การเกิดขึ้นขององค์การค้าโลกตั้งแต่ปี ค.ศ. 1995 ทำให้ประเทศสมาชิก 148 ประเทศ มีกฎเกณฑ์ทางการค้าระหว่างกัน แต่เมื่อมีความขัดแย้ง หรือข้อพิพาทองค์การค้าโลกก็มีระบบในการระงับข้อพิพาทเป็นขั้นตอนดังนี้ Consultation, Panel, Appellate Body และ Implementation/Compliance
Consultation เปรียบเสมือนการปรึกษาหารือ เมื่อเกิดข้อพิพาทขึ้น จะมีการเรียกให้คู่กรณีมาพบปะพูดคุยหาทางออกในเรื่องนั้น ๆ ทั้งนี้ต้องดำเนินการภายใน 60 วัน
Panel เป็นการตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริง จะเกิดขึ้นเมื่อไม่สามารถตกลงกันได้ในรอบการปรึกษาหารือ
ผู้ที่ได้รับความเสียหายหรือโจทย์ก็จะขอให้ตั้งคณะกรรมการขึ้นมา 3 คน เรียกว่า Panels เพื่อหาข้อเท็จจริงและประเด็นข้อกฎหมาย คณะกรรมการชุดนี้จะใช้เวลา 6-9 เดือน เพื่อเสนอรายงายต่อ Appellate Body
Appellate Body รายงานของ Panels ควรมีความถูกต้องชอบธรรม มิฉะนั้น Appellate Body (AB) มีสิทธิที่จะยกเลิก กลับคำพิพากษาหรือปรับปรุงสิ่งที่ Panel เสนอ แต่ต้องเป็นเฉพาะประเด็นข้อกฎหมาย และการตีความ ซึ่งทำโดย Panel เท่านั้น AB จะต้องเสนอรายงานภายใน 90 วัน
Implementation/Compliance การบังคับคดีและการโต้ตอบ ประเทศผู้ถูกกล่าวหาจะมีเวลาในการปฏิบัติให้เป็นไปตามที่ AB กำหนด ภายในช่วงเวลาที่เหมาะสม เรียกว่า “Reasonable period of Time (RPT) ถ้ายังมีการไม่เห็นด้วยเกี่ยวกับมาตรการที่ใช้บังคับ ก็สามารถนำเรื่องมาพิจารณากันใหม่ ต่อหน้า Compliance panel ซึ่งถ้าเป็นไปได้ควรประกอบด้วย Panel members ที่เคยพิจารณาเรื่องนี้ ถ้าประเทศผู้ถูกกล่าวหาไม่สามารถปฏิบัติให้เป็นไปตามที่กำหนดในช่วงเวลา RPT ได้ DSB จะมีอำนาจในการโต้ตอบ ตามระดับที่อนุญาโตตุลาการกำหนด (ถ้าเป็นไปได้ควรเป็น Panel member ชุดเดิม)
องค์กรที่เกี่ยวข้องในการระงับข้อพิพาทของ WTO
Dispute Settlement Body (DSB) เป็นองค์ประกอบที่มาจากประเทศสมาชิก 148 ประเทศ คอยดูแลการดำเนินการเพื่อระงับข้อพิพาท รวมถึงการตั้ง Panels การยอมรับรายงานของ Panels และ AB อนุมัติมาตรการตอบโต้ติดตามกรณีที่การบังคับคดียังไม่ได้ผล
Panels เป็นคณะกรรมการเฉพาะกิจ 3 คน ตั้งขึ้นมาพิจารณาแต่ละข้อพิพาท
WTO Secretariat สำนักเลขาธิการองค์การค้าโลก ช่วยอำนวยการดำเนินงานของ Panels เช่น ให้ข้อมูลด้านเทคนิค
Appellate Body ประกอบด้วยสมาชิก 7 ราย ระยะเวลาการทำงาน 4 ปี ต่ออายุได้ 1 ครั้ง AB จะส่งสมาชิก 3 คน เพื่อพิจารณาตัดสินแต่ละข้อพิพาท แต่สมาชิก 3 คน ก็จะปรึกษาหารือกับสมาชิก AB ที่เหลืออีก 4 คน ได้
ปัจจุบันมีตำแหน่งว่าง 1 ตำแหน่ง จากการเสียชีวิตของ จอนห์ ลอคฮาร์ท (ออสเตรเลีย) เมื่อกลางเดือนมกราคม 2006 สมาชิกที่เหลือคือ A.V. Ganesan (Chairman, India), Georges Abi-Saab (Egypt), Luiz Baptista (brazil), Merit Janow (US), Yasuhei Taniguelri (Japan) และ Giorgio Sacerdoti (Italy)
Appellate Body Secretariat สำนักเลขานุการ AB เป็นกลุ่มช่วยอำนวยการงานของ AB ไม่ต้องรายงานต่อผู้อำนวยการองค์การค้าโลก
โดยสรุปแล้วในเชิงการบริหารความยุติธรรม การระงับข้อพิพาทขององค์การค้าโลก ก็คล้ายคลึงกับระบบศาลของกฎหมายท้องถิ่นในแต่ละประเทศสมาชิก
แต่ในแง่การบริหารเพื่อการส่งเสริมอุตสาหกรรม กสอ.ควรเตรียมงานหรือมีหน่วยงานที่จะประสานงานให้ความรู้เกี่ยวกับ WTO ให้กับ SME หรือช่วยเหลือ SME ทั้งในกรณีที่เป็นโจทย์และจำเลย เกี่ยวกับข้อพิพาทอันเกิดจากกติกาขององค์การค้าโลก
--กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม--
-พห-
Consultation เปรียบเสมือนการปรึกษาหารือ เมื่อเกิดข้อพิพาทขึ้น จะมีการเรียกให้คู่กรณีมาพบปะพูดคุยหาทางออกในเรื่องนั้น ๆ ทั้งนี้ต้องดำเนินการภายใน 60 วัน
Panel เป็นการตั้งคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริง จะเกิดขึ้นเมื่อไม่สามารถตกลงกันได้ในรอบการปรึกษาหารือ
ผู้ที่ได้รับความเสียหายหรือโจทย์ก็จะขอให้ตั้งคณะกรรมการขึ้นมา 3 คน เรียกว่า Panels เพื่อหาข้อเท็จจริงและประเด็นข้อกฎหมาย คณะกรรมการชุดนี้จะใช้เวลา 6-9 เดือน เพื่อเสนอรายงายต่อ Appellate Body
Appellate Body รายงานของ Panels ควรมีความถูกต้องชอบธรรม มิฉะนั้น Appellate Body (AB) มีสิทธิที่จะยกเลิก กลับคำพิพากษาหรือปรับปรุงสิ่งที่ Panel เสนอ แต่ต้องเป็นเฉพาะประเด็นข้อกฎหมาย และการตีความ ซึ่งทำโดย Panel เท่านั้น AB จะต้องเสนอรายงานภายใน 90 วัน
Implementation/Compliance การบังคับคดีและการโต้ตอบ ประเทศผู้ถูกกล่าวหาจะมีเวลาในการปฏิบัติให้เป็นไปตามที่ AB กำหนด ภายในช่วงเวลาที่เหมาะสม เรียกว่า “Reasonable period of Time (RPT) ถ้ายังมีการไม่เห็นด้วยเกี่ยวกับมาตรการที่ใช้บังคับ ก็สามารถนำเรื่องมาพิจารณากันใหม่ ต่อหน้า Compliance panel ซึ่งถ้าเป็นไปได้ควรประกอบด้วย Panel members ที่เคยพิจารณาเรื่องนี้ ถ้าประเทศผู้ถูกกล่าวหาไม่สามารถปฏิบัติให้เป็นไปตามที่กำหนดในช่วงเวลา RPT ได้ DSB จะมีอำนาจในการโต้ตอบ ตามระดับที่อนุญาโตตุลาการกำหนด (ถ้าเป็นไปได้ควรเป็น Panel member ชุดเดิม)
องค์กรที่เกี่ยวข้องในการระงับข้อพิพาทของ WTO
Dispute Settlement Body (DSB) เป็นองค์ประกอบที่มาจากประเทศสมาชิก 148 ประเทศ คอยดูแลการดำเนินการเพื่อระงับข้อพิพาท รวมถึงการตั้ง Panels การยอมรับรายงานของ Panels และ AB อนุมัติมาตรการตอบโต้ติดตามกรณีที่การบังคับคดียังไม่ได้ผล
Panels เป็นคณะกรรมการเฉพาะกิจ 3 คน ตั้งขึ้นมาพิจารณาแต่ละข้อพิพาท
WTO Secretariat สำนักเลขาธิการองค์การค้าโลก ช่วยอำนวยการดำเนินงานของ Panels เช่น ให้ข้อมูลด้านเทคนิค
Appellate Body ประกอบด้วยสมาชิก 7 ราย ระยะเวลาการทำงาน 4 ปี ต่ออายุได้ 1 ครั้ง AB จะส่งสมาชิก 3 คน เพื่อพิจารณาตัดสินแต่ละข้อพิพาท แต่สมาชิก 3 คน ก็จะปรึกษาหารือกับสมาชิก AB ที่เหลืออีก 4 คน ได้
ปัจจุบันมีตำแหน่งว่าง 1 ตำแหน่ง จากการเสียชีวิตของ จอนห์ ลอคฮาร์ท (ออสเตรเลีย) เมื่อกลางเดือนมกราคม 2006 สมาชิกที่เหลือคือ A.V. Ganesan (Chairman, India), Georges Abi-Saab (Egypt), Luiz Baptista (brazil), Merit Janow (US), Yasuhei Taniguelri (Japan) และ Giorgio Sacerdoti (Italy)
Appellate Body Secretariat สำนักเลขานุการ AB เป็นกลุ่มช่วยอำนวยการงานของ AB ไม่ต้องรายงานต่อผู้อำนวยการองค์การค้าโลก
โดยสรุปแล้วในเชิงการบริหารความยุติธรรม การระงับข้อพิพาทขององค์การค้าโลก ก็คล้ายคลึงกับระบบศาลของกฎหมายท้องถิ่นในแต่ละประเทศสมาชิก
แต่ในแง่การบริหารเพื่อการส่งเสริมอุตสาหกรรม กสอ.ควรเตรียมงานหรือมีหน่วยงานที่จะประสานงานให้ความรู้เกี่ยวกับ WTO ให้กับ SME หรือช่วยเหลือ SME ทั้งในกรณีที่เป็นโจทย์และจำเลย เกี่ยวกับข้อพิพาทอันเกิดจากกติกาขององค์การค้าโลก
--กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม--
-พห-