่ารสชาดจะด้อยกว่าที่คนไทยผลิต แต่อย่างไรก็ตามการบรรจุกล่อง ฉลาก การโฆษณาผลิตภัณฑ์ มีการจูงใจลูกค้ามาก
โอกาสของไทย
สินค้าข้าวและอาหารกึ่งสำเร็จรูปต่าง ๆ มีโอกาสเข้าตลาดออสเตรเลียสูงมาก คุณภาพข้าวและอาหารไทยเป็นที่รู้จักและนิยมแพร่หลายโดยเฉพาะภัตตาคารไทย นอกจากนั้น การที่ประเทศออสเตรเลียมีชนหลายเชื้อชาติอยู่อาศัยทำให้รับวัฒนธรรมการกินอยู่สากลได้ง่าย อาหารไทยจึงมีชื่อเสียงติดตลาดและยังเป็นที่อ้างในแผ่นโฆษณาของผู้ผลิตท้องถิ่นและแหล่งอื่นใช้ความเด่นของข้าวไทยเป็นจุดขาย เช่น ข้าวบาสมาติจากอินเดีย ยี่ห้อ TILDA RICE -TILDA THAI JASMINE RICE The Essential Rice for the True Taste of Thai Also Goes Well Indian Curries and Other Types of Meals.1 kg 500 g. ข้าวไทยที่วางจำหน่ายในออสเตรเลียจะมีราคาสูงกว่าข้าวอื่น ๆ อีกทั้งในการหุงต้มการปรุงอาหารไทยนั้นยังเป็นเรื่องที่ยุ่งยากสำหรับคนออสเตรเลียเนื่องจากไม่ม่ฉลากบอกวิธีการหุงต้ม ซึ่งต่างจากข้าวหรืออาหารออสเตรเลียที่จะมีฉลากบอกวิธีการหุงต้มไว้ และมีการเผยแพร่ตำราควบคู่กับสินค้าเกือบทุกอย่าง ทำให้เข้าใจง่ายเป็นที่น่าสนใจของผู้บริโภค นอกจากนี้ออสเตรเลียเป็นประเทศที่ให้ความสำคัญต่อคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อมมาก นอกจากสินค้าจะเป็นที่ต้องการของตลาดแล้ว การผลิตการจัดจำหน่ายที่สอดคล้องกับข้อกำหนดกฎเกณฑ์ การคำนึงถึงลักษณะพฤติกรรมผู้บริโภค การบรรจุหีบห่อ เป็นเรื่องที่ผู้ส่งออกสินค้าที่ประสงค์จะเข้าสู่ตลาดนี้ต้องให้ความสนใจเป็นพิเศษ ฉะนั้นในฐานะข้าวไทยเป็นสินค้าส่งออกดั้งเดิมคู่ประเทศไทยมาแต่อดีต ควรที่รัฐบาลจะให้การสนับสนุนในเรื่องค่าใช้จ่าย เพื่อศึกษาวิจัยทั้งพันธุ์ข้าว การตลาด บรรจุภัณฑ์ โดยคำนึงถึงข้อเท็จจริงในการสนองตอบตลาดดังกล่าวข้างต้นเพื่อข้าวไทยสามารถติดตลาดยั่งยืนในอนาคต
ที่มา : สำนักงานส่งเสริมการค้า ณ กรุงแคนเบอร์ร่า--จบ--
--วารสาร สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย ฉบับที่ 8/2543 วันที่ 30 เมษายน 2543--
-อน-