บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด ประกาศจัดอันดับเครดิตองค์กรให้แก่ สหกรณ์ออมทรัพย์โรงพยาบาลตำรวจ จำกัด (สอ.รพ.) ที่ระดับ “BBB+” ด้วยแนวโน้ม “Stable” หรือ “คงที่” อันดับเครดิตสะท้อนถึงสถานะของ สอ.รพ. ในการเป็นผู้ให้บริการทางการเงินแก่สมาชิกของสหกรณ์ซึ่งเป็นข้าราชการหรือลูกจ้างประจำของโรงพยาบาลตำรวจและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง อันดับเครดิตยังได้รับแรงหนุนจากสถานะทางเครดิตที่แข็งแกร่งของโรงพยาบาลตำรวจในฐานะเป็นหน่วยงานราชการ ตลอดจนคุณภาพที่ดีของสินเชื่อ และความสามารถของคณะผู้บริหารของ สอ.รพ. ซึ่งสร้างผลประกอบการทางการเงินในระดับที่น่าพอใจจนทำให้ สอ.รพ. สามารถจ่ายเงินปันผลให้แก่สมาชิกสามัญได้ในระดับสูงสุดเท่าที่กฎหมายอนุญาต สิทธิพิเศษทางกฎหมายที่ให้แก่สหกรณ์ออมทรัพย์ช่วยให้ สอ.รพ. มีคุณภาพสินเชื่อที่ดีอีกทั้งยังมีความได้เปรียบในการแข่งขันเหนือสถาบันการเงินทั่วไป อย่างไรก็ตาม ความแข็งแกร่งของ สอ.รพ. ลดทอนลงบางส่วนจากสถิติผลงานในการดำรงและบริหารจัดการสินทรัพย์ขนาดใหญ่เช่นในปัจจุบันที่ยังมีไม่มาก รวมถึงนโยบายเชิงรุกในการระดมเงินทุนที่ค่อนข้างพึ่งพิงเงินฝากจากสมาชิกสมทบ การกระจุกตัวของการให้เงินกู้แก่สหกรณ์อื่น ความเสี่ยงที่ต้องพึ่งพิงบุคคลหลักในคณะผู้บริหาร และโครงสร้างเงินทุนที่ค่อนข้างอ่อนแอ ในขณะที่แนวโน้มอันดับเครดิต “Stable” หรือ “คงที่” สะท้อนถึงการคาดการณ์ว่า สอ.รพ. จะสามารถรักษาฐานเงินฝากและมีผลประกอบการที่สามารถสร้างผลตอบแทนให้สมาชิกสามัญได้ในระดับที่น่าพอใจ การเปลี่ยนแปลงบุคลากรหลักในคณะผู้บริหารซึ่งมีความสามารถน้อยกว่าปัจจุบัน หรือการเปลี่ยนแปลงใดใดที่ทำให้นโยบายการดำเนินงานเป็นไปในเชิงรุกมากขึ้น หรือการเปลี่ยนแปลงทางกฎหมายที่จะลดสิทธิพิเศษแก่สหกรณ์ออมทรัพย์ลง อาจจะมีผลต่ออันดับเครดิตทั้งสิ้น อย่างไรก็ตาม ทริสเรทติ้งคาดว่าการเปลี่ยนแปลงในเชิงลบดังกล่าวจะยังไม่เกิดขึ้นในระยะสั้นถึงระยะกลาง
ทริสเรทติ้งรายงานว่า สอ.รพ. ก่อตั้งในปี 2545 เพื่อให้เป็นสหกรณ์ออมทรัพย์สำหรับบุคลากรของโรงพยาบาลตำรวจ สอ.รพ. ให้บริการแก่สมาชิกด้วยบริการทางการเงินที่จำกัดเฉพาะการรับฝากเงินและการให้เงินกู้ เช่นเดียวกับสหกรณ์ออมทรัพย์อื่น ๆ สอ.รพ. ยังจัดระบบสวัสดิการต่าง ๆ ให้แก่สมาชิก เช่น สวัสดิการการรักษาพยาบาล เงินสงเคราะห์งานศพ และทุนการศึกษา เป็นต้น ในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา สอ.รพ. ได้เพิ่มสวัสดิการต่าง ๆ ให้แก่สมาชิกเช่นเดียวกับสหกรณ์ออมทรัพย์อื่น ๆ ที่ก่อตั้งมานาน ทั้งนี้ เพื่อเป็นการดึงดูดให้คงสถานะความเป็นสมาชิกไว้ สหกรณ์ออมทรัพย์โดยทั่วไปมีข้อได้เปรียบกว่าสถาบันการเงินอื่น ๆ จากการได้รับสิทธิพิเศษทางภาษี โดยสหกรณ์และสมาชิกได้รับการยกเว้นภาษีหลัก ๆ ทุกประเภท เช่น ภาษีเงินได้นิติบุคคล ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาจากดอกเบี้ยเงินฝากออมทรัพย์ที่ได้รับจากสหกรณ์ และภาษีเงินได้ในเงินปันผลที่ได้รับจากสหกรณ์ นอกจากนี้ เงินให้กู้แก่สมาชิกสามัญซึ่งมีคุณภาพเครดิตที่ค่อนข้างดีนั้นเป็นผลจากการให้กู้ภายใต้ข้อตกลงกับนายจ้างหรือหน่วยงานต้นสังกัดซึ่งเป็นหลักปฏิบัติโดยทั่วไปของสหกรณ์ออมทรัพย์ การชำระคืนเงินให้กู้ใช้วิธีหักออกจากเงินเดือนของสมาชิกสามัญ และจากกฎหมายสหกรณ์ออมทรัพย์ นอกเหนือจากภาระหนี้ที่มีตามกฎหมายเฉพาะต่าง ๆ แล้ว สหกรณ์ยังมีบุริมสิทธิ์เป็นลำดับแรกก่อนเจ้าหนี้อื่น ๆ ด้วย การสนับสนุนด้านกฎหมายช่วยลดความเสี่ยงด้านเครดิตของเงินที่ให้กู้แก่สมาชิกสามัญของสหกรณ์และเป็นการดำรงกระแสเงินสดรับจากการชำระคืนเงินกู้แก่สหกรณ์ นอกจากนี้ คุณภาพเครดิตที่แข็งแกร่งของโรงพยาบาลตำรวจ รวมถึงความมั่นคงในหน้าที่การงานของสมาชิกในฐานะเป็นข้าราชการหรือเจ้าหน้าที่ประจำของหน่วยงานราชการยังได้สร้างเสถียรภาพต่อจำนวนสมาชิกสามัญของสหกรณ์ด้วย โดยเสถียรภาพดังกล่าวจะช่วยเพิ่มทุนของสหกรณ์จากการที่สมาชิกสามัญมีภาระผูกพันรายเดือนที่จะต้องซื้อหุ้นของสหกรณ์เพิ่มเติมทุกเดือน
ทริสเรทติ้งกล่าวว่า ในปี 2554 เมื่อพิจารณาจากขนาดของสินทรัพย์รวมแล้ว สอ.รพ. จัดอยู่ในลำดับที่ 103 จากจำนวนสหกรณ์ออมทรัพย์ทั้งสิ้น 1,297 แห่งในประเทศไทย สินทรัพย์ของ สอ.รพ. คิดเป็น 0.25% ของสินทรัพย์รวมของสหกรณ์ออมทรัพย์ทั้งหมด โดยที่สหกรณ์ออมทรัพย์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดมีสินทรัพย์รวมคิดเป็น 4.0% ของสินทรัพย์รวมของสหกรณ์ออมทรัพย์ทั้งหมด สินทรัพย์รวมของ สอ.รพ. เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา โดยเพิ่มขึ้นจาก 389.6 ล้านบาทในรอบปีบัญชี 2550 (สิ้นสุด 30 กันยายน 2550) เป็น 3,634.6 ล้านบาทในรอบปีบัญชี 2554 แม้ว่า สอ.รพ. ได้รับการจัดให้เป็นสหกรณ์ออมทรัพย์ที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่จากจำนวนสหกรณ์ออมทรัพย์เกือบ 1,300 แห่งก็ตาม แต่ขนาดสินทรัพย์ของ สอ.รพ. ในปัจจุบันที่ประมาณ 4,000 ล้านบาทยังถือว่ามีขนาดค่อนข้างเล็กเมื่อเทียบกับสหกรณ์ออมทรัพย์ขนาดใหญ่ที่สุดที่ก่อตั้งมานานซึ่งมีสินทรัพย์รวมประมาณ 60,000 ล้านบาท การเพิ่มขึ้นของสินทรัพย์รวมที่ค่อนข้างมากในช่วง 3 ปีที่ผ่านมาเป็นผลมาจากการที่ สอ.รพ. เปิดรับสมาชิกสมทบ
เฉพาะข้าราชการและเจ้าหน้าที่ประจำของโรงพยาบาลตำรวจและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเท่านั้นที่สามารถเป็นสมาชิกสามัญของ สอ.รพ. ได้ โดยเงื่อนไขดังกล่าวเป็นเรื่องปกติสำหรับสหกรณ์ออมทรัพย์โดยทั่วไป ณ สิ้นรอบปีบัญชี 2554 ประมาณ 42% ของบุคลากรทั้งหมดของโรงพยาบาลตำรวจและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหรือจำนวน 1,168 คนเป็นสมาชิกสามัญของ สอ.รพ. นอกจากนี้ สอ.รพ. ยังมีสมาชิกสมทบเหมือนสหกรณ์ออมทรัพย์อื่น ๆ แต่คุณสมบัติไม่เข้มงวดเท่า โดยสมาชิกสมทบของ สอ.รพ. เป็นการเปิดรับโดยทั่วไปสำหรับผู้ที่ทำคุณประโยชน์แก่โรงพยาบาลตำรวจ ดังนั้น ด้วยอัตราดอกเบี้ยที่ดึงดูดและการยกเว้นภาษีเงินได้จากดอกเบี้ยรับ สอ.รพ. จึงสามารถระดมเงินทุนจำนวนมากด้วยเงินฝากออมทรัพย์จากสมาชิกสมทบ ณ สิ้นรอบปีบัญชี 2554 สอ.รพ. มีเงินฝากจำนวน 3,315.9 ล้านบาท โดย 85% เป็นเงินฝากจากสมาชิกและอีก 15% เป็นเงินฝากจากสหกรณ์อื่น ทั้งนี้ เงินฝากจากสมาชิกจำนวน 2,848.8 ล้านบาทเป็นเงินฝากจากสมาชิกสมทบถึง 79% ในขณะที่เพียง 21% เป็นเงินฝากจากสมาชิกสามัญ สอ.รพ. มีประสบการณ์ที่ค่อนข้างสั้นเพียง 3 ปีในการบริหารจัดการฐานเงินฝากที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่ ประวัติผลงานดังกล่าวไม่เพียงพอต่อการพิสูจน์อัตราการฝากต่อของเงินฝากเมื่อครบกำหนด โดยเฉพาะเงินฝากที่มาจากสมาชิกสมทบซึ่งไม่มีความสัมพันธ์ใดใดกับทั้ง สอ.รพ. และโรงพยาบาลตำรวจ และไม่มีผลประโยชน์ใดใดนอกเหนือจากอัตราดอกเบี้ยที่ได้รับจากเงินฝากเท่านั้น ดังนั้น สอ.รพ. จึงยังคงมีความเสี่ยงด้านสภาพคล่องอยู่ในระดับหนึ่ง อย่างไรก็ตาม สอ.รพ. ได้ลดทอนความเสี่ยงดังกล่าวโดยการดำรงสินทรัพย์สภาพคล่องให้เพียงพอ นอกจากนี้ยังมีวงเงินกู้ยืมที่ยังไม่เบิกใช้จากสถาบันการเงินอื่น ๆ ด้วย ทริสเรทติ้งคาดว่าตราบใดที่ สอ.รพ. ยังคงมีสิทธิพิเศษทางภาษีที่สามารถเสนออัตราดอกเบี้ยเงินฝากที่ดึงดูด รวมทั้งนโยบายการลงทุนที่ระมัดระวังเพื่อที่จะดำรงสัดส่วนสินทรัพย์สภาพคล่องให้อยู่ในระดับที่ค่อนข้างสูง ระดับความเสี่ยงด้านสภาพคล่องก็จะอยู่ในระดับที่ยอมรับได้
สอ.รพ. ได้ขยายปริมาณเงินให้กู้แก่สหกรณ์อื่นมาตั้งแต่รอบปีบัญชี 2553 โดยคาดหวังว่าเงินให้กู้ดังกล่าวจะได้รับผลตอบแทนที่ดีกว่าเงินลงทุนของ สอ.รพ. เอง เนื่องจากจวบจนถึงปัจจุบัน ความต้องการเงินกู้จากสมาชิกของสหกรณ์ยังอยู่ในระดับต่ำเนื่องจากสถานะของสมาชิกสามัญของสหกรณ์ที่มีการเงินเข้มแข็งอยู่แล้ว เงินให้กู้รวมของ สอ.รพ. เพิ่มขึ้นจาก 24% ของสินทรัพย์รวมในรอบปีบัญชี 2552 เป็น 45% ของสินทรัพย์ในรอบปีบัญชี 2554 โดย 87% ของเงินให้กู้เป็นเงินให้กู้แก่สหกรณ์อื่น ในขณะที่ส่วนที่เหลือเป็นเงินให้กู้แก่สมาชิก นอกเหนือจากประสบการณ์การให้กู้แก่สหกรณ์อื่นที่ยังคงค่อนข้างน้อย สอ.รพ. ยังคงมีความเสี่ยงจากการกระจุกตัวของเงินให้กู้ โดยเงินให้กู้คงค้างจากลูกหนี้สหกรณ์ 3 ลำดับแรกคิดเป็น 47% ของเงินให้กู้แก่สหกรณ์อื่น หรือ 41% ของเงินให้กู้รวม ณ สิ้นรอบปีบัญชี 2554 อย่างไรก็ตาม ความเสี่ยงจากการกระจุกตัวดังกล่าวลดทอนลงจากการที่ลูกหนี้มีสถานะทางการเงินที่ค่อนข้างแข็งแรง และ สอ.รพ. ยังคงมีนโยบายการให้กู้แก่สหกรณ์อื่นที่ระมัดระวัง สอ.รพ. ไม่มีสินเชื่อที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ (ค้างชำระมากกว่า 90 วัน) มาตั้งแต่รอบปีบัญชี 2550 ทั้งจากเงินให้กู้แก่สหกรณ์อื่นและเงินให้กู้แก่สมาชิกสามัญ
แม้ว่าเงินให้กู้แก่สหกรณ์อื่นจะมีจำนวนเพิ่มขึ้นมากตั้งแต่รอบปีบัญชี 2553 แต่อัตราส่วนเงินให้กู้ต่อเงินฝากปรับปรุงรวมยังคงอยู่ในระดับต่ำที่ 46.8% ในรอบปีบัญชี 2554 สอ.รพ. มีผลประกอบการที่ดีในด้านกำไรสุทธิ โดยกำไรสุทธิปรับเพิ่มขึ้นจาก 13.4 ล้านบาทในรอบปีบัญชี 2551 เป็น 32.7 ล้านบาทในรอบปีบัญชี 2552 และ 60.1 ล้านบาทในรอบปีบัญชี 2553 การปรับเพิ่มขึ้นเป็นผลมาจากกำไรจากการจำหน่ายเงินลงทุนในช่วง 2 ปีดังกล่าว กำไรสุทธิปรับลดลงเป็น 31.8 ล้านบาทในรอบปีบัญชี 2554 เนื่องจาก สอ.รพ. ได้กลับมาเน้นธุรกิจปกติของสหกรณ์ในการรับฝากและการให้กู้เงินในขณะที่ยังคงดำรงเงินลงทุนไว้เป็นสินทรัพย์สภาพคล่องและรับผลตอบแทนตามปกติ แม้ว่าผลประกอบการของ สอ.รพ. จะปรับลดลงในรอบปีบัญชี 2554 แต่ผลการดำเนินงานดังกล่าวก็อยู่ในระดับที่ค่อนข้างสูงเมื่อพิจารณาจากอัตราส่วนผลตอบแทนต่อส่วนของทุนเฉลี่ยของสหกรณ์ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผลจากการที่ สอ.รพ. มีฐานทุนที่ต่ำ ส่งผลให้ สอ.รพ. สามารถจ่ายเงินปันผลให้แก่สมาชิกที่ถือหุ้นในระดับสูงสุดเท่าที่กฎหมายอนุญาต คือ 10% ของทุนชำระแล้วได้ ทุนของ สอ.รพ. อยู่ในระดับที่ค่อนข้างต่ำเนื่องจากเป็นสหกรณ์ที่ค่อนข้างใหม่ โดยทุนของสหกรณ์จะเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องโดยอัตโนมัติจากระบบการซื้อหุ้นรายเดือนของสมาชิก หาก สอ.รพ. มีนโยบายเชิงรุกในการขยายฐานเงินฝากจากสมาชิกสมทบเพิ่มเติม อัตราส่วนโครงสร้างเงินทุนคงถดถอยลงอย่างไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ สถานะทางการเงินและผลประกอบการของ สอ.รพ. ค่อนข้างขึ้นอยู่กับสมาชิกสำคัญรายหนึ่งซึ่งเป็นคณะผู้บริหารของ สอ.รพ. นโยบายและทิศทางของ สอ.รพ. โดยส่วนใหญ่จะมาจากการริเริ่มของสมาชิกรายดังกล่าวโดยเฉพาะผลประกอบการในรอบปีบัญชี 2552-2553 สอ.รพ. พยายามจะใช้นโยบายและกระบวนการดำเนินงานที่เป็นมาตรฐาน รวมทั้งใช้เครื่องมือต่าง ๆ ในการสนับสนุนกิจกรรมของธุรกิจหลักทั้งหมดของ สอ.รพ. ซึ่งจะช่วยลดทอนความเสี่ยงจากการต้องพึ่งพิงบุคคลใดบุคคลหนึ่งมากเกินไป ทริสเรทติ้งกล่าว — จบ
อันดับเครดิตองค์กร: BBB+ แนวโน้มอันดับเครดิต: Stable (คงที่)
บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด/ www.trisrating.com ติดต่อ santaya@trisrating.com โทร. 0-2231-3011 ต่อ 500 อาคารสีลมคอมเพล็กซ์ ชั้น 24 191 ถ. สีลม กรุงเทพฯ 10500 บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2555 ห้ามมิให้บุคคลใด ใช้ เปิดเผย ทำสำเนาเผยแพร่ แจกจ่าย หรือเก็บไว้เพื่อใช้ในภายหลังเพื่อประโยชน์ใดๆ ซึ่งรายงานหรือข้อมูลการจัดอันดับเครดิต ไม่ว่าทั้งหมดหรือแต่เพียงบางส่วน และไม่ว่าในรูปแบบ หรือลักษณะใดๆ หรือด้วยวิธีการใดๆ โดยมิได้รับอนุญาต การจัดอันดับเครดิตนี้มิใช่คำแถลงข้อเท็จจริง หรือคำเสนอแนะให้ซื้อ ขาย หรือถือตราสารหนี้ใดๆ แต่เป็นเพียงความเห็นเกี่ยวกับความเสี่ยงหรือความน่าเชื่อถือของตราสารหนี้นั้นๆ หรือของบริษัทนั้นๆ โดยเฉพาะ ความเห็นที่ระบุในการจัดอันดับเครดิตนี้มิได้เป็นคำแนะนำเกี่ยวกับการลงทุน หรือคำแนะนำในลักษณะอื่นใด การจัดอันดับและข้อมูลที่ปรากฏในรายงานใดๆ ที่จัดทำ หรือพิมพ์เผยแพร่โดย บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด ได้จัดทำขึ้นโดยมิได้คำนึงถึงความต้องการด้านการเงิน พฤติการณ์ ความรู้ และวัตถุประสงค์ของผู้รับข้อมูลรายใดรายหนึ่ง ดังนั้น ผู้รับข้อมูลควรประเมินความเหมาะสมของข้อมูลดังกล่าวก่อนตัดสินใจลงทุน บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด ได้รับข้อมูลที่ใช้สำหรับการจัดอันดับเครดิตนี้จากบริษัทและแหล่งข้อมูลอื่นๆ ที่เชื่อว่าเชื่อถือได้ ดังนั้น บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด จึงไม่รับประกันความถูกต้อง ความเพียงพอ หรือความครบถ้วนสมบูรณ์ของข้อมูลใดๆ ดังกล่าว และจะไม่รับผิดชอบต่อความสูญเสีย หรือความเสียหายใดๆ อันเกิดจากความไม่ถูกต้อง ความไม่เพียงพอ หรือความไม่ครบถ้วนสมบูรณ์นั้น และจะไม่รับผิดชอบต่อข้อผิดพลาด หรือการละเว้นผลที่ได้รับหรือการกระทำใดๆโดยอาศัยข้อมูลดังกล่าว ทั้งนี้ รายละเอียดของวิธีการจัดอันดับเครดิตของ บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด เผยแพร่อยู่บน Website: http://www.trisrating.com/th/ratinginformation/rating_criteria.html