อุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับ
สถานการณ์ทั่วไป
ในปี 2549 อุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับเป็นอุตสาหกรรมที่มีมูลค่าการส่งออกสูงอยู่ใน 10 อันดับแรกของมูลค่าสินค้าส่งออกของ
ไทย ก่อให้เกิดการจ้างงานและการพัฒนาของอุตสาหกรรมที่เกี่ยวเนื่องกัน ตั้งแต่การทำเหมือง การเจียระไน การออกแบบ การทำและประกอบตัว
เรือน การผลิตเครื่องมือเครื่องจักรในการเจียระไนพลอย และการทำวัสดุหีบห่อ เป็นต้น ก่อให้เกิดการจ้างงานสูงถึง 57,000 คน มีโรงงานที่จด
ทะเบียนกับกรมโรงงานอุตสาหกรรม จำนวนกว่า 726 โรง อุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับจึงเป็นอุตสาหกรรมหลักประเภทหนึ่งที่สำคัญต่อการ
พัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ
การผลิต
ในช่วง 10 เดือนแรกของปี 2549 ดัชนีผลผลิต เครื่องเพชรพลอยและรูปพรรณและของที่เกี่ยวข้องกัน อยู่ที่ 68.49 เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียว
กันของปี 2548 เล็กน้อยคิดเป็นร้อยละ 3.84 ดัชนีส่งสินค้า อยู่ที่ 71.84
เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันของปี 2548 เล็กน้อยเช่นกันโดยคิดเป็นร้อยละ 1.50 ในขณะที่ดัชนีสินค้าสำเร็จรูป ลดลงจากช่วงเดียวกันของปี
2548 คิดเป็นร้อยละ 4.01
ตารางที่ 1 ดัชนีการผลิตเครื่องเพชรพลอยและรูปพรรณ และของที่เกี่ยวข้องกัน
ดัชนี 2544 2545 2546 2547 2548 2548 2549 %
(ISIC 3691) (ม.ค.-ต.ค.) (ม.ค.-ต.ค.) การเปลี่ยนแปลง
ผลผลิต 78.24 78.88 74.69 78.59 68.46 65.96 68.49 3.84
ส่งสินค้า 78.39 83.94 84.52 85.28 72.9 70.78 71.84 1.5
สินค้าสำเร็จรูปคงคลัง 121.67 122.13 108.12 86.18 96.22 95.72 91.88 -4.01
ที่มา : ศูนย์สารสนเทศสำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม
หมายเหตุ ฐานเฉลี่ย ปี 2543 และเป็นดัชนีที่ยังไม่ได้ปรับผลกระทบของฤดูกาล
การตลาด
การส่งออก
ภาพรวมในช่วง 10 เดือนแรกปี 2549 พบว่าอุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับมีการส่งออกคิดเป็นมูลค่า 3,020.6 ล้านเหรียญ
สหรัฐฯ ขยายตัวจากช่วงเดียวกันของปีก่อนคิดเป็นร้อยละ 15.58 ซึ่งมีมูลค่า 2,613.5 ล้านเหรียญสหรัฐฯ โดยทองคำยังไม่ได้ขึ้นรูปมีการส่งออกคิด
เป็นมูลค่า 428.7 ล้านเหรียญสหรัฐฯ มีการขยายตัวมากที่สุดสูงถึงร้อยละ 233.36 อันดับสองคืออัญมณีสังเคราะห์มีมูลค่าการส่งออก 34.3 ล้านเหรียญ
สหรัฐฯ คิดเป็นร้อยละ 133.33 อันดับถัดมาได้แก่ เครื่องประดับอัญมณีเทียม โลหะมีค่าและของที่หุ้มด้วยโลหะมีค่าอื่นๆ และพลอย เป็นต้น
ตลาดส่งออกที่สำคัญ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา ฮ่องกง อิสราเอล ออสเตรเลีย และเบลเยี่ยม โดยมีการขยายตัวของตลาดออสเตรเลียมากที่
สุดถึงร้อยละ 454.59 ซึ่งสินค้าที่สำคัญในตลาดนี้คือ ทองคำยังไม่ได้ขึ้นรูป
ตารางที่ 2 การส่งออกอัญมณีและเครื่องประดับ
หน่วย : ล้านเหรียญสหรัฐฯ
ประเภท 2546 2547 2548 2548 2549 %
(ม.ค.-ต.ค.) (ม.ค.-ต.ค.) การเปลี่ยนแปลง
อัญมณีและเครื่องประดับ 2,514.90 2,645.60 3,232.70 2,613.50 3,020.60 15.58
1. อัญมณี 839.5 998.3 1,115.50 939.4 966.2 2.85
1.1 เพชร 638.5 763.2 862.8 723.6 727.6 0.55
1.2 พลอย 188.8 224.3 230.9 197.5 233.5 13.16
1.3 ไข่มุก 12.2 10.8 21.7 18.3 15.1 -17.49
2. เครื่องประดับแท้ 1,105.40 1,275.30 1,691.00 1,383.70 1,399.90 1.17
2.1 ทำด้วยเงิน 386.9 461.4 505.7 415.9 459.8 10.56
2.2 ทำด้วยทอง 703.3 797.4 1140.2 931.2 906.7 -2.63
2.3 ทำด้วยโลหะมีค่าอื่นๆ 15.2 16.4 45.1 36.6 33.4 -8.74
3. เครื่องประดับอัญมณีเทียม 87.5 119.3 119.7 98.7 130.8 32.52
4. อัญมณีสังเคราะห์ 12 18.1 17.2 14.7 34.3 133.33
5. ทองคำยังไม่ได้ขึ้นรูป 402.3 145.2 224.8 128.6 428.7 233.36
6. โลหะมีค่าและของที่หุ้มด้วยโลหะมีค่าอื่นๆ 68.2 89.4 64.5 48.4 60.7 25.41
ที่มา : กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ โดยความร่วมมือจากกรมศุลกากร
การนำเข้า
ภาพรวมในช่วง 10 เดือนแรกของปี 2549 ไทยมีการนำเข้าสินค้าเครื่องเพชรพลอย อัญมณี เงินแท่งและทองคำ คิดเป็นมูลค่า 3,493
ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันของปีก่อนเล็กน้อยคิดเป็น ร้อยละ 0.11 ซึ่งมีมูลค่า 3,489.3 ล้านเหรียญสหรัฐฯ โดยมีการนำเข้าเพชร
และทองคำมากที่สุด คิดเป็นมูลค่า 1,108 และ 1,111.3 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ตามลำดับ แต่หากคิดเป็นร้อยละแล้วพบว่า มีการลดลงเล็กน้อย โดย
สินค้านำเข้าส่วนใหญ่ยังคงเป็นสินค้าประเภทวัตถุดิบ ซึ่งจากการคาดการณ์เป็นสัดส่วนสูงถึงร้อยละ 60
โดยแหล่งนำเข้าสินค้าอัญมณีและเครื่องประดับที่สำคัญของไทย ได้แก่ สวิตเซอร์แลนด์ ออสเตรเลีย ฮ่องกง อินเดีย อิสราเอล ญี่ปุ่น จีน
และเบลเยี่ยม
ตารางการนำเข้าเครื่องเพชรพลอย อัญมณี เงินแท่งและทองคำ
หน่วย : ล้านเหรียญสหรัฐฯ
ประเภท 2546 2547 2548 2548 2549 %
(ม.ค.-ต.ค.) (ม.ค.-ต.ค.) การเปลี่ยนแปลง
เครื่องเพชรพลอย อัญมณี 2,173.60 2,955.10 4,037.80 3,489.30 3,493.00 0.11
เงินแท่งและทองคำ
- เพชร 953.6 1,137.80 1,303.10 1,111.30 1,108.00 -0.3
- ทองคำ 698.7 1,146.10 1,970.20 1,740.60 1,678.30 -3.58
- พลอย 100.1 133.9 145.3 122.9 140.9 14.65
- เงิน 196.3 286.1 332 263.7 304.1 15.32
- อัญมณีสังเคราะห์ 26.5 37.5 39 33.6 30.2 -10.12
- แพลทินัม 17.9 19.3 23.4 19.4 21.5 10.82
- ไข่มุก 29.3 23.7 25.4 20.3 14.5 -28.57
- เครื่องประดับ 151.2 170.7 199.4 177.5 195.5 10.14
ที่มา : กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ โดยความร่วมมือจากกรมศุลกากร
สรุปและแนวโน้ม
ภาพรวมการผลิตของอุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับช่วง 10 เดือนแรกปี 2549 ขยายตัวขึ้นเล็กน้อยเมื่อเทียบกับช่วงเดือนกันของปี
2548 และจากข้อมูลสถิติการส่งออกและการนำเข้าในช่วง 10 เดือนแรกของปี 2549 พบว่าไทยยังมีสัดส่วนมูลค่าการส่งออกน้อยกว่ามูลค่าการนำเข้า
แต่หากคิดเป็นอัตราการขยายตัวแล้วการส่งออกมีการขยายตัวสูงถึงร้อยละ 15.58 โดยตลาดที่สำคัญคือสหรัฐอเมริกา โดยที่การนำเข้า ขยายตัวเพียง
ร้อยละ 0.11 ซึ่งสินค้านำเข้าส่วนใหญ่จะใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิตคิดเป็นสัดส่วนประมาณร้อยละ 60 อย่างไรก็ดีคุณภาพการผลิตของไทยในอุตสาหกรรม
นี้จะเป็นปัจจัยส่งเสริมการทำตลาดได้เป็นอย่างดี แต่จะต้องมีการพัฒนาการออกแบบให้สินค้าทันสมัยเป็นที่ยอมรับของตลาดอยู่เสมอ
ในปี 2550 คาดว่า มูลค่าการส่งออกจะขยายตัวเพิ่มขึ้นจากปี 2549 เพียงเล็กน้อย เนื่องมาจากการชะลอตัวของเศรษฐกิจของประเทศคู่
ค้าที่สำคัญอย่างเช่น สหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป และญี่ปุ่น โดยเฉพาะประเทศสหรัฐอเมริการที่มีการลดค่าเงินอย่างต่อเนื่องเมื่อเทียบกับสกุลเงินต่าง
ๆ เพื่อแก้ปัญหาการขาดดุลบัญชีเดินสะพัดเป็นเวลานาน ซึ่งจะทำให้เงินบาทไทยแข็งค่าขึ้นเมื่อเทียบกับเงินดอลล่าร์สหรัฐ ในการนี้จะเป็นผลดีต่อการนำ
เข้าวัตถุดิบ คือ ราคาวัตถุดิบจะถูกลง แต่หากคิดผลกระทบของการที่ค่าเงินบาทไทยมีค่าแข็งขึ้นการส่งออกไปตลาดคู่ค้าที่สำคัญจะมีมูลค่าลดลง ในปี
2550 จึงจำเป็นที่ต้องเร่งหาตลาดใหม่ ๆ เช่น ประเทศเอเชียตะวันออก ตะวันออกกลาง ทวีปออสเตรเลีย เอเชียใต้ ทวีปแอฟริกา ทวีปอเมริกาใต้
ยุโรปตะวันออก เป็นต้น ส่วนการผลักดันการเจรจาเอฟทีเอกับสหรัฐ ก็เป็นเรื่องเร่งด่วน รัฐบาลควรเร่งเจรจาให้สำเร็จ ก่อนจีน และอินเดีย ซึ่งทั้ง
2 ประเทศได้มีบทบาทในตลาดระดับล่างเป็นเวลานานแล้ว
--สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม--
-พห-
สถานการณ์ทั่วไป
ในปี 2549 อุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับเป็นอุตสาหกรรมที่มีมูลค่าการส่งออกสูงอยู่ใน 10 อันดับแรกของมูลค่าสินค้าส่งออกของ
ไทย ก่อให้เกิดการจ้างงานและการพัฒนาของอุตสาหกรรมที่เกี่ยวเนื่องกัน ตั้งแต่การทำเหมือง การเจียระไน การออกแบบ การทำและประกอบตัว
เรือน การผลิตเครื่องมือเครื่องจักรในการเจียระไนพลอย และการทำวัสดุหีบห่อ เป็นต้น ก่อให้เกิดการจ้างงานสูงถึง 57,000 คน มีโรงงานที่จด
ทะเบียนกับกรมโรงงานอุตสาหกรรม จำนวนกว่า 726 โรง อุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับจึงเป็นอุตสาหกรรมหลักประเภทหนึ่งที่สำคัญต่อการ
พัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ
การผลิต
ในช่วง 10 เดือนแรกของปี 2549 ดัชนีผลผลิต เครื่องเพชรพลอยและรูปพรรณและของที่เกี่ยวข้องกัน อยู่ที่ 68.49 เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียว
กันของปี 2548 เล็กน้อยคิดเป็นร้อยละ 3.84 ดัชนีส่งสินค้า อยู่ที่ 71.84
เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันของปี 2548 เล็กน้อยเช่นกันโดยคิดเป็นร้อยละ 1.50 ในขณะที่ดัชนีสินค้าสำเร็จรูป ลดลงจากช่วงเดียวกันของปี
2548 คิดเป็นร้อยละ 4.01
ตารางที่ 1 ดัชนีการผลิตเครื่องเพชรพลอยและรูปพรรณ และของที่เกี่ยวข้องกัน
ดัชนี 2544 2545 2546 2547 2548 2548 2549 %
(ISIC 3691) (ม.ค.-ต.ค.) (ม.ค.-ต.ค.) การเปลี่ยนแปลง
ผลผลิต 78.24 78.88 74.69 78.59 68.46 65.96 68.49 3.84
ส่งสินค้า 78.39 83.94 84.52 85.28 72.9 70.78 71.84 1.5
สินค้าสำเร็จรูปคงคลัง 121.67 122.13 108.12 86.18 96.22 95.72 91.88 -4.01
ที่มา : ศูนย์สารสนเทศสำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม
หมายเหตุ ฐานเฉลี่ย ปี 2543 และเป็นดัชนีที่ยังไม่ได้ปรับผลกระทบของฤดูกาล
การตลาด
การส่งออก
ภาพรวมในช่วง 10 เดือนแรกปี 2549 พบว่าอุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับมีการส่งออกคิดเป็นมูลค่า 3,020.6 ล้านเหรียญ
สหรัฐฯ ขยายตัวจากช่วงเดียวกันของปีก่อนคิดเป็นร้อยละ 15.58 ซึ่งมีมูลค่า 2,613.5 ล้านเหรียญสหรัฐฯ โดยทองคำยังไม่ได้ขึ้นรูปมีการส่งออกคิด
เป็นมูลค่า 428.7 ล้านเหรียญสหรัฐฯ มีการขยายตัวมากที่สุดสูงถึงร้อยละ 233.36 อันดับสองคืออัญมณีสังเคราะห์มีมูลค่าการส่งออก 34.3 ล้านเหรียญ
สหรัฐฯ คิดเป็นร้อยละ 133.33 อันดับถัดมาได้แก่ เครื่องประดับอัญมณีเทียม โลหะมีค่าและของที่หุ้มด้วยโลหะมีค่าอื่นๆ และพลอย เป็นต้น
ตลาดส่งออกที่สำคัญ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา ฮ่องกง อิสราเอล ออสเตรเลีย และเบลเยี่ยม โดยมีการขยายตัวของตลาดออสเตรเลียมากที่
สุดถึงร้อยละ 454.59 ซึ่งสินค้าที่สำคัญในตลาดนี้คือ ทองคำยังไม่ได้ขึ้นรูป
ตารางที่ 2 การส่งออกอัญมณีและเครื่องประดับ
หน่วย : ล้านเหรียญสหรัฐฯ
ประเภท 2546 2547 2548 2548 2549 %
(ม.ค.-ต.ค.) (ม.ค.-ต.ค.) การเปลี่ยนแปลง
อัญมณีและเครื่องประดับ 2,514.90 2,645.60 3,232.70 2,613.50 3,020.60 15.58
1. อัญมณี 839.5 998.3 1,115.50 939.4 966.2 2.85
1.1 เพชร 638.5 763.2 862.8 723.6 727.6 0.55
1.2 พลอย 188.8 224.3 230.9 197.5 233.5 13.16
1.3 ไข่มุก 12.2 10.8 21.7 18.3 15.1 -17.49
2. เครื่องประดับแท้ 1,105.40 1,275.30 1,691.00 1,383.70 1,399.90 1.17
2.1 ทำด้วยเงิน 386.9 461.4 505.7 415.9 459.8 10.56
2.2 ทำด้วยทอง 703.3 797.4 1140.2 931.2 906.7 -2.63
2.3 ทำด้วยโลหะมีค่าอื่นๆ 15.2 16.4 45.1 36.6 33.4 -8.74
3. เครื่องประดับอัญมณีเทียม 87.5 119.3 119.7 98.7 130.8 32.52
4. อัญมณีสังเคราะห์ 12 18.1 17.2 14.7 34.3 133.33
5. ทองคำยังไม่ได้ขึ้นรูป 402.3 145.2 224.8 128.6 428.7 233.36
6. โลหะมีค่าและของที่หุ้มด้วยโลหะมีค่าอื่นๆ 68.2 89.4 64.5 48.4 60.7 25.41
ที่มา : กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ โดยความร่วมมือจากกรมศุลกากร
การนำเข้า
ภาพรวมในช่วง 10 เดือนแรกของปี 2549 ไทยมีการนำเข้าสินค้าเครื่องเพชรพลอย อัญมณี เงินแท่งและทองคำ คิดเป็นมูลค่า 3,493
ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันของปีก่อนเล็กน้อยคิดเป็น ร้อยละ 0.11 ซึ่งมีมูลค่า 3,489.3 ล้านเหรียญสหรัฐฯ โดยมีการนำเข้าเพชร
และทองคำมากที่สุด คิดเป็นมูลค่า 1,108 และ 1,111.3 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ตามลำดับ แต่หากคิดเป็นร้อยละแล้วพบว่า มีการลดลงเล็กน้อย โดย
สินค้านำเข้าส่วนใหญ่ยังคงเป็นสินค้าประเภทวัตถุดิบ ซึ่งจากการคาดการณ์เป็นสัดส่วนสูงถึงร้อยละ 60
โดยแหล่งนำเข้าสินค้าอัญมณีและเครื่องประดับที่สำคัญของไทย ได้แก่ สวิตเซอร์แลนด์ ออสเตรเลีย ฮ่องกง อินเดีย อิสราเอล ญี่ปุ่น จีน
และเบลเยี่ยม
ตารางการนำเข้าเครื่องเพชรพลอย อัญมณี เงินแท่งและทองคำ
หน่วย : ล้านเหรียญสหรัฐฯ
ประเภท 2546 2547 2548 2548 2549 %
(ม.ค.-ต.ค.) (ม.ค.-ต.ค.) การเปลี่ยนแปลง
เครื่องเพชรพลอย อัญมณี 2,173.60 2,955.10 4,037.80 3,489.30 3,493.00 0.11
เงินแท่งและทองคำ
- เพชร 953.6 1,137.80 1,303.10 1,111.30 1,108.00 -0.3
- ทองคำ 698.7 1,146.10 1,970.20 1,740.60 1,678.30 -3.58
- พลอย 100.1 133.9 145.3 122.9 140.9 14.65
- เงิน 196.3 286.1 332 263.7 304.1 15.32
- อัญมณีสังเคราะห์ 26.5 37.5 39 33.6 30.2 -10.12
- แพลทินัม 17.9 19.3 23.4 19.4 21.5 10.82
- ไข่มุก 29.3 23.7 25.4 20.3 14.5 -28.57
- เครื่องประดับ 151.2 170.7 199.4 177.5 195.5 10.14
ที่มา : กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ โดยความร่วมมือจากกรมศุลกากร
สรุปและแนวโน้ม
ภาพรวมการผลิตของอุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับช่วง 10 เดือนแรกปี 2549 ขยายตัวขึ้นเล็กน้อยเมื่อเทียบกับช่วงเดือนกันของปี
2548 และจากข้อมูลสถิติการส่งออกและการนำเข้าในช่วง 10 เดือนแรกของปี 2549 พบว่าไทยยังมีสัดส่วนมูลค่าการส่งออกน้อยกว่ามูลค่าการนำเข้า
แต่หากคิดเป็นอัตราการขยายตัวแล้วการส่งออกมีการขยายตัวสูงถึงร้อยละ 15.58 โดยตลาดที่สำคัญคือสหรัฐอเมริกา โดยที่การนำเข้า ขยายตัวเพียง
ร้อยละ 0.11 ซึ่งสินค้านำเข้าส่วนใหญ่จะใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิตคิดเป็นสัดส่วนประมาณร้อยละ 60 อย่างไรก็ดีคุณภาพการผลิตของไทยในอุตสาหกรรม
นี้จะเป็นปัจจัยส่งเสริมการทำตลาดได้เป็นอย่างดี แต่จะต้องมีการพัฒนาการออกแบบให้สินค้าทันสมัยเป็นที่ยอมรับของตลาดอยู่เสมอ
ในปี 2550 คาดว่า มูลค่าการส่งออกจะขยายตัวเพิ่มขึ้นจากปี 2549 เพียงเล็กน้อย เนื่องมาจากการชะลอตัวของเศรษฐกิจของประเทศคู่
ค้าที่สำคัญอย่างเช่น สหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป และญี่ปุ่น โดยเฉพาะประเทศสหรัฐอเมริการที่มีการลดค่าเงินอย่างต่อเนื่องเมื่อเทียบกับสกุลเงินต่าง
ๆ เพื่อแก้ปัญหาการขาดดุลบัญชีเดินสะพัดเป็นเวลานาน ซึ่งจะทำให้เงินบาทไทยแข็งค่าขึ้นเมื่อเทียบกับเงินดอลล่าร์สหรัฐ ในการนี้จะเป็นผลดีต่อการนำ
เข้าวัตถุดิบ คือ ราคาวัตถุดิบจะถูกลง แต่หากคิดผลกระทบของการที่ค่าเงินบาทไทยมีค่าแข็งขึ้นการส่งออกไปตลาดคู่ค้าที่สำคัญจะมีมูลค่าลดลง ในปี
2550 จึงจำเป็นที่ต้องเร่งหาตลาดใหม่ ๆ เช่น ประเทศเอเชียตะวันออก ตะวันออกกลาง ทวีปออสเตรเลีย เอเชียใต้ ทวีปแอฟริกา ทวีปอเมริกาใต้
ยุโรปตะวันออก เป็นต้น ส่วนการผลักดันการเจรจาเอฟทีเอกับสหรัฐ ก็เป็นเรื่องเร่งด่วน รัฐบาลควรเร่งเจรจาให้สำเร็จ ก่อนจีน และอินเดีย ซึ่งทั้ง
2 ประเทศได้มีบทบาทในตลาดระดับล่างเป็นเวลานานแล้ว
--สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม--
-พห-