ทริสเรทติ้งคงอันดับเครดิตหุ้นกู้มีการค้ำประกันบางส่วนชนิดทยอยชำระคืนเงินต้นอายุ 5 ปี (หุ้นกู้มีประกัน) ของ บริษัท นิติบุคคลเฉพาะกิจ บตท. (9) จำกัด (ผู้ออกตราสาร หรือเอสพีวี) ที่ระดับ “AA-(sf)” ตราสารดังกล่าวเป็นตราสารทางการเงินที่มีสินเชื่อที่อยู่อาศัยหนุนหลังที่ได้รับการจัดอันดับเครดิตชุดที่ 5 ซึ่งริเริ่มโดยบรรษัทตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัย (บตท. หรือ ผู้ค้ำประกัน) โดยตราสารดังกล่าวได้รับการค้ำประกันบางส่วนโดย บตท.
อันดับเครดิตของหุ้นกู้มีประกันดังกล่าวสะท้อนสถานะเครดิตของ บตท. ซึ่งได้รับการจัดอันดับเครดิตที่ระดับ “AA-” ด้วยแนวโน้ม “Stable” หรือ “คงที่” จากทริสเรทติ้ง โดย บตท. จะให้การค้ำประกันในวงเงินไม่เกิน 90% ของยอดค้างชำระเงินต้นและดอกเบี้ยของหุ้นกู้มีประกันของเอสพีวี นอกจากนี้ อันดับเครดิตดังกล่าวยังได้รับการสนับสนุนจากการมีหุ้นกู้ด้อยสิทธิที่ถือโดย บตท. รวมทั้งจากการที่ บตท. ตกลงจะให้เงินกู้ยืมแก่เอสพีวีเพื่อเสริมสภาพคล่องและหน้าที่ของ บตท. ในการซื้อกองสินทรัพย์คงเหลือคืนจากเอสพีวี ณ วันครบกำหนดไถ่ถอนหุ้นกู้อีกด้วย
ประเด็นสำคัญที่กำหนดอันดับเครดิต
สถานะเครดิตของ บตท.
หุ้นกู้ได้รับการค้ำประกันจาก บตท. อย่างไม่มีเงื่อนไขและไม่สามารถเพิกถอนได้ในวงเงินไม่เกิน 90% ของยอดค้างชำระเงินต้นและดอกเบี้ยของหุ้นกู้มีประกัน บตท. เป็นหน่วยงานที่ได้รับการก่อตั้งในปี 2540 ภายใต้พระราชกำหนด (พ.ร.ก.) บรรษัทตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัย พ.ศ. 2540 โดยมีกระทรวงการคลังเป็นผู้ถือหุ้นทั้งหมดและอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ภายใต้ พ.ร.ก. ดังกล่าว รัฐบาลไทยสามารถค้ำประกันตราสารหนี้ที่ออกโดย บตท. ได้ไม่เกิน 4 เท่าของเงินกองทุนของ บตท. ทั้งนี้ ณ เดือนมิถุนายน 2561 บตท. มีเงินกองทุนอยู่ทั้งสิ้น 983 ล้านบาท ดังนั้น รัฐบาลจึงสามารถค้ำประกันหนี้ของ บตท. ได้ถึง 3,932 ล้านบาท
มี บตท. เป็นผู้ถือหุ้นกู้ด้อยสิทธิ
ในระยะเริ่มต้นของโครงการ เอสพีวีได้ออกหุ้นกู้มูลค่ารวม 8,218.4 ล้านบาทซึ่งประกอบด้วยหุ้นกู้มีการค้ำประกันบางส่วนชนิดทยอยชำระคืนเงินต้นจำนวน 6,000 ล้านบาทและหุ้นกู้ด้อยสิทธิจำนวน 2,218.4 ล้านบาท โดยมูลค่าของหุ้นกู้ด้อยสิทธิคิดเป็น 27% ของมูลค่ารวมของหุ้นกู้มีประกันและหุ้นกู้ด้อยสิทธิ ในการนี้ เอสพีวีเสนอขายหุ้นกู้มีการค้ำประกันให้แก่นักลงทุน ในขณะที่หุ้นกู้ด้อยสิทธินั้นถือโดย บตท. ทั้งนี้ หุ้นกู้ด้อยสิทธิมีสถานะด้อยกว่าหุ้นกู้ที่ไดัรับการจัดอันดับเครดิตและเป็นปัจจัยที่ช่วยเสริมอันดับเครดิตให้แก่หุ้นกู้มีการค้ำประกัน
จะมีการนำเงินที่ได้จากการออกหุ้นกู้ไปใช้ซื้อสิทธิเรียกร้องในค่างวดของกองลูกหนี้สินเชื่อเพื่อที่อยู่อาศัย (สินทรัพย์) ที่ บตท. ซื้อมาจากธนาคารกสิกรไทย จำกัด (มหาชน) ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) ธนาคารทิสโก้ จำกัด (มหาชน) และธนาคารเกียรตินาคิน จำกัด (มหาชน) หรือที่เรียกว่าผู้ขาย โดยมูลค่าเงินต้นของกองสินทรัพย์ดังกล่าวอยู่ที่ 8,021.1 ล้านบาท
ณ เดือนตุลาคม 2561 มูลค่าคงเหลือของหุ้นกู้มีประกันอยู่ที่ 5,459.4 ล้านบาท และมูลค่าหุ้นกู้ด้อยสิทธิคงเหลืออยู่ที่ 1,138.3 ล้านบาทหรือคิดเป็น 17.3% ของมูลค่าหุ้นกู้รวมคงค้างทั้งหมด ซึ่งลดลงจาก 27% ของมูลค่าหุ้นกู้ทั้งหมดในช่วงเริ่มต้นโครงการ อย่างไรก็ตาม หุ้นกู้ด้อยสิทธิต้องมีมูลค่าไม่น้อยกว่า 10% ของมูลค่าที่ออกจนกระทั่งถึงวันที่ครบกำหนดไถ่ถอน
เงินกู้ยืมจาก บตท. ช่วยเสริมสภาพคล่อง
บตท. ยังทำหน้าที่เป็นตัวแทนเรียกเก็บหนี้และจัดหาสภาพคล่องให้แก่โครงการนี้ด้วย ทั้งนี้ ภายใต้สัญญาที่ บตท. ให้การสนับสนุนทางการเงินแก่นิติบุคคลเฉพาะกิจหรือเอสพีวีนั้น บตท. ตกลงจะให้เงินกู้ยืมแก่เอสพีวีตลอดอายุของหุ้นกู้ในกรณีที่เอสพีวีมีสภาพไม่คล่องเพียงพอจะชำระหนี้ในแต่ละงวดได้
จะมีการนำเงินค่างวดที่ได้รับในแต่ละเดือนเข้าบัญชีของ บตท. ก่อนและจะโอนเข้าบัญชีของเอสพีวีทุกเดือน ส่วนค่างวดจากลูกหนี้สินเชื่อที่อยู่อาศัยนั้นจะนำมาใช้ชำระคืนเงินต้นและดอกเบี้ยหุ้นกู้ รวมทั้งเป็นค่าใช้จ่ายต่าง ๆ สำหรับค่าธรรมเนียมและบริการ บริการ รวมทั้งเป็นค่าดอกเบี้ยและเงินกู้จาก บตท. ด้วย ในขณะที่รายรับส่วนที่เหลือหลังจากหักค่าใช้จ่ายและภาระต่าง ๆ แล้วจะนำไปจัดสรรเข้าบัญชีเงินสำรองในสัดส่วน 10% ส่วน บตท. นั้นจะให้การสนับสนุนทางการเงินในกรณีที่รายรับไม่เพียงพอสำหรับการจัดสรรเงินต้นและดอกเบี้ยของหุ้นกู้มีประกันดังกล่าว
?
ในช่วงเดือนพฤศจิกยน 2559 จนถึงเดือนตุลาคม 2561 เอสพีวีได้รับเงินค่าผ่อนชำระรายเดือนจากลูกหนี้สินเชื่อที่อยู่อาศัยเป็นจำนวนทั้งสิ้น 2,532.2 ล้านบาทซึ่งประกอบด้วยเงินต้นที่ได้รับชำระคืนตามกำหนดเวลาจำนวน 821.7 ล้านบาท ค่าธรรมเนียมและดอกเบี้ยจำนวน 695.6 ล้านบาท และเงินต้นที่ได้รับคืนก่อนกำหนดจำนวน 1,014.9 ล้านบาท ทั้งนี้ จำนวนเงินต้นที่ได้รับคืนก่อนกำหนดนั้นคิดเป็นประมาณ 12.7% ของมูลค่าเงินต้นเริ่มแรกที่จำนวน 8,021.1 ล้านบาทในระยะเริ่มต้นโครงการ ในขณะที่หนี้ที่มีการผิดนัดชำระสุทธิอยู่ที่ 290 ล้านบาทหรือประมาณ 3.6% ของมูลค่าเงินต้นเริ่มแรกของกองสินทรัพย์ โดยเงินค่าผ่อนชำระที่ได้รับจากผู้กู้นั้นมีเพียงพอรองรับเงินต้นและดอกเบี้ยที่ต้องจ่ายให้แก่ผู้ถือหุ้นกู้มีประกัน
เงื่อนไขการรับซื้อคืนกองสินทรัพย์ที่ยังคงเหลืออยู่จากเอสพีวี
ภายใต้สัญญาโอนสิทธิเรียกร้องนั้น บตท. ตกลงจะซื้อคืนสิทธิเรียกร้องดังกล่าวโดยราคาซื้อคืนสิทธิเรียกร้องจะเป็นราคาระหว่าง (1) มูลค่าทางบัญชีของสินทรัพย์รวมดอกเบี้ยค้างชำระ หรือ (2) มูลค่าเงินต้นและดอกเบี้ยค้างชำระของหุ้นกู้มีประกันและหุ้นกู้ด้อยสิทธิซึ่งรวมภาระผูกพันต่าง ๆ ของเอสพีวีหลังจากหักด้วยเงินสดคงเหลือในบัญชีสำรองของเอสพีวีแล้วซึ่งแล้วแต่ราคาใดจะต่ำกว่า เอสพีวีจะนำเงินที่ได้จากการขายคืนสิทธิเรียกร้องไปใช้ไถ่ถอนหุ้นกู้มีประกันและหุ้นกู้ด้อยสิทธิ ซึ่งหากยังมีส่วนที่ขาดอยู่ บตท. ก็จะรับชำระให้ตามสัญญาค้ำประกัน โดยวงเงินค้ำประกันจะอยู่ที่ไม่เกิน 90% ของยอดคงค้างของเงินต้นและดอกเบี้ย ณ วันสิ้นงวด ทั้งนี้ เงินที่ได้รับจากการขายคืนสินทรัพย์ให้แก่ บตท. ประกอบกับเงินค้ำประกันนั้นน่าจะเพียงพอที่จะใช้ชำระคืนหนี้หุ้นกู้มีประกันได้อย่างครบถ้วน
ปัจจัยที่อาจทำให้อันดับเครดิตเปลี่ยนแปลง
หุ้นกู้มีประกันภายใต้โครงการนี้จะมีการทยอยชำระคืนเงินต้นตลอดอายุหุ้นกู้ประมาณ 25% ดังนั้น การชำระคืนเงินต้นทั้งหมดในวันที่ครบกำหนดไถ่ถอนหุ้นกู้จะขึ้นอยู่กับความสามารถของ บตท. ซึ่งเป็นผู้ค้ำประกันในการที่จะซื้อคืนสิทธิเรียกร้องคงเหลือทั้งหมดกลับไป นอกจากนี้ หากยังมีส่วนที่ขาดอยู่ บตท. ก็จะรับชำระให้ตามสัญญาค้ำประกัน โดยวงเงินค้ำประกันทั้งสิ้นจะไม่เกิน 90% ของยอดคงค้างของเงินต้นและดอกเบี้ย ณ วันสิ้นงวด ทั้งนี้ เนื่องจาก บตท. มีบทบาทที่สำคัญหลายด้านในโครงการนี้ ดังนั้น อันดับเครดิตของหุ้นกู้มีประกันจึงขึ้นอยู่กับอันดับเครดิตของ บตท. เป็นหลัก กล่าวคือ อันดับเครดิตของหุ้นกู้มีประกันจะเปลี่ยนแปลงไปตามอันดับเครดิตองค์กรของ บตท. ที่เปลี่ยนไป
เกณฑ์การจัดอันดับเครดิตที่เกี่ยวข้อง
- วิธีการจัดอันดับเครดิตตราสารหนี้ประเภท Securitization, 31 พฤษภาคม 2553
บริษัท นิติบุคคลเฉพาะกิจ บตท. (9) จำกัด (SPV-SMC (9))
อันดับเครดิตตราสารหนี้:
MBSF21NA: หุ้นกู้มีการค้ำประกันบางส่วนชนิดทยอยชำระคืนเงินต้น 5,435.4 ล้านบาท ไถ่ถอนปี 2564 AA-(sf)
ผู้ออกตราสารแจ้งทางทริสเรทติ้งว่าผู้ออกตราสารได้เปิดเผยข้อมูลทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับตราสารหนี้ที่ปรากฏในรายงานฉบับนี้ตามเกณฑ์ที่สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) กำหนด