บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด ประกาศคงอันดับเครดิตองค์กรของบรรษัทตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัย (บตท.) ที่ ระดับ “A+” ด้วยแนวโน้ม”Stable” หรือ “คงที่” โดยอันดับเครดิตดังกล่าวได้รับการปรับระดับเพิ่มขึ้นจากอันดับเครดิตเฉพาะ ของ บตท. เนื่องจากได้รับการสนับสนุนที่แข็งแกร่งจากรัฐบาลในฐานะเป็นสถาบันการเงินเฉพาะกิจซึ่งถือหุ้น 100% โดยกระทรวงการคลัง บตท. มีบทบาทในการส่งเสริมตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัยโดยมีความได้เปรียบในการแข่งขันจากการได้รับ สิทธิพิเศษด้านฎหมายและการยกเว้นภาษีภายใต้พระราชกำหนดบรรษัทตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัย พ.ศ. 2540 แม้ว่าโครงสร้าง คณะกรรมการของ บตท. จะได้รับการออกแบบเป็นอย่างดีเพื่อรองรับพันธกิจ แต่อันดับเครดิตเฉพาะของ บตท. ก็มีข้อจำกัดจาก การมีประวัติผลงานตามพันธกิจในช่วงสั้น ๆ เนื่องจากภาวะแวดล้อมในการดำเนินธุรกิจไม่เอื้ออำนวย ตลอดจนระบบโครงสร้าง พื้นฐานภายในไม่เพียงพอ และต้นทุนดำเนินงานที่สูงเมื่อเทียบกับธนาคารพาณิชย์และสถาบันการเงินเฉพาะกิจอื่น ๆ ในขณะที่แนว โน้มอันดับเครดิต “Stable” หรือ “คงที่” สะท้อนการคาดการณ์ในระยะปานกลางว่าผู้บริหารชุดใหม่ของ บตท. จะสามารถ พัฒนาประสิทธิภาพการดำเนินงานและซื้อพอร์ตสินเชื่อจำนวนมากจากธนาคารกสิกรไทยได้ตามแผน รวมทั้งสะท้อนถึงความคาดหวัง ว่าความสัมพันธ์ของ บตท. กับรัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนการสนับสนุนทางธุรกิจและการเงินจากรัฐบาลจะไม่ เปลี่ยนแปลงในอนาคต นอกจากนี้ ยังคาดว่า บตท. จะได้รับการสนับสนุนทั้งทางตรงและทางอ้อมจากรัฐบาลในการแก้ไขข้อ กฎหมายที่เกี่ยวข้องเพื่อเอื้อให้มีอุปสงค์ด้านหลักทรัพย์ที่ค้ำประกันโดยสินเชื่อซื้อบ้านเพิ่มขึ้น ซึ่งภารกิจต่าง ๆ ดังกล่าวจะช่วยพัฒนา ตลาดรองสินเชื่อของประเทศไทยในอนาคต
ทริสเรทติ้งรายงานว่า บตท. ก่อตั้งปี 2540 ภายใต้ พ.ร.ก. บรรษัทตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัย พ.ศ. 2540 ด้วยทุนจดทะเบียนเริ่มต้น 1,000 ล้านบาท ภายใต้ พ.ร.ก. ดังกล่าว รัฐบาลสามารถค้ำประกันตราสารหนี้ที่ออกโดย บตท. ได้ ไม่เกิน 4 เท่าของเงินกองทุน ต่อมาในเดือนมกราคม 2552 กระทรวงการคลังได้เพิ่มทุนให้แก่ บตท. อีก 100 ล้านบาท คณะ กรรมการของ บตท. ประกอบด้วยผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง อธิบดีกรมที่ดิน ผู้แทนจากธนาคารแห่งประเทศไทย ธนาคารอาคารสงเคราะห์ และสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ พร้อมด้วยผู้มีคุณสมบัติเหมาะสมอีก 4 ตำแหน่ง และกรรมการผู้จัดการของ บตท.
ทริสเรทติ้งกล่าวว่า เป้าหมายในการก่อตั้ง บตท. คือ การสร้างตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัยและเสนอสินเชื่อที่อยู่ อาศัยอัตราคงที่ระยะยาวแก่ผู้ซื้อบ้านแล้วนำสินเชื่อที่อยู่อาศัยมารวมกันเพื่อสร้างตราสารทางการเงินซึ่งมีกระแสเงินสดจากสินเชื่อ ที่อยู่อาศัยหนุนหลังและขายตราสารดังกล่าวให้แก่นักลงทุน อย่างไรก็ตาม ภาวะแวดล้อมในการดำเนินธุรกิจที่ไม่เอื้ออำนวยเป็น ปัจจัยจำกัดศักยภาพการเติบโตของ บตท. เนื่องจากในปัจจุบันธนาคารพาณิชย์มีสภาพคล่องเพียงพอและมีฐานะเงินกองทุนที่แข็ง แรง ดังนั้นจึงเลือกที่จะเก็บพอร์ตสินเชื่อที่อยู่อาศัยเอาไว้เอง นอกจากนี้ สินเชื่อที่อยู่อาศัยยังสร้างผลตอบแทนที่สูงและมีน้ำหนัก ความเสี่ยงที่ต่ำเมื่อเปรียบเทียบกับสินเชื่อเพื่อการบริโภคและอุปโภคและสินเชื่อเพื่อการพาณิชย์อื่น ๆ
บตท. มีเงินลงทุนในสินเชื่อที่อยู่อาศัยเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องตั้งแต่เริ่มดำเนินกิจการ โดยเพิ่มจาก 350 ล้านบาทใน ปี 2542 เป็น 4,520 ล้านบาทในปี 2548 อย่างไรก็ตาม ในปลายปี 2548 บตท. ได้ตรวจพบความผิดปกติในการจัดซื้อสินเชื่อที่ อยู่อาศัยและได้ทำการแก้ไขปัญหาหนี้เสียในปี 2549 และ2550 พร้อมทั้งยุติธุรกรรมการจัดซื้อพอร์ตสินเชื่อ ส่งผลให้ยอดเงินลงทุน หลังการขายหนี้เสียลดลงจาก 4,520 ล้านบาทในปี 2548 เป็น 1,997 ล้านบาทในปี 2550
ในปี 2550 และ 2551 บตท. ได้ปรับปรุงขั้นตอนการซื้อสินเชื่อ รวมทั้งปรับโครงสร้างระบบการบริหารงาน และ พัฒนาระบบงานภายใน ในปลายปี 2550 บตท. ได้แต่งตั้งกรรมการผู้จัดการคนใหม่ รวมทั้งแต่งตั้งผู้จัดการในตำแหน่งสำคัญ ๆ ตั้งแต่ปี 2551 เป็นต้นมา บตท. ได้พัฒนาระบบสารสนเทศ ระบบบริหารความเสี่ยง และระบบควบคุมภายในเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ ในการปฏิบัติการในระยะยาวด้วย ในขณะที่พอร์ตเงินลงทุนในสินเชื่อนั้นคาดว่าจะเติบโตอย่างต่อเนื่องในอนาคต นอกจากนี้ การ เพิ่มประสิทธิภาพบุคลากรก็ถือเป็นปัจจัยสำคัญต่อการพัฒนาการให้บริการสินเชื่อและการติดตามตรวจสอบคุณภาพสินเชื่อตามแผนการ ขยายธุรกิจเช่นกัน
ในปี 2553 บตท. ร่วมกับสถาบันการเงินพันธมิตร 3 แห่งในการเสนอสินเชื่อที่อยู่อาศัยอัตราดอกเบี้ยคงที่ระยะ ยาว ซึ่งได้สร้างยอดสินเชื่อคงค้างประมาณ 170 ล้านบาท ณ เดือนธันวาคม 2553 และเพิ่มขึ้นเป็นประมาณ 330 ล้านบาท ณ เดือนมิถุนายน 2554 อย่างไรก็ตาม โครงการความร่วมมือระหว่าง บตท. และธนาคารอาคารสงเคราะห์ในการโอนขายสิน เชื่อที่อยู่อาศัยให้แก่ บตท. ไม่เป็นไปตามแผนงานที่กำหนดไว้ในปี 2553 จึงทำให้พอร์ตสินเชื่อคงค้างของ บตท. ลดลงอย่างต่อ เนื่องจาก 1,768 ล้านบาทในปี 2551 เป็น 1,626 ล้านบาทในปี 2552 และ 1,543 ล้านบาทในปี 2553 ก่อนที่จะเพิ่มขึ้นเล็ก น้อยเป็น 1,572 ล้านบาท ณ เดือนมิถุนายน 2554 เนื่องจากการเพิ่มขึ้นของสินเชื่อจากโครงการความร่วมมือกับสถาบันการเงิน พันธมิตร เมื่อเร็ว ๆ นี้ บตท. ได้ลงนามในบันทึกความเข้าใจเพื่อซื้อสินเชื่อมูลค่าไม่เกิน 5,000 ล้านบาทจากธนาคารกสิกร ไทย จำกัด (มหาชน) ภายในปี 2554 ซึ่งคาดว่ายอดสินเชื่อของ บตท. จะขยายตัวมากยิ่งขึ้น
การเพิ่มขึ้นของสินเชื่อที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ส่งผลทำให้ บตท. มีผลขาดทุนสุทธิจำนวน 329 ล้านบาทในปี 2550 หลังจากที่มีผลขาดทุนสุทธิ 99 ล้านบาทในปี 2549 และ 120 ล้านบาทในปี 2548 ภายหลังจากการตัดจำหน่ายหนี้สูญจำนวน 318 ล้านบาทในปี 2550 อัตราส่วนสินเชื่อที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ต่อสินเชื่อรวมของ บตท. ก็ลดลง โดยลดลงจาก 39.8% ในปี 2549 มาอยู่ที่ระดับ 6.9% ในปี 2550 อัตราส่วนดังกล่าวเพิ่มขึ้นเป็น 8.9% ในปี 2551 และเพิ่มขึ้นมากถึง 16% ในปี 2553 และเดือนมิถุนายน 2554 ซึ่งเป็นอัตราส่วนที่สูงกว่าค่าเฉลี่ย 4.8% สำหรับธนาคารพาณิชย์ 15 แห่ง และ 5.8% สำหรับสถาบัน การเงินเฉพาะกิจของรัฐทั้ง 6 แห่ง อย่างไรก็ตาม 60% ของสินเชื่อที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้เป็นสินเชื่อที่จัดซื้อมาในปี 2547 ใน ขณะที่ 2% เป็นสินเชื่อที่ซื้อมาในปี 2552 และปี 2553
ในปี 2551 บตท. รายงานผลกำไรสุทธิ 22 ล้านบาทหลังจากขาดทุนติดต่อกันมา 3 ปี และรายงานผลกำไรสุทธิ 26 ล้านบาทในปี 2552 ในขณะที่ในปี 2553 บตท. มีกำไรสุทธิเพียง 0.3 ล้านบาทเนื่องจากการเพิ่มขึ้นของรายการหนี้สูญและ หนี้สงสัยจะสูญตามเกณฑ์มาตรฐานบัญชี IAS39 และการลดลงของรายได้จากการดำเนินงาน สำหรับครึ่งแรกของปี 2554 กำไร สุทธิของบริษัทฟื้นตัวขึ้นเป็น 8.7 ล้านบาทจากการเพิ่มขึ้นของส่วนต่างอัตราดอกเบี้ยเฉลี่ยและการมีค่าใช้จ่ายสำหรับรายการหนี้สูญ และหนี้สงสัยจะสูญเพียง 1 ล้านบาทเท่านั้น ทั้งนี้ เนื่องมาจากความสามารถในการดำรงคุณภาพสินทรัพย์ ฐานเงินทุนหลักของ บตท. มาจากการออกตั๋วสัญญาใช้เงินระยะสั้น (77% ของเงินทุนรวม) บตท. มีต้นทุนทางการเงินเฉลี่ย 3.2% สำหรับครึ่งแรก ของปี 2554 (ปรับอัตราส่วนเป็นตัวเลขเต็มปีแล้ว) เทียบกับอัตราเฉลี่ย 2.4% ในปี 2553 บตท. ยังถือว่ามีต้นทุนทางการเงินที่ อยู่ในระดับที่ยังไม่สามารถแข่งขันได้กับสถาบันการเงินอื่น ๆ ที่สามารถรับเงินฝากจากประชาชนได้ ซึ่งทำให้ บตท. ไม่สามารถ ออกผลิตภัณฑ์สินเชื่อระยะยาวอัตราดอกเบี้ยคงที่ให้แก่ผู้ต้องการซื้อบ้านในอัตราที่จูงใจได้ ทริสเรทติ้งกล่าว — จบ
อันดับเครดิตองค์กร: คงเดิมที่ A+ แนวโน้มอันดับเครดิต: Stable (คงที่)
บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด/ www.trisrating.com ติดต่อ rapee@tris.co.th โทร. 0-2231-3011 ต่อ 500 อาคารสีลมคอมเพล็กซ์ ชั้น 24 191 ถ. สีลม กรุงเทพฯ 10500 บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2554 ห้ามมิให้บุคคลใด ใช้ เปิดเผย ทำสำเนาเผยแพร่ แจกจ่าย หรือเก็บไว้ เพื่อใช้ในภายหลังเพื่อประโยชน์ใดๆ ซึ่งรายงานหรือข้อมูลการจัดอันดับเครดิต ไม่ว่าทั้งหมดหรือแต่เพียงบางส่วน และไม่ว่าในรูป แบบ หรือลักษณะใดๆ หรือด้วยวิธีการใดๆ โดยมิได้รับอนุญาต การจัดอันดับเครดิตนี้มิใช่คำแถลงข้อเท็จจริง หรือคำเสนอแนะให้ ซื้อ ขาย หรือถือตราสารหนี้ใดๆ แต่เป็นเพียงความเห็นเกี่ยวกับความเสี่ยงหรือความน่าเชื่อถือของตราสารหนี้นั้นๆ หรือของบริษัท นั้นๆ โดยเฉพาะ ความเห็นที่ระบุในการจัดอันดับเครดิตนี้มิได้เป็นคำแนะนำเกี่ยวกับการลงทุน หรือคำแนะนำในลักษณะอื่นใด การ จัดอันดับและข้อมูลที่ปรากฏในรายงานใดๆ ที่จัดทำ หรือพิมพ์เผยแพร่โดย บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด ได้จัดทำขึ้นโดยมิได้คำนึงถึง ความต้องการด้านการเงิน พฤติการณ์ ความรู้ และวัตถุประสงค์ของผู้รับข้อมูลรายใดรายหนึ่ง ดังนั้น ผู้รับข้อมูลควรประเมินความ เหมาะสมของข้อมูลดังกล่าวก่อนตัดสินใจลงทุน บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด ได้รับข้อมูลที่ใช้สำหรับการจัดอันดับเครดิตนี้จากบริษัท และแหล่งข้อมูลอื่นๆ ที่เชื่อว่าเชื่อถือได้ ดังนั้น บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด จึงไม่รับประกันความถูกต้อง ความเพียงพอ หรือความ ครบถ้วนสมบูรณ์ของข้อมูลใดๆ ดังกล่าว และจะไม่รับผิดชอบต่อความสูญเสีย หรือความเสียหายใดๆ อันเกิดจากความไม่ถูกต้อง ความไม่เพียงพอ หรือความไม่ครบถ้วนสมบูรณ์นั้น และจะไม่รับผิดชอบต่อข้อผิดพลาด หรือการละเว้นผลที่ได้รับหรือการกระทำใดๆ โดยอาศัยข้อมูลดังกล่าว ทั้งนี้ รายละเอียดของวิธีการจัดอันดับเครดิตของ บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด เผยแพร่อยู่บน Website: http://www.trisrating.com/th/ratinginformation/rating_criteria.html