จากภาวะน้ำท่วมใหญ่เมื่อปลายปี 2554 ที่ผ่านมา ได้สร้างความเสียหายด้านทรัพย์สินอย่างมาก แต่ที่หนักหนาสาหัสคือความทุกข์ยากของประชาชน โดยเฉพาะคนต้นน้ำเจ้าพระยา “นครสวรรค์โพล” มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์ จึงได้ศึกษา “กรณีชาวนครสวรรค์ กับบทเรียนจากน้ำท่วมใหญ่” จากประชาชนในจังหวัดนครสวรรค์ทุกอำเภอที่ถูกน้ำท่วมจำนวน 1,056 ตัวอย่าง ระหว่างวันที่ 13-19 มีนาคม 2555 สรุปประเด็นสำคัญๆได้ดังนี้
อันดับ 1 การมีสติ การรู้จักระมัดระวังและการเตรียมพร้อมในการป้องกันน้ำท่วมให้มากขึ้น 48.02% อันดับ 2 ความมีน้ำใจ การช่วยเหลือซึ่งกันและกันของคนนครสวรรค์และจากคนไทยทั่วประเทศ 38.17% อันดับ 3 น้ำท่วมก่อให้เกิดการสูญทั้งเสียชีวิตและทรัพย์สิน /ประเทศชาติและเศรษฐกิจได้รับความเสียหาย 8.81% อันดับ 4 จากเหตุการณ์น้ำท่วมครั้งนี้ยังมีคนที่เห็นแก่ตัวหาประโยชน์กับผู้ประสบภัย 5.00% 2. จากเหตุการณ์น้ำท่วมที่ผ่านไปทำให้ชีวิตความเป็นอยู่ของ “ชาวนครสวรรค์” เปลี่ยนไปหรือไม่ อย่างไร? อันดับ 1 เปลี่ยนไป 56.49% เพราะ มีความเป็นอยู่อย่างลำบาก ต้องนำเงินที่มีไปซ่อมแซมบ้านเรือนที่เสียหาย ,รู้สึกกังวลและต้องมีการเตรียมพร้อมมากขึ้น ฯลฯ อันดับ 2 เหมือนเดิม 43.51% เพราะ จากเหตุการณ์น้ำท่วมที่ผ่านมาไม่ได้รับผลกระทบมากนัก ใช้ชีวิตตามปกติ ยังอาศัยอยู่ที่เดิม ไม่มีการย้ายออกไปที่อื่น ฯลฯ 3. ใครหรือหน่วยงานใด? ที่ “ชาวนครสวรรค์” คิดว่ามีส่วนสำคัญมากที่สุดในการช่วยเหลือป้องกันน้ำท่วม อันดับ 1 ส่วนราชการในท้องถิ่น 23.86% เพราะ เป็นหน้าที่และความรับผิดชอบโดยตรง ท้องถิ่นมีความใกล้ชิดประชาชน รับรู้ปัญหาได้ดี เข้าถึงชุมชนได้รวดเร็ว ฯลฯ อันดับ 2 ชาวนครสวรรค์ 23.42% เพราะ ความสามัคคีร่วมแรงร่วมใจสามารถเอาชนะทุกปัญหาได้ ผู้ประสบภัยต่างเห็นอกเห็นใจซึ่งกันและกัน ฯลฯ อันดับ 3 ส่วนราชการในจังหวัด 20.48% เพราะ เป็นศูนย์กลางในการติดต่อประสานงาน ขอความช่วยเหลือจากหน่วยงานอื่นๆ สามารถสั่งการไปยังท้องถิ่นได้โดยตรง ฯลฯ อันดับ 4 รัฐบาล 19.06% เพราะ มีอำนาจในการตัดสินใจ การจัดสรรงบประมาณ การบริหารจัดการน้ำอย่างมีระบบและมีประสิทธิภาพในทุกพื้นที่ ฯลฯ อันดับ 5 ผู้นำชุมชน 10.57% เพราะ เป็นที่พึ่งและเป็นที่รู้จักดีของชาวบ้าน มีความใกล้ชิดและเข้าใจถึงปัญหา เป็นตัวแทนในการเรียกร้องสิทธิให้กับคนในชุมชน ฯลฯ อันดับ 6 ทุกๆคน ทุกๆฝ่ายร่วมมือกัน 2.61% 4. ความวิตกกังวลของ “ชาวนครสวรรค์” เกี่ยวกับน้ำท่วมในปีนี้ (พ.ศ.2555) อันดับ 1 กังวล 55.05% เพราะ ยังไม่เห็นแนวทางป้องกันน้ำท่วมที่ชัดเจน ไม่รู้ว่าในปีนี้น้ำจะท่วมอีกหรือไม่ ,ค่าใช้จ่ายที่จะต้องใช้เรื่องน้ำท่วม ฯลฯ อันดับ 2 ไม่กังวล 44.95% เพราะ เชื่อมั่นในการบริหารจัดการของหน่วยงานภาครัฐ ,ทำใจไว้แล้ว มีประสบการณ์จากปีที่ผ่านมา ,มีการเตรียมพร้อมเป็นอย่างดี ฯลฯ 5. “ชาวนครสวรรค์” คิดว่าน้ำท่วมในปีนี้ (พ.ศ.2555) จะเป็นอย่างไร? อันดับ 1 น้อยกว่าปีที่แล้ว 41.03% เพราะ หน่วยงานต่างๆมีมาตรการการป้องกันเป็นอย่างดี ,มีการขุดลอกคูคลอง ทำแนวคันกั้นน้ำ ,ไม่น่าจะเกิดน้ำท่วมหนักเหมือนปีที่ผ่านมา ฯลฯ อันดับ 2 มากกว่าปีที่แล้ว 32.90% เพราะ ยังไม่เห็นมีการเตรียมการหรือหาแนวทางการป้องกันที่ชัดเจน มีหลายกระแสที่บอกว่าน้ำในปีนี้จะมีมากขึ้นกว่าเดิม ฯลฯ อันดับ 3 พอๆกัน 26.07% เพราะ ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศและสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป ฯลฯ 6. วิธีป้องกันน้ำท่วมที่ดีที่สุดตามความคิดเห็นของ “ชาวนครสวรรค์” คือ อันดับ 1 ความสามัคคี การร่วมแรงร่วมใจกันของทุกฝ่าย /การเตรียมพร้อมและหาแนวทางป้องกันน้ำท่วมในปีนี้ 39.93% อันดับ 2 การบริหารจัดการน้ำที่ดี จัดระบบให้มีทางน้ำไหลผ่านได้สะดวก การขุดลอกคูคลอง ทำแนวคันกั้นน้ำ 38.49% อันดับ 3 ประชาชนหาวิธีการป้องกันน้ำท่วมในบ้านของตนเอง การจัดเตรียม เคลื่อนย้ายสิ่งของขึ้นที่สูง 19.20% อันดับ 4 การมีสติ ทำใจยอมรับกับสิ่งที่เกิดขึ้น /ภัยที่เกิดขึ้นจากธรรมชาติไม่สามารถควบคุมได้ 2.38%
เปิดตัว “นครสวรรค์โพล”
“โพล” มีส่วนช่วยให้ประชาชนรับทราบสถานการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้น และยังทำหน้าที่สะท้อนความคิดเห็นและกระตุ้นความรู้สึกของประชาชน ซึ่งมหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์ก็มีความพร้อมที่จะทำโพลได้เช่นกัน ในระยะแรกเห็นว่าควรดำเนินการในจังหวัดทางภาคเหนือก่อน เพราะเป็นภูมิภาคที่มหาวิทยาลัยตั้งอยู่ ทั้งนี้ความต้องการที่จะทำก็เพื่อกระจายความคิดเห็นของประชาชนไปสู่องค์กรทางการศึกษา องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และหน่วยงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
พลเอก ดร.ศิริ ทิวะพันธุ์
นายกสภามหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์
วัตถุประสงค์หลัก ก็คือ การรับรู้ปัญหาในด้านต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับบ้านเมือง สังคม เศรษฐกิจ การศึกษา และเรื่องอื่นๆ ที่จะสะท้อนความคิดเห็นของประชาชนในภูมิภาค โดยเฉพาะทางภาคเหนือตอนล่าง ทั้งนี้น่าจะเป็นส่วนช่วยในการแก้ไขปัญหาของบ้านเมืองหรือสังคมได้บ้าง ทั้งนี้จะต้องยึดหลักวิชาการและความเป็นกลางเป็นสิ่งสำคัญ
รองศาสตราจารย์ ดร.ประเทือง ภูมิภัทราคม
อธิการบดีมหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์