วัตถุประสงค์
ตามที่ธปท. ได้เผยแพร่ข้อมูลดุลการชำระเงินมาโดยตลอด แต่ยังไม่ครอบคลุมถึงตัวเลขกำไรที่นำกลับมาลงทุน(1) (Reinvested Earnings) เนื่องจากแหล่งข้อมูลที่ใช้ยังไม่ครอบคลุม เพื่อปรับปรุงคุณภาพข้อมูลดุลการชำระเงินให้ถูกต้องสมบูรณ์ ธปท.ได้เริ่มสำรวจและประมวลผลฐานะการลงทุนระหว่างประเทศ (International Investment Position: IIP) ซึ่งข้อมูล Reinvested Earnings จะเป็นส่วนหนึ่งของข้อมูล IIP ตั้งแต่ปี 2544
บัดนี้ ธปท.มีความมั่นใจว่าเป็นข้อมูลที่ถูกต้องและเหมาะสม จึงปรับข้อมูลดุลการชำระเงินให้ครอบคลุม Reinvested Earnings เพื่อเป็นไปตามมาตรฐานสากลที่ปรากฏในคู่มือการจัดทำสถิติดุลการชำระเงินฉบับที่ 5 (BPM 5)ของกองทุนการเงินระหว่างประเทศ
คำอธิบายการบันทึกข้อมูล Reinvested Earnings
ตามมาตรฐานการบันทึกบัญชีตามคู่มือการจัดทำสถิติดุลการชำระเงินฉบับที่ 5 (BPM 5) ดังกล่าว หากเป็นReinvested Earnings ของบริษัทต่างชาติในไทย จะทำให้เงินลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ (Foreign Direct Investment Inflow) เพิ่มขึ้น โดยจะมีการลงบัญชีเสมือนกับเงินจำนวนดังกล่าวมีการส่งกำไรกลับออกไปก่อน แล้วนำมาลงทุนใหม่ในไทย จึงต้องบันทึกในบัญชีดุลบริการ รายได้และเงินโอน ด้านจ่ายด้วย จึงทำให้ดุลบัญชีเดินสะพัดลดลงเท่ากับจำนวน FDIที่เพิ่มขึ้น
สำหรับ Reinvested Earnings ของบริษัทไทยที่ลงทุนในต่างประเทศใช้เกณฑ์การบันทึกเช่นเดียวกัน แต่จะเป็นไปในทิศทางตรงข้าม กล่าวคือ จะถือเสมือนว่าบริษัทไทยที่ลงทุนในต่างประเทศส่งกำไรกลับเข้ามาในประเทศไทยก่อน แล้วจึงนำเงินออกไปลงทุนต่างประเทศ จึงต้องบันทึกในบัญชีดุลบริการ รายได้และเงินโอนด้านรับด้วย ทำให้ดุลบัญชีเดินสะพัดดีขึ้นเท่ากับการเพิ่มขึ้นของจำนวนเงินลงทุนโดยตรงของบริษัทไทยที่ออกไปลงทุนในต่างประเทศ (Thai Direct Investment Outflow)
อย่างไรก็ตาม เนื่องจากมีบริษัทต่างชาติมาลงทุนในประเทศไทยมากกว่าบริษัทของไทยที่ไปในลงทุนในต่างประเทศ ผลสุทธิจึงทำให้ Reinvested Earnings ในดุลบริการฯ
ด้านจ่ายมีมากกว่าด้านรับหรือดุลบัญชีเดินสะพัดจึงลดลงเท่ากับการเพิ่มขึ้นของเงินลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ (สุทธิแล้ว ดุลการชำระเงินไม่เปลี่ยนแปลง) การบันทึก Reinvested Earnings ดังกล่าวถือเป็นมาตรฐานสากลที่ประมาณ 127 ประเทศได้ดำเนินการแล้ว
ที่มาและวิธีการจัดทำข้อมูล Reinvested Earnings
ข้อมูล Reinvested Earnings ของไทยได้จากผลการสำรวจฐานะการลงทุนระหว่างประเทศ (International Investment Position: IIP) ซึ่งเริ่มดำเนินการสำรวจปี 2545 ต่อเนื่องทุกปีถึงปัจจุบัน ซึ่งหลังจากติดตามข้อมูลดังกล่าวมาระยะหนึ่งแล้ว ปัจจุบัน ธปท. มีความมั่นใจตัวเลข Reinvested Earnings ที่สำรวจได้ทั้งด้านความครอบคลุมและวิธีการว่ามีความน่าเชื่อถือและสามารถนำมาบันทึกในดุลการชำระเงินและเผยแพร่ต่อสาธารณชนได้
อนึ่ง การบันทึกรายการดังกล่าว แม้จะทำให้ดุลบัญชีเดินสะพัดปรับตัวลดลง แต่ดุลบัญชีเงินทุนและการเงินจะเพิ่มขึ้นจำนวนเท่ากัน สุทธิแล้วจึงไม่มีผลกระทบต่อบัญชีดุลการชำระเงิน และไม่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงกระแสเงินไหลเข้า-ออกจริง แต่เป็นการปรับรายการทางบัญชีเท่านั้น เพื่อให้องค์ประกอบดุลการชำระเงิน มีความครบถ้วนและสมบูรณ์ยิ่งขึ้น ดังรายละเอียด
ตามตัวอย่าง ต่อไปนี้
ตัวอย่างการบันทึกข้อมูลReinvested Earnings ลงในบัญชีดุลการชำระเงิน
- บริษัท ABC (ถือหุ้นโดยชาวต่างชาติทั้งหมด) มีกำไรสุทธิ 100 ล้านดอลลาร์ สรอ.
- ส่งกลับกำไร 40% ของกำไรทั้งหมด 40 ล้านดอลลาร์ สรอ.
- กำไรที่นำมาลงทุนต่อ (Reinvested Earnings) 60 ล้านดอลลาร์ สรอ.
การบันทึกบัญชี (ล้านดอลลาร์ สรอ.)
ก่อนรวม Reinvested Earnings* หลังรวม Reinvested Earnings*
ดุลบริการ รายได้และ -40 ดุลบริการ รายได้และ -40 + (-60)*
เงินโอน เงินโอน
ดุลบัญชีเงินทุนและการเงิน (FDI) 0> ดุลบัญชีเงินทุนและการเงิน (FDI) +60*
<ดุลการชำระเงิน -40 ดุลการชำระเงิน -40
* เดิม ธปท. ยังไม่มีการสำรวจ จึงบันทึกเฉพาะข้อมูลการส่งออกกำไรที่ผ่านแบบรายงานและจากสถาบันการเงินเท่านั้น โดยบันทึกในดุลบริการฯ ด้านจ่าย กำไรส่งกลับ จำนวน 40 ล้านดอลลาร์ สรอ. จนเมื่อมีการสำรวจข้อมูล IIP< จึงทราบว่ามีข้อมูลของกำไรที่ไม่ได้ส่งกลับแต่นำมาลงทุนต่อ อีกจำนวน 60 ล้านดอลลาร์ สรอ. ธปท.จึงบันทึก RE เพิ่มไปในดุลบริการฯ ด้านจ่ายอีก 60 ล้านดอลลาร์ สรอ. พร้อมกับบันทึกบัญชีเงินทุนและการเงินไหลเข้า (เงินลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ) จำนวน 60 ล้านดอลลาร์ สรอ.
จะเห็นว่า หากเปรียบเทียบก่อนและหลังรวม Reinvested Earnings ดุลการชำระเงินไม่มีการเปลี่ยนแปลง การบันทึกข้อมูลReinvested Earnings เป็นการปรับรายการทางบัญชี
ระหว่างดุลบริการฯ และดุลบัญชีเงินทุนและการเงินเท่านั้น ไม่กระทบการไหลเข้า-ออกของเม็ดเงินแต่ประการใด
หมายเหตุ: ในปี 2003-4 มีการปรับตัวเลข Direct investment บางรายการ ของภาคธนาคาร ส่งผลให้ตัวเลข Net Errors& Omissions ปี 2003-4 เปลี่ยนแปลงไปเล็กน้อย
สำหรับข้อมูล Reinvested Earnings รายเดือนในปีปัจจุบัน ใช้ข้อมูลจากการสำรวจในงวดก่อน แต่เมื่อได้ข้อมูลสำรวจงวดปัจจุบันแล้ว ธปท.จะปรับข้อมูลย้อนหลัง (รายละเอียดวิธีการจัดทำข้อมูลกำไรที่นำกลับมาลงทุน (Reinvested Earnings: RE)
(1) หมายถึงกำไรจากผลประกอบการในส่วนของนักลงทุนต่างชาติในประเทศไทย และของนักลงทุนไทยในต่างประเทศที่มิได้มีการจ่าย
ปันผล แต่ยกยอดไปเป็นกำไรสะสมในรอบบัญชี
--ธนาคารแห่งประเทศไทย--
ตามที่ธปท. ได้เผยแพร่ข้อมูลดุลการชำระเงินมาโดยตลอด แต่ยังไม่ครอบคลุมถึงตัวเลขกำไรที่นำกลับมาลงทุน(1) (Reinvested Earnings) เนื่องจากแหล่งข้อมูลที่ใช้ยังไม่ครอบคลุม เพื่อปรับปรุงคุณภาพข้อมูลดุลการชำระเงินให้ถูกต้องสมบูรณ์ ธปท.ได้เริ่มสำรวจและประมวลผลฐานะการลงทุนระหว่างประเทศ (International Investment Position: IIP) ซึ่งข้อมูล Reinvested Earnings จะเป็นส่วนหนึ่งของข้อมูล IIP ตั้งแต่ปี 2544
บัดนี้ ธปท.มีความมั่นใจว่าเป็นข้อมูลที่ถูกต้องและเหมาะสม จึงปรับข้อมูลดุลการชำระเงินให้ครอบคลุม Reinvested Earnings เพื่อเป็นไปตามมาตรฐานสากลที่ปรากฏในคู่มือการจัดทำสถิติดุลการชำระเงินฉบับที่ 5 (BPM 5)ของกองทุนการเงินระหว่างประเทศ
คำอธิบายการบันทึกข้อมูล Reinvested Earnings
ตามมาตรฐานการบันทึกบัญชีตามคู่มือการจัดทำสถิติดุลการชำระเงินฉบับที่ 5 (BPM 5) ดังกล่าว หากเป็นReinvested Earnings ของบริษัทต่างชาติในไทย จะทำให้เงินลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ (Foreign Direct Investment Inflow) เพิ่มขึ้น โดยจะมีการลงบัญชีเสมือนกับเงินจำนวนดังกล่าวมีการส่งกำไรกลับออกไปก่อน แล้วนำมาลงทุนใหม่ในไทย จึงต้องบันทึกในบัญชีดุลบริการ รายได้และเงินโอน ด้านจ่ายด้วย จึงทำให้ดุลบัญชีเดินสะพัดลดลงเท่ากับจำนวน FDIที่เพิ่มขึ้น
สำหรับ Reinvested Earnings ของบริษัทไทยที่ลงทุนในต่างประเทศใช้เกณฑ์การบันทึกเช่นเดียวกัน แต่จะเป็นไปในทิศทางตรงข้าม กล่าวคือ จะถือเสมือนว่าบริษัทไทยที่ลงทุนในต่างประเทศส่งกำไรกลับเข้ามาในประเทศไทยก่อน แล้วจึงนำเงินออกไปลงทุนต่างประเทศ จึงต้องบันทึกในบัญชีดุลบริการ รายได้และเงินโอนด้านรับด้วย ทำให้ดุลบัญชีเดินสะพัดดีขึ้นเท่ากับการเพิ่มขึ้นของจำนวนเงินลงทุนโดยตรงของบริษัทไทยที่ออกไปลงทุนในต่างประเทศ (Thai Direct Investment Outflow)
อย่างไรก็ตาม เนื่องจากมีบริษัทต่างชาติมาลงทุนในประเทศไทยมากกว่าบริษัทของไทยที่ไปในลงทุนในต่างประเทศ ผลสุทธิจึงทำให้ Reinvested Earnings ในดุลบริการฯ
ด้านจ่ายมีมากกว่าด้านรับหรือดุลบัญชีเดินสะพัดจึงลดลงเท่ากับการเพิ่มขึ้นของเงินลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ (สุทธิแล้ว ดุลการชำระเงินไม่เปลี่ยนแปลง) การบันทึก Reinvested Earnings ดังกล่าวถือเป็นมาตรฐานสากลที่ประมาณ 127 ประเทศได้ดำเนินการแล้ว
ที่มาและวิธีการจัดทำข้อมูล Reinvested Earnings
ข้อมูล Reinvested Earnings ของไทยได้จากผลการสำรวจฐานะการลงทุนระหว่างประเทศ (International Investment Position: IIP) ซึ่งเริ่มดำเนินการสำรวจปี 2545 ต่อเนื่องทุกปีถึงปัจจุบัน ซึ่งหลังจากติดตามข้อมูลดังกล่าวมาระยะหนึ่งแล้ว ปัจจุบัน ธปท. มีความมั่นใจตัวเลข Reinvested Earnings ที่สำรวจได้ทั้งด้านความครอบคลุมและวิธีการว่ามีความน่าเชื่อถือและสามารถนำมาบันทึกในดุลการชำระเงินและเผยแพร่ต่อสาธารณชนได้
อนึ่ง การบันทึกรายการดังกล่าว แม้จะทำให้ดุลบัญชีเดินสะพัดปรับตัวลดลง แต่ดุลบัญชีเงินทุนและการเงินจะเพิ่มขึ้นจำนวนเท่ากัน สุทธิแล้วจึงไม่มีผลกระทบต่อบัญชีดุลการชำระเงิน และไม่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงกระแสเงินไหลเข้า-ออกจริง แต่เป็นการปรับรายการทางบัญชีเท่านั้น เพื่อให้องค์ประกอบดุลการชำระเงิน มีความครบถ้วนและสมบูรณ์ยิ่งขึ้น ดังรายละเอียด
ตามตัวอย่าง ต่อไปนี้
ตัวอย่างการบันทึกข้อมูลReinvested Earnings ลงในบัญชีดุลการชำระเงิน
- บริษัท ABC (ถือหุ้นโดยชาวต่างชาติทั้งหมด) มีกำไรสุทธิ 100 ล้านดอลลาร์ สรอ.
- ส่งกลับกำไร 40% ของกำไรทั้งหมด 40 ล้านดอลลาร์ สรอ.
- กำไรที่นำมาลงทุนต่อ (Reinvested Earnings) 60 ล้านดอลลาร์ สรอ.
การบันทึกบัญชี (ล้านดอลลาร์ สรอ.)
ก่อนรวม Reinvested Earnings* หลังรวม Reinvested Earnings*
ดุลบริการ รายได้และ -40 ดุลบริการ รายได้และ -40 + (-60)*
เงินโอน เงินโอน
ดุลบัญชีเงินทุนและการเงิน (FDI) 0> ดุลบัญชีเงินทุนและการเงิน (FDI) +60*
<ดุลการชำระเงิน -40 ดุลการชำระเงิน -40
* เดิม ธปท. ยังไม่มีการสำรวจ จึงบันทึกเฉพาะข้อมูลการส่งออกกำไรที่ผ่านแบบรายงานและจากสถาบันการเงินเท่านั้น โดยบันทึกในดุลบริการฯ ด้านจ่าย กำไรส่งกลับ จำนวน 40 ล้านดอลลาร์ สรอ. จนเมื่อมีการสำรวจข้อมูล IIP< จึงทราบว่ามีข้อมูลของกำไรที่ไม่ได้ส่งกลับแต่นำมาลงทุนต่อ อีกจำนวน 60 ล้านดอลลาร์ สรอ. ธปท.จึงบันทึก RE เพิ่มไปในดุลบริการฯ ด้านจ่ายอีก 60 ล้านดอลลาร์ สรอ. พร้อมกับบันทึกบัญชีเงินทุนและการเงินไหลเข้า (เงินลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ) จำนวน 60 ล้านดอลลาร์ สรอ.
จะเห็นว่า หากเปรียบเทียบก่อนและหลังรวม Reinvested Earnings ดุลการชำระเงินไม่มีการเปลี่ยนแปลง การบันทึกข้อมูลReinvested Earnings เป็นการปรับรายการทางบัญชี
ระหว่างดุลบริการฯ และดุลบัญชีเงินทุนและการเงินเท่านั้น ไม่กระทบการไหลเข้า-ออกของเม็ดเงินแต่ประการใด
หมายเหตุ: ในปี 2003-4 มีการปรับตัวเลข Direct investment บางรายการ ของภาคธนาคาร ส่งผลให้ตัวเลข Net Errors& Omissions ปี 2003-4 เปลี่ยนแปลงไปเล็กน้อย
สำหรับข้อมูล Reinvested Earnings รายเดือนในปีปัจจุบัน ใช้ข้อมูลจากการสำรวจในงวดก่อน แต่เมื่อได้ข้อมูลสำรวจงวดปัจจุบันแล้ว ธปท.จะปรับข้อมูลย้อนหลัง (รายละเอียดวิธีการจัดทำข้อมูลกำไรที่นำกลับมาลงทุน (Reinvested Earnings: RE)
(1) หมายถึงกำไรจากผลประกอบการในส่วนของนักลงทุนต่างชาติในประเทศไทย และของนักลงทุนไทยในต่างประเทศที่มิได้มีการจ่าย
ปันผล แต่ยกยอดไปเป็นกำไรสะสมในรอบบัญชี
--ธนาคารแห่งประเทศไทย--