อุตสาหกรรมเหล็กและเหล็กกล้า
1. สถานการณ์ปัจจุบัน
การผลิต
ปริมาณการผลิตเหล็กและเหล็กกล้าที่สำคัญในไตรมาสที่ 3 ปี 2548 มีประมาณ 2,583,349เมตริกตัน ( ไม่รวมผลิตภัณฑ์เหล็กกึ่ง
สำเร็จรูปและท่อเหล็ก ) ชะลอตัวลง ร้อยละ 14.16 เมื่อเทียบกับระยะเดียวกันของปีก่อน เนื่องจากสภาวะตลาดภายในประเทศที่ซบเซา ผู้ผลิต
ยังคงมีปริมาณสินค้าคงคลังอยู่ ขณะที่ผู้ซื้อไม่มีการสต๊อกสินค้าไว้ ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากทิศทางของราคาเหล็กในตลาดโลกที่ยังไม่แน่นอน จึงทำให้ผู้ซื้อ
ชะลอการสั่งซื้อไม่เก็บสต๊อกไว้ ผู้ผลิตจึงต้องเร่งระบายสินค้าในสต๊อกออกและชะลอการผลิตลง สำหรับผลิตภัณฑ์ที่มีการผลิตชะลอตัวมากที่สุดในระยะ
นี้ คือ เหล็กทรงแบน โดยเหล็กแผ่นเคลือบดีบุก ลดลง ร้อยละ 59.10 เนื่องจากอุตสาหกรรมผลไม้กระป๋อง เช่น เงาะและสับปะรดกระป๋อง ซึ่งใช้
เหล็กชนิดนี้เป็นบรรจุภัณฑ์มีการผลิตที่ลดลง รองลงมาคือเหล็กแผ่นรีดเย็น ลดลง ร้อยละ 41.25 ผลิตภัณฑ์เหล็กกึ่งสำเร็จรูป ลดลง ร้อยละ 9.54
และเหล็กทรงยาว ลดลง ร้อยละ 8.12 เนื่องจากธุรกิจภาคการก่อสร้างที่ชะลอตัวทั้งโครงการของภาครัฐและภาคเอกชน รายละเอียดตามตารางที่ 1
ตารางที่ 1 : ปริมาณการผลิตเหล็กและเหล็กกล้าที่สำคัญในไตรมาสที่ 3 ปี 2548 เทียบกับไตรมาสที่ 3 ปี 2547
หน่วย : เมตริกตัน
ผลิตภัณฑ์ ไตรมาสที่ 3 ไตรมาสที่ 3 อัตราการ
ปี 2548 ปี 2547 เปลี่ยนแปลง
(ร้อยละ)
ผลิตภัณฑ์เหล็กกึ่งสำเร็จรูป 1,086,400 1,201,000 -9.54
(Semi-Finished Products)
เหล็กทรงยาว(Long Products) 1,059,758 1,153,438 -8.12
เหล็กทรงแบน(Flat Products) 1,523,591 1,856,046 -17.91
เหล็กแผ่นรีดร้อน(Hot-rolled Flat) 1,015,784 1,014,899 0.09
เหล็กแผ่นรีดเย็น(Cold-rolled Flat ) 341,633 581,531 -41.25
เหล็กแผ่นเคลือบ (Coated Steel) 166,174 259,616 -35.99
- เหล็กแผ่นเคลือบสังกะสี 70,401 100,439 -29.91
(Galvanized Sheet)
- เหล็กแผ่นเคลือบดีบุก (Tin plate) 33,755 82,531 -59.1
- เหล็กแผ่นไม่ได้เคลือบดีบุก (Tin free) 21,574 35,369 -39
- อื่นๆ (other coated steel) 40,444 41,277 -2.02
ท่อเหล็ก (Pipes & Tubes) N/A N/A N/A
รวม 1 2,583,349 3,009,484 -14.16
ที่มา : สถาบันเหล็กและเหล็กกล้าแห่งประเทศไทย
หมายเหตุ 1 : ไม่รวมผลิตภัณฑ์เหล็กกึ่งสำเร็จรูป เนื่องจากเป็นวัตถุดิบในการผลิตเหล็กขั้นปลาย
การใช้ในประเทศ
ปริมาณการใช้เหล็กและเหล็กกล้าในประเทศที่สำคัญในช่วงไตรมาสที่ 3 ปี 2548 ประมาณ 3,092,873 เมตริกตัน โดยการใช้
ในประเทศทรงตัว ร้อยละ 0.86 เมื่อเทียบกับระยะเดียวกันของปีก่อน เนื่องจากสภาวะตลาดโดยรวมภายในประเทศที่ซบเซา โดยเหล็กทรงแบน
ขยายตัวเพิ่มขึ้น ร้อยละ 6.27 เนื่องจากอุตสาหกรรมต่อเนื่องที่ใช้เหล็กประเภทนี้บางตัวยังคงมีความต้องการอยู่ แต่เหล็กทรงยาว ชะลอตัวลง ร้อย
ละ 7.30
การนำเข้า
มูลค่าและปริมาณการนำเข้าเหล็กและเหล็กกล้าที่สำคัญในช่วงไตรมาสที่ 3 ปี 2548 มีจำนวนประมาณ 33,241 ล้านบาท และ
2,538,641 เมตริกตัน โดยมีการขยายตัวของมูลค่าและปริมาณเพิ่มขึ้น ร้อยละ 33.75 และ 8.50 ตามลำดับ ส่วนใหญ่นำเข้ามาจากประ
เทศรัสเซีย ,ญี่ปุ่นและจีน ผลิตภัณฑ์ที่มีมูลค่าการนำเข้ามากที่สุด 3 อันดับแรก ได้แก่ เหล็กแผ่นบางรีดร้อน มีมูลค่า 11,795 ล้านบาท เหล็กแท่ง
แบน มีมูลค่า 9,795 ล้านบาท และเหล็กแผ่นเคลือบสังกะสีชนิดจุ่มร้อน มีมูลค่า 7,181 ล้านบาท และเมื่อพิจารณาถึงการเปลี่ยนแปลงของมูลค่าการ
นำเข้าในไตรมาสที่ 3 เทียบกับระยะเดียวกันของก่อน ผลิตภัณฑ์ที่มีการขยายตัวเพิ่มมากที่สุด ได้แก่ ท่อเหล็กไร้ตะเข็บ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 215.67
รองลงมาคือ เหล็กโครงสร้างรูปพรรณรีดร้อน เพิ่มขึ้น ร้อยละ 213.63 และ เหล็กแผ่นบางรีดร้อนชนิดผ่านการกัดล้างและชุบน้ำมัน เพิ่มขึ้น ร้อยละ
115.08 รายละเอียดตามตารางที่ 2
ตารางที่ 2 : ปริมาณและมูลค่าการนำเข้าเหล็กและเหล็กกล้าที่สำคัญในไตรมาสที่ 3 ปี 2548 เทียบกับไตรมาสที่ 3 ปี 2547
หน่วย : ปริมาณ: เมตริกตัน
มูลค่า : ล้านบาท
ผลิตภัณฑ์ ไตรมาสที่ 3 ไตรมาสที่ 3 อัตราการ ตลาดนำเข้า
ปี 2548 ปี 2547 เปลี่ยนแปลง ที่สำคัญ
(ร้อยละ)
ปริมาณ มูลค่า ปริมาณ มูลค่า ปริมาณ มูลค่า
ผลิตภัณฑ์เหล็กกึ่งสำเร็จรูป 1,043,563 16,674 1,070,178 18,163 -2.49 -8.2 รัสเซีย,จีน
(Semi-Finished Products)
- เหล็กแท่งเล็กบิลเล็ต (Billet) 339,642 5,389 441,392 6,973 -23.05 -22.71 รัสเซีย,จีน
- เหล็กแท่งแบน (Slab) 609,805 9,795 544,997 9,692 11.89 1.05 รัสเซีย,จีน
- อื่นๆ (Others) 94,117 1,490 83,789 1,498 12.33 -0.51 บราซิล,ยูเครน
เหล็กทรงยาว 156,819 4,338 142,781 3,261 9.83 33.05 ญี่ปุ่น,จีน
(Long Products )
- เหล็กเส้น (Bar) 56,725 1,681 48,341 1,181 17.35 42.35 ญี่ปุ่น,จีน
- เหล็กโครงสร้างรูปพรรณ 5,289 198 1,591 63 232.47 213.63 ญี่ปุ่น,สหรัฐ อาหรับเอมิเรตส์
รีดร้อน (HR sections )
- เหล็กลวด (Wire rods) 94,804 2,459 92,849 2,017 2.11 21.95 จีน,ญี่ปุ่น
เหล็กทรงแบน 1,230,267 38,800 1,022,582 25,709 20.31 50.92 ญี่ปุ่น,จีน
(Flat Products )
เหล็กแผ่นรีดร้อน 734,528 19,519 582,696 11,707 26.06 66.73 ญี่ปุ่น,จีน
(Hot-Rolled Flat Products)
- เหล็กแผ่นหนารีดร้อน 39,180 1,539 39,009 1,044 0.44 47.42 ญี่ปุ่น,ไต้หวัน
(HR plate)
- เหล็กแผ่นบางรีดร้อน 476,953 11,795 406,519 7,787 17.33 51.46 ญี่ปุ่น,จีน
(HR sheet)
- เหล็กแผ่นบางรีดร้อนชนิด 218,395 6,185 137,168 2,876 59.22 115.08 ญี่ปุ่น,เกาหลีใต้
ผ่านการกัดล้างและชุบน้ำมัน
(HR sheet P&O )
เหล็กแผ่นรีดเย็น 170,922 7,161 159,071 5,640 7.45 26.96 ญี่ปุ่น,จีน
(Cold-Rolled Flat Products)
- เหล็กแผ่นรีดเย็น 149,403 5,057 141,579 4,075 5.53 24.1 ญี่ปุ่น,จีน
(CR carbon steel)
- เหล็กแผ่นรีดเย็นไร้สนิม 21,519 2,104 17,492 1,565 23.02 34.41 ญี่ปุ่น,จีน
(CR stainless steel)
เหล็กแผ่นเคลือบ 324,818 12,121 280,815 8,362 15.67 44.95 ญี่ปุ่น,เกาหลีใต้
(Coated Steel Products)
- เคลือบสังกะสีแบบจุ่มร้อน 209,633 7,181 142,909 3,870 46.69 85.57 ญี่ปุ่น,เกาหลีใต้
(Galv. Sheet (HDG))
- เคลือบสังกะสีด้วยไฟฟ้า 35,416 1,386 42,877 1,252 -17.4 10.72 ญีปุ่น,ไต้หวัน
(Galv. Sheet (EG))
- เคลือบดีบุก (Tin plate) 16,080 712 19,586 666 -17.9 6.95 เกาหลีใต้,ญี่ปุ่น
- ไม่ได้เคลือบดีบุก (Tin free) 6,266 259 8,310 269 -24.59 -3.66 เกาหลีใต้,เยอรมนี
- อื่นๆ (Others) 57,422 2,582 67,134 2,306 -14.47 11.99 ญี่ปุ่น,เกาหลีใต้
ท่อเหล็ก (Pipe) 107,991 6,429 104,172 2,393 3.67 168.66 ญี่ปุ่น,เยอรมนี
- ท่อเหล็กไร้ตะเข็บ 73,649 4,257 79,696 1,349 -7.59 215.67 ญี่ปุ่น,เยอรมนี
(Pipe-Seamless)
- ท่อเหล็กมีตะเข็บ (Pipe-Welded) 34,343 2,171 24,476 1,044 40.31 107.94 ญี่ปุ่น,เกาหลีใต้
รวม 2,538,641 66,241 2,339,712 49,525 8.5 33.75 รัสเซีย,ญี่ปุ่น,จีน
ที่มา : กรมศุลกากร
การส่งออก
มูลค่าและปริมาณการส่งออกเหล็กและเหล็กกล้าในช่วงไตรมาสที่ 3 ปี 2548 มีจำนวนประมาณ 11,912 ล้านบาท และ
450,584 เมตริกตัน โดยมีอัตราการเปลี่ยนแปลงมูลค่าและการส่งออกเพิ่มขึ้นร้อยละ 60.14 และ 26.15 ตามลำดับ ซึ่งตลาดส่งออกที่สำคัญของ
ไทยในช่วงนี้คือ จีนและฮ่องกง ผลิตภัณฑ์ที่มีการมูลค่าการส่งออกมากที่สุด 3 อันดับแรก ได้แก่ เหล็กแผ่นบางรีดร้อน เหล็กแผ่นรีดเย็นไร้สนิม
และท่อเหล็กมีตะเข็บ โดยมีมูลค่า 2,443 1,835 และ 1,734 ล้านบาท ตามลำดับ และเมื่อพิจารณาถึงการเปลี่ยนแปลงของมูลค่าการส่งออกใน
ช่วงไตรมาสที่ 3 นี้เทียบกับระยะเดียวกันของปีก่อน ผลิตภัณฑ์ที่มีการขยายตัวเพิ่มมากที่สุด ได้แก่ เหล็กแผ่นบางรีดร้อน เหล็กแผ่นบางรีดร้อนชนิด
ผ่านการกัดล้างและชุบน้ำมันและเหล็กแผ่นเคลือบชนิดไม่ได้เคลือบดีบุก เพิ่มขึ้น ร้อยละ 13,156.92 11,481.02 และ 1,979.98 ตาม
ลำดับ รายละเอียดตามตารางที่ 3
ตารางที่ 3 : ปริมาณและมูลค่าการส่งออกเหล็กและเหล็กกล้าที่สำคัญในช่วงไตรมาสที่ 3 ปี 2548 เทียบกับไตรมาสที่ 3 ปี 2547
หน่วย : ปริมาณ: เมตริกตัน
มูลค่า : ล้านบาท
ผลิตภัณฑ์ ไตรมาสที่ 3 ไตรมาสที่ 3 อัตราการ ตลาดส่งออก
ปี 2548 ปี 2547 เปลี่ยนแปลง ที่สำคัญ
(ร้อยละ)
ปริมาณ มูลค่า ปริมาณ มูลค่า ปริมาณ มูลค่า
ผลิตภัณฑ์เหล็กกึ่งสำเร็จรูป 26,949 363 50,954 531 -47.11 -31.59 เวียดนาม
(Semi-Finished Products)
- เหล็กแท่งเล็กบิลเล็ต (Billet) 26,848 361 30,501 299 -11.97 20.8 เวียดนาม
- เหล็กแท่งแบน (Slab) 100 2 0 0 100 100 ออสเตรเลีย
- อื่นๆ (Others) 0 0 20,454 232 -100 -99.87 ลาว,อเมริกา
เหล็กทรงยาว (Long Products ) 83,278 1,711 73,689 1,013 13.01 68.95 ออสเตรเลีย
- เหล็กเส้น (Bar) 12,534 220 11,054 126 13.39 74.66 กัมพูชา,ลาว
- เหล็กโครงสร้างรูปพรรณ 68,501 1,444 61,637 872 11.14 65.5 ออสเตรเลีย,มาเลเซีย
รีดร้อน (HR sections )
-เหล็กลวด (Wire rods) 2,243 47 999 15 124.65 225.97 อินโดนีเซีย,ออสเตรเลีย
เหล็กทรงแบน (Flat Products ) 286,477 7,444 193,571 4,789 48 55.43 จีน,เวียดนาม
เหล็กแผ่นรีดร้อน 208,981 3,786 1,988 35 10409.9 10624.29 จีน,เวียดนาม
(Hot-Rolled Flat Products)
- เหล็กแผ่นหนารีดร้อน 31,348 646 515 11 5,988.92 5,850.77 อเมริกา,สเปน
(HR plate)
- เหล็กแผ่นบางรีดร้อน 138,342 2,443 979 18 14026.88 13156.92 จีน,สเปน
(HR sheet)
- เหล็กแผ่นบางรีดร้อนชนิด 39,290 697 494 6 7,848.80 11481.02 เวียดนาม,จีน
ผ่านการกัดล้างและชุบน้ำมัน
(HR sheet P&O )
เหล็กแผ่นรีดเย็น 55,303 2,807 148,643 3,642 -62.79 -22.92 ฮ่องกง,จีน
(Cold-Rolled Flat Products)
- เหล็กแผ่นรีดเย็น 32,723 972 126,939 2,305 -74.22 -57.83 ฮ่องกง,มาเลเซีย
(CR carbon steel)
- เหล็กแผ่นรีดเย็นไร้สนิม 22,579 1,835 21,705 1,337 4.03 37.29 ฮ่องกง,มาเลเซีย
(CR stainless steel)
เหล็กแผ่นเคลือบ 22,193 851 42,939 1,112 -48.31 -23.48 เวียดนาม,จีน
( Coated Steel Products)
- เคลือบสังกะสีแบบจุ่มร้อน 3,716 149 8,248 226 -54.95 -33.9 พม่า,ลาว
(Galv. Sheet (HDG))
- เคลือบสังกะสีด้วยไฟฟ้า 3,052 106 12,484 306 -75.55 -65.29 ฮ่องกง,อเมริกา
(Galv. Sheet (EG))
- - เคลือบดีบุก (Tin plate) 449 26 328 14 36.63 84 เวียดนาม,พม่า
- ไม่ได้เคลือบดีบุก (Tin free) 21 2 1 0.09 1,863.93 1,979.98 มาเลเซีย
- อื่นๆ (Others) 14,956 568 21,877 567 -31.64 0.18 เวียดนาม,จีน
ท่อเหล็ก (Pipe) 53,880 2,393 38,977 1,105 38.24 116.52 อเมริกา
- ท่อเหล็กไร้ตะเข็บ 9,314 659 8,283 387 12.44 70.28 ญี่ปุ่น,ซาอุดิอาระเบีย
(Pipe-Seamless)
- ท่อเหล็กมีตะเข็บ (Pipe-Welded) 44,567 1,734 30,694 718 45.2 141.44 อเมริกา,ออสเตรเลีย
รวม 450,584 11,912 357,191 7,438 26.15 60.14 จีน,ฮ่องกง
ที่มา : กรมศุลกากร
2. สรุป
สถานการณ์เหล็กโดยรวมในช่วงไตรมาสที่ 3 ปี 2548 ชะลอตัวลงเมื่อเทียบกับระยะเดียวกันของปีก่อน เนื่องจากสภาวะการค้าภายใน
ประเทศที่ซบเซา โดยเหล็กทรงยาวมีการชะลอตัวลงทั้งการผลิตและความต้องการใช้ในประเทศ เนื่องจากการชะลอตัวของธุรกิจก่อสร้างโครงการ
ต่างๆ ทั้งภาครัฐและภาคเอกชน สำหรับเหล็กทรงแบนมีสภาวะที่ทรงตัว เนื่องจากอุตสาหกรรมต่อเนื่องที่ใช้เหล็กประเภทนี้เป็นวัตถุดิบยังมีสภาวะ
ที่ทรงตัวอยู่ โดยเหล็กทรงแบนมีการผลิตลดลงแต่การใช้ในประเทศขยายตัวเพิ่มขึ้นเล็กน้อย ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากผู้ผลิตส่วนใหญ่ยังคงมีปริมาณสินค้า
คงคลังที่สูงอยู่ จึงมีผลให้ผู้ผลิตต้องเร่งระบายสินค้าในสต๊อกและลดการผลิตลง ซึ่งปริมาณการผลิตเหล็กและเหล็กกล้าที่สำคัญโดยรวมในไตรมาสนี้
ชะลอตัวลง ร้อยละ 14.16 การใช้ในประเทศทรงตัว ร้อยละ 0.86 มูลค่าและปริมาณการนำเข้าขยายตัวเพิ่มขึ้น ร้อยละ 33.75 และ 8.50
โดยส่วนใหญ่มีการนำเข้าผลิตภัณฑ์เหล็กกึ่งสำเร็จรูปจากประเทศรัสเซีย เหล็กทรงยาวและเหล็กทรงแบนจากประเทศญี่ปุ่นเพื่อนำมาใช้ในอุตสาหกรรม
ต่อเนื่องซึ่งยังมีสภาวะทรงตัวอยู่ และนำเข้าเหล็กราคาถูกจากประเทศจีน เป็นต้น ขณะที่การส่งออกในช่วงไตรมาสนี้ขยายตัวเพิ่มขึ้นทั้งมูลค่าและ
ปริมาณเพิ่มขึ้น ร้อยละ 60.14 และ 26.15 โดยตลาดส่งออกส่วนใหญ่คือ ประเทศจีนและฮ่องกง ตามลำดับ โดยเหล็กที่ส่งออกจะเป็นเหล็กชนิด
high quality ซึ่งยังคงมีความต้องการในประเทศจีนอยู่
คณะกรรมการพิจารณาการทุ่มตลาดและการอุดหนุนได้มีมติให้เปลี่ยนแปลงอัตราอากรตอบโต้การทุ่มตลาดที่เรียกเก็บจากการนำเข้าสินค้า
เหล็กแผ่นรีดร้อนที่มีแหล่งกำเนิดจาก บ.JFE STEEL CORPORATION ประเทศญี่ปุ่น จากเดิมอัตราร้อยละ 36.25 เป็น 3.22 ของราคาส่งออก CIF
โดยมีผลใช้บังคับตั้งแต่ประกาศคณะกรรมการฯ จะมีผลบังคับใช้จนถึงมีการทบทวนอัตราดังกล่าวหรือจนกว่าครบอายุมาตรการในวันที่ 26 พฤษภาคม
(ยังมีต่อ)