บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด สถาบันจัดอันดับเครดิตของไทย แถลงถึงภาวะธุรกิจพัฒนาที่อยู่อาศัยโดยชี้ว่าผู้ประกอบการที่อยู่อาศัยในประเทศไทยยังคงเผชิญกับภาวะการอ่อนตัวของตลาดอสังหาริมทรัพย์ในปี 2552 โดยเฉพาะในกลุ่มบ้านเดี่ยวและทาวน์เฮ้าส์ซึ่งชะลอตัวต่อเนื่องมาตั้งแต่ปี 2550 ในขณะที่การเปิดตัวโครงการอาคารชุดใหม่ๆ เริ่มชะลอตัวลงในปีนี้ ซึ่งทำให้คาดว่าจำนวนโครงการที่อยู่อาศัยที่ออกใหม่ทั้งหมดในปี 2552 จะลดลงจากปี 2551 โดยทริสเรทติ้งเชื่อว่าการชะลอตัวของธุรกิจที่อยู่อาศัยในปี 2552 จะเป็นไปในทิศทางเดียวกับการหดตัวของเศรษฐกิจภายในประเทศซึ่งได้รับผลกระทบจากปัจจัยภายใน ได้แก่ การขาดความเชื่อมั่นของผู้บริโภค การชะลอการลงทุน และการขาดเสถียรภาพทางการเมือง ประกอบกับปัญหาการหดตัวของเศรษฐกิจโลกภายหลังวิกฤตทางการเงินในประเทศสหรัฐอเมริกาซึ่งกระทบต่อรายได้รับของประเทศไทยจากการส่งออก การท่องเที่ยว และการลงทุนจากต่างประเทศ ซึ่งแม้ว่าอาจเป็นไปได้ที่ภาวะการถดถอยของเศรษฐกิจโลกอาจถึงจุดต่ำสุดภายในปลายปี 2552 แต่การฟื้นตัวของธุรกิจที่อยู่อาศัยในประเทศไทยในอนาคตคงต้องขึ้นอยู่กับการฟื้นตัวของภาวะเศรษฐกิจและความเชื่อมั่นของผู้บริโภคภายในประเทศเป็นสำคัญ รวมทั้งความต่อเนื่องของมาตรการของรัฐบาลในการสนับสนุนภาคธุรกิจนี้
สำหรับภาวะตลาดที่อยู่อาศัยในประเทศไทยในปี 2551 ที่ผ่านมานั้น พบว่ามีความผันผวนมากทั้งจากแรงกดดันของภาวะเงินเฟ้อที่เกิดจากราคาน้ำมันที่สูงขึ้นอย่างรวดเร็ว ประกอบกับปัญหาความขัดแย้งทางการเมืองภายในประเทศ รวมทั้งวิกฤตสถาบันการเงินโลก ซึ่งล้วนเป็นปัจจัยกระทบต่อความเชื่อมั่นของผู้ซื้อบ้านที่ทำให้มีการชะลอการซื้อออกไป อย่างไรก็ดี ธุรกิจนี้ยังได้รับปัจจัยบวกจากมาตรการกระตุ้นภาคอสังหาริมทรัพย์ของรัฐบาลที่นำมาใช้ตั้งแต่ต้นปี 2551 และความต้องการที่อยู่อาศัยประเภทอาคารชุดที่เพิ่มขึ้นภายใต้ภาวะน้ำมันแพง ทำให้มียอดขายอาคารชุดเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องมาตั้งแต่ปี 2549 ประกอบกับผู้ประกอบการรายใหญ่ส่วนมากมีความระมัดระวังในการลงทุนและการก่อหนี้ จึงส่งผลให้บริษัทส่วนมากสามารถรักษาระดับอัตรากำไรและควบคุมภาระหนี้เอาไว้ได้
ทริสเรทติ้งกล่าวว่า ผู้ประกอบการที่อยู่อาศัยที่จัดอันดับเครดิตกับทริสเรทติ้งเป็นผู้ประกอบการขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ และทั้งหมดเป็นบริษัทที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย โดยในปี 2551 มีผู้ประกอบการที่จัดอันดับเครดิตกับทริสเรทติ้งและประกาศผลต่อสาธารณะจำนวนรวม 10 ราย ซึ่งมีอันดับเครดิตอยู่ระหว่าง “A” ถึง “BBB”
จากการที่ผู้ประกอบการที่ได้รับการจัดอันดับเครดิตมักเป็นบริษัทที่มีส่วนแบ่งทางการตลาดค่อนข้างมากและมีฐานะการเงินที่มั่นคง จึงทำให้ผู้ประกอบการเหล่านี้มีความได้เปรียบในการแข่งขันในช่วงที่ตลาดชะลอตัว ซึ่งเห็นได้จากระดับของอัตรากำไรและอัตราส่วนหนี้สินต่อทุนโดยเฉลี่ยของผู้ประกอบการซึ่งจัดอันดับเครดิตกับทริสเรทติ้งในปี 2551 ที่ไม่เปลี่ยนแปลงมากนัก และบางรายกลับมีผลประกอบการที่ดีขึ้นแม้ว่าหลายรายมียอดขายที่ลดลงอย่างมากในช่วงไตรมาสสุดท้ายของปีก็ตาม ในช่วงปี 2551 ทริสเรทติ้งมีการเปลี่ยนแปลงอันดับเครดิตของผู้ประกอบการที่อยู่อาศัยจำนวน 3 ราย ได้แก่ บมจ. พฤกษา เรียลเอสเตท ซึ่งปรับเพิ่มเป็น “A-/Stable” (อันดับเครดิตระดับ “A-” ด้วยแนวโน้ม “Stable” หรือ “คงที่”) จากเดิม “BBB+/Positive” และ บมจ. ควอลิตี้ เฮ้าส์ ซึ่งปรับขึ้นเป็น “A-/Stable” จาก “BBB+/Stable” ในขณะที่ บมจ. ลลิล พร็อพเพอร์ตี้ ปรับลดเป็น “BBB/Stable” จาก “BBB+/Negative”
ทริสเรทติ้งยังพบว่าผู้ประกอบการที่มีผลการดำเนินงานดีขึ้นในปี 2551 ส่วนมากเป็นผลจากการขยายตัวของยอดขายในช่วงไตรมาสที่ 2 และ 3 ประกอบกับมาตรการกระตุ้นธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ที่ทำให้ผู้ประกอบการได้ประโยชน์จากการลดค่าใช้จ่ายด้านภาษีลงบางส่วน นอกจากนี้ ผู้ประกอบการที่มีการออกโครงการอาคารชุดในปี 2550 และ 2551 ส่วนมากมียอดขายและอัตรากำไรเพิ่มขึ้นจากการรับรู้รายได้จากการขายอาคารชุดที่ก่อสร้างแล้วเสร็จและโอนให้แก่ผู้ซื้อในปีถัดไป นอกจากนี้ ในปัจจุบันผู้ประกอบการส่วนมากต่างก็เพิ่มความระมัดระวังในการลงทุนและการก่อหนี้ รวมทั้งได้เตรียมแหล่งเงินทุนระยะยาวเอาไว้ล่วงหน้าเพื่อรับมือกับภาวะเศรษฐกิจที่อ่อนตัวลง เช่น การออกหุ้นกู้ และการกู้เงินระยะยาวจากสถาบันการเงิน
ทริสเรทติ้งคาดการณ์แนวโน้มตลาดที่อยู่อาศัยในช่วงที่เหลือของปี 2552 ว่าจะมีความยากลำบากยิ่งขึ้นแม้รัฐบาลจะทยอยออกมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจต่างๆ ออกมาแล้ว ซึ่งในบรรดามาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจที่ผ่านมาได้รวมเอามาตรการสิทธิประโยชน์ด้านภาษีอากรที่เก็บจากการซื้อขายที่อยู่อาศัยเอาไว้ด้วย ปัจจัยสำคัญในระยะสั้นที่จะกระทบต่อความต้องการที่อยู่อาศัย ได้แก่ ความเชื่อมั่นของผู้บริโภคและความสามารถในการใช้จ่ายของผู้ซื้อบ้าน ทั้งนี้ ปัจจัยลบที่สำคัญในปัจจุบัน ได้แก่ การถดถอยของภาวะเศรษฐกิจ การเพิ่มขึ้นของอัตราการว่างงาน การตกลงอย่างมากของราคาหุ้นในตลาดหลักทรัพย์ (ซึ่งกระทบต่อระดับรายได้ของนักลงทุน) และปัญหาความขัดแย้งทางการเมือง ซึ่งล้วนเป็นปัจจัยที่บั่นทอนความเชื่อมั่นของผู้บริโภค ทั้งนี้ ล่าสุดสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติได้คาดการณ์ไว้ว่าเศรษฐกิจไทยในปี 2552 จะหดตัวลง 2.5% ถึง 3.5%
ปัจจัยสำคัญที่ทริสเรทติ้งจะต้องติดตามตรวจสอบอย่างต่อเนื่องเพื่อประกอบการพิจารณาทบทวนอันดับเครดิตของผู้ประกอบการที่อยู่อาศัยในปี 2552 ได้แก่ ความสามารถของผู้บริหารในการปรับธุรกิจให้สอดคล้องกับสภาพแวดล้อมทางธุรกิจที่ความต้องการที่อยู่อาศัยลดลง ความมีวินัยทางการเงิน ความสามารถในการบริหารสภาพคล่อง รวมถึงการมีความสัมพันธ์ที่ดีกับสถาบันการเงิน และระดับความแข็งแกร่งของการสนับสนุนจากบริษัทแม่ โดยเฉพาะในส่วนของผู้ประกอบการที่มีรายได้จากการขายโครงการอาคารชุดนั้น ทริสเรทติ้งจะให้ความสำคัญเป็นพิเศษแก่ความสามารถในการโอนอาคารชุดที่สร้างแล้วเสร็จตามแผน และระดับความสามารถในการแข่งขัน ทริสเรทติ้งกล่าว — จบ
บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2552 ห้ามมิให้บุคคลใด ใช้ เปิดเผย ทำสำเนาเผยแพร่ แจกจ่าย หรือเก็บไว้เพื่อใช้ในภายหลังเพื่อประโยชน์ใดๆ ซึ่งรายงานหรือข้อมูลการจัดอันดับเครดิต ไม่ว่าทั้งหมดหรือแต่เพียงบางส่วน และไม่ว่าในรูปแบบ หรือลักษณะใดๆ หรือด้วยวิธีการใดๆ โดยมิได้รับอนุญาต การจัดอันดับเครดิตนี้มิใช่คำแถลงข้อเท็จจริง หรือคำเสนอแนะให้ซื้อ ขาย หรือถือตราสารหนี้ใดๆ แต่เป็นเพียงความเห็นเกี่ยวกับความเสี่ยงหรือความน่าเชื่อถือของตราสารหนี้นั้นๆ หรือของบริษัทนั้นๆ โดยเฉพาะ ความเห็นที่ระบุในการจัดอันดับเครดิตนี้มิได้เป็นคำแนะนำเกี่ยวกับการลงทุน หรือคำแนะนำในลักษณะอื่นใด การจัดอันดับและข้อมูลที่ปรากฏในรายงานใดๆ ที่จัดทำ หรือพิมพ์เผยแพร่โดย บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด ได้จัดทำขึ้นโดยมิได้คำนึงถึงความต้องการด้านการเงิน พฤติการณ์ ความรู้ และวัตถุประสงค์ของผู้รับข้อมูลรายใดรายหนึ่ง ดังนั้น ผู้รับข้อมูลควรประเมินความเหมาะสมของข้อมูลดังกล่าวก่อนตัดสินใจลงทุน บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด ได้รับข้อมูลที่ใช้สำหรับการจัดอันดับเครดิตนี้จากบริษัทและแหล่งข้อมูลอื่นๆ ที่เชื่อว่าเชื่อถือได้ ดังนั้น บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด จึงมิได้รับประกันความถูกต้อง ความเพียงพอ หรือความครบถ้วนสมบูรณ์ของข้อมูลใดๆ ดังกล่าว และจะไม่รับผิดชอบต่อความสูญเสีย หรือความเสียหายใดๆ อันเกิดจากความไม่ถูกต้อง ความไม่เพียงพอ หรือความไม่ครบถ้วนสมบูรณ์นั้น และจะไม่รับผิดชอบต่อข้อผิดพลาด หรือการละเว้น ผลที่ได้รับ หรือการกระทำใดๆ โดยอาศัยข้อมูลดังกล่าว
ตารางที่ 1: ความเคลื่อนไหวของอันดับเครดิตของผู้ประกอบการที่อยู่อาศัยที่จัดอันดับโดยทริสเรทติ้ง *
ปี AP LALIN LH MK Noble PS PF** QH SIRI*** SPALI 2546 - - A - BBB BBB - BBB BBB - 2547 - BBB+/Sta A/Sta - BBB/Sta BBB/Sta - BBB+/Sta BBB/Sta BBB/Sta 2548 - BBB+/Sta A/Sta - BBB/Sta BBB/Sta - BBB+/Sta BBB/Sta BBB/Sta 2549 - BBB+/Sta A/Sta - BBB+/Sta BBB+/Pos - BBB+/Sta BBB/Sta BBB+/Sta 2550 BBB+/Sta BBB+/Neg A/Neg - BBB+/Sta BBB+/Pos - BBB+/Sta BBB/Sta BBB+/Sta 2551 BBB+/Sta BBB/Sta A/Sta BBB/Sta BBB+/Sta A-/Sta BBB/Sta A-/Sta BBB/Sta BBB+/Sta Sta = Stable Outlook (แนวโน้มคงที่); Neg = Negative Outlook (แนวโน้มลบ); Pos = Positive Outlook (แนวโน้มบวก) * อันดับเครดิตองค์กร (Company Rating) เฉพาะที่ประกาศต่อสาธารณะ
ที่มา: ทริสเรทติ้ง
ตารางที่ 2: อัตรากำไรจากการดำเนินงานที่ปรับปรุงแล้วของผู้ประกอบการที่อยู่อาศัยที่จัดอันดับเครดิตโดยทริสเรทติ้ง
หน่วย: % ของยอดขายรวม
ผู้ประกอบการ 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551
AP 15.60 24.70 28.00 31.00 22.80 21.00 17.10 20.10 25.40
LALIN 16.60 8.40 27.60 33.40 34.50 34.90 29.50 19.40 23.30
LH 17.10 24.30 30.30 34.30 29.20 24.50 19.00 18.50 23.30
MK 1.00 3.10 19.20 32.90 29.20 28.10 26.00 23.10 27.90
Noble -49.90 -60.10 20.60 22.90 14.50 20.40 26.00 12.70 6.60
PS 19.70 30.30 34.40 29.60 24.70 23.80 20.90 20.10 25.00
PF -15.50 -17.70 25.80 21.70 18.90 14.00 8.50 9.90 14.60
QH 17.30 17.80 21.50 23.80 17.70 16.00 11.80 17.60 21.30
SIRI -15.50 0.80 10.90 21.00 9.50 6.90 9.80 10.20 15.20
SPALI -7.00 7.20 20.40 35.30 27.70 27.70 31.30 28.20 31.20
เฉลี่ย -0.06 3.88 23.87 28.59 22.87 21.73 19.99 18.02 21.39
ที่มา: ทริสเรทติ้ง